Afdeling Intensive Care

Afdeling Intensive Care in het kort

Hieronder hebben we een aantal belangrijke informatie items uitgelicht. Via deze items kunt u verder naar uitgebreidere informatie over deze en andere onderwerpen op onze site.

• Wat is afdeling Intensive Care?

  Afdeling Intensive Care (IC) is een van de medisch specialismen in het Radboudumc. Er worden ernstig zieke patiënten (volwassenen en kinderen) opgenomen bij wie een of meer belangrijke lichaamsfuncties zijn uitgevallen of worden bedreigd. Voor het functioneren van deze vitale functies is intensive care zorg (IC zorg) noodzakelijk. Deze zorg bestaat met name uit speciale bewaking en ondersteuning of volledige overname van onder andere de ademhaling, de bloedsomloop, interne organen en/of het centrale zenuwstelsel.

  Intensive care zorg (IC zorg) voor volwassenen en kinderen

  Afdeling IC verleent intensive care zorg aan volwassenen op meerdere units. Kinderen kunnen bij ons terecht op 2 IC units, waarvan er één speciaal voor hen is ingericht; de Intensive Care en High Care voor Kinderen (IC unit C3c).

  Medium care (MC) zorg en high care (HC) zorg

  Naast intensive care zorg (IC zorg) verleent afdeling Intensive Care medium care zorg (MC zorg) aan volwassenen en high care zorg (HC zorg) aan kinderen.
  MC zorg en HC zorg houden in dat bedreigde of verstoorde belangrijke lichaamsfuncties kunnen worden bewaakt en ondersteund (voorbeeld: zuurstoftherapie), maar niet helemaal worden overgenomen (voorbeeld: volledige beademing), zoals dat bij IC zorg wel het geval kan zijn.
  Lees meer over Afdeling Intensive Care

• Familie en naasten: bezoek en informatie

  Op de IC en de MC zijn geen vaste bezoektijden: familie en naasten van onze patiënten kunnen op bezoek komen wanneer zij dat graag willen. Er zijn maximaal 2 bezoekers tegelijk toegestaan bij een patiënt. We verzoeken hen wel om rekening te houden met speciale afspraken op een unit en het bezoek af te stemmen op de situatie van de patiënt: dit om bijvoorbeeld overbelasting voor hem of haar te voorkomen.
  De IC/HC Kinderen heeft speciale bezoekafspraken voor ouders/verzorgers en een rustuur voor alle patiëntjes in de middag.

  Hygiëne

  In het belang van hygiëne verzoeken wij bezoekers om hun handen te desinfecteren bij binnenkomst én vertrek. Bloemen, planten en fruit als attentie zijn om hygiënische redenen niet toegestaan.

  Informatie, gesprekken en privacy

  Bij opname van een patiënt worden maximaal 2 contactpersonen in het patiëntdossier genoteerd. Wij geven alleen informatie over de patiënt aan zijn of haar contactpersoon/-personen (privacy). De contactpersoon kan dag en nacht bellen voor informatie.
  Informatie over opgenomen kinderen geven wij aan de ouders/verzorgers of aan door hen benoemde contactpersonen.
  Familie en naasten kunnen een gesprek hebben met de behandelend arts:
  de verpleegkundige verzorgt de afspraak en neemt deel aan het gesprek.
  Bij langdurig verblijf op IC of MC vinden familiegesprekken regelmatig en gestructureerd plaats.
  De huisarts van de patiënt wordt geïnformeerd over de opname.
  Lees meer informatie over familie en naasten

• Zorg en behandeling

  Patiënten krijgen op de Intensive Care en Medium Care extra zorg en speciale bewaking; hieronder vindt u korte en beperkte informatie over enkele vaak voorkomende onderwerpen.
  Lees meer informatie over zorg en behandeling op de IC/MC

  Beademing

  Veel patiënten op de Intensive Care krijgen ondersteuning van de ademhaling (kunstmatige beademing), omdat ze daar zelf tijdelijk niet of onvoldoende toe in staat zijn. De redenen om tot beademing over te gaan kunnen zeer divers zijn. Een belangrijk gevolg van beademing is dat de patiënt (met een beademingsbuisje in de luchtpijp) niet kan spreken. De verpleegkundige kan begeleiding bieden in het gebruik van andere communicatiemogelijkheden.
  De IC van het Radboudumc is gespecialiseerd in patiënten die moeilijk kunnen ontwennen van de beademing.
  Lees meer over het ontwennen van beademing.

  Spierzwakte en bewegingsoefeningen

  Een van de belangrijke gevolgen van ernstig ziek zijn en (langdurig) op de IC liggen is het (in hoog tempo) afnemen van spierkracht en spieromvang. Dit wordt veroorzaakt door inwerking van een ziekteproces op de spieren zelf en door het gebrek aan actief bewegen. Dit vertraagt de revalidatie en het herstel tijdens en na de ziekenhuisperiode. 
  De fysiotherapie op de IC en MC richt zich daarom op het vroeg in beweging brengen van patiënten met een ernstige aandoening (binnen 24 tot 48 uur na opname).
  Lees meer over fysiotherapie op de IC/MC

  Delirium/acute verwardheid

  Een delirium of acute verwardheid is een toestand van geestelijke verwardheid, die op de IC/MC meestal wordt veroorzaakt door een ernstige lichamelijke ziekte. Op de Intensive Care maakt een derde van de patiënten een delirium mee. Een delirium ontstaat wanneer de hersenen niet alle prikkels meer kunnen samenvoegen tot een logisch en samenhangend beeld, met verwarde waarneming en verward gedrag als gevolg. Voor zowel de patiënt als diens naasten kan een delirium verontrustend en zeer aangrijpend zijn.
  Zorg en behandeling van een delirium op de IC/MC kunnen bestaan uit: de aanpak van de oorzaak, medicatie, het voorkomen van letsel en complicaties door de verwardheid en een goede begeleiding van de patiënt en diens naasten.
  Lees meer over delirium op de IC

  Voor familie/naasten: deelname aan de zorg (familieparticipatie)

  U kunt als familie/directe naaste(n) deelnemen aan zorgactiviteiten, als dat mogelijk en voor u en de patiënt wenselijk is. U kent de persoon voor wie wij zorgen veel beter dan wij. Misschien vindt u het fijn samen met ons voor uw naaste te zorgen en hierbij te helpen.
  Als u graag iets wilt doen, stem dit dan met de verpleegkundige/ fysiotherapeut/logopedist af, zodat we u hierbij goed kunnen begeleiden.
  Lees meer over familieparticipatie op de IC

• Overplaatsing & herstel na een IC opname

  Naar de verpleegafdeling

  U wordt overgeplaatst van de IC of de MC naar een verpleegafdeling als u niet meer afhankelijk bent van de bewakings- en behandelingsmogelijkheden en u de specialistische IC/MC zorg niet meer nodig heeft. Behandeling en zorg op de verpleegafdeling zijn verantwoord omdat uw situatie verbeterd is. Toch kan dit voor u en uw naasten een grote overgang zijn.
  U krijgt op de verpleegafdeling regelmatig informatie over het behandel- en zorgplan, uw situatie en de voortgang. Geef ook uw persoonlijke zorgvragen, behoeften, verwachtingen en wensen aan. 
  Lees meer over de overgang naar een verpleegafdeling

  Na de ziekenhuisopname

  Het kan een tijd duren voordat u goed hersteld bent. Hoe u zich voelt en hoe lang het duurt voordat u uw dagelijkse activiteiten weer kunt oppakken hangt af van de duur en ernst van de ziekte, de behandeling en zorg.
  Na ontslag uit het ziekenhuis kunt u voor IC-nazorg een afspraak maken op de polikliniek Intensive Care. U en uw naaste(n) kunnen dan met een arts en een verpleegkundige van de IC spreken over uw verblijf op de IC/MC en uw ervaringen sinds u de IC/MC verlaten heeft. Ook is het dan mogelijk om de IC te bezoeken waar u gelegen heeft, als u daaraan behoefte heeft. 
  Lees meer over herstel na de IC

Onze zorglocaties en de aandachts-gebieden

Zone C

• Verdieping 1: intensive care units C1a, C1b en C1c

  Op laag 1 bevinden zich de intensive care (IC) units voor volwassenen C1a,  C1b en C1c. Iedere unit heeft de beschikking over eenpersoons patiëntenkamers.
  
  Op deze units verplegen we patiënten die intensive care zorg nodig hebben, zoals chirurgische, interne, neurologische en traumatologische patiënten. Meestal zijn meerdere vitale functies ernstig verstoord; deze worden bewaakt, beschermd en gecorrigeerd, ondersteund of overgenomen.
  Patiënten van vrijwel alle specialismen kunnen op deze IC units worden opgenomen. Op deze units bevindt zich ook het Radboudumc Expertisecentrum voor Ontwennen van Beademing dit is een in Nederland unieke gespecialiseerde intensive care zorg voor diagnostiek en behandeling van moeilijke beademingsontwenning.

• Verdieping 3: intensive care units C3a, C3b en C3c

  Op laag 3 bevinden zich 2 IC units voor volwassenen (C3a en C3b) en één unit voor kinderen: de Intensive Care en High Care voor Kinderen (C3c).
  Iedere IC unit heeft 8 éénpersoons patiëntenkamers. Op de units voor volwassenen komen vooral patiënten na een hartoperatie. Ze blijven over het algemeen maximaal 24 uur op de intensive care en zijn dan weer voldoende hersteld om naar de vervolgafdeling te kunnen. Daarnaast liggen er ook patiënten die langdurig op de IC moeten verblijven. Op unit C3b kunnen ook (beperkt) kinderen worden opgenomen die behoefte hebben aan IC-zorg.

• Verdieping 3: Intensive Care (IC) en High Care (HC) voor Kinderen; C3c

  Op laag 3 bevindt zich ook de Intensive Care en High Care voor Kinderen (C3c). Deze unit (8 kamers) behoort tot de organisatie van de Intensive Care en is nauw verbonden met het Amalia Kinderziekenhuis. Kinderen in de leeftijd van 0 tot 16 jaar, die op deze unit verblijven, zijn zo ernstig ziek dat extra zorg, permanente bewaking en ondersteuning van belangrijke lichaamsfuncties noodzakelijk zijn (ernstig zieke pasgeborenen komen niet op de Kinder IC, maar gaan naar de afdeling Neonatologie-IC (NICU)).
  Zowel IC zorg als HC zorg (HC zorg is vergelijkbaar met de MC zorg voor volwassenen, zie bij Medium Care) worden op deze unit verleend. Een team van onder andere speciaal voor kinder intensive care opgeleide artsen en verpleegkundigen zorgt voor de kinderen en begeleidt de ouders/verzorgers en andere gezinsleden. Dankzij nauwgezette samenwerking tussen unit C3c en unit C3b is het mogelijk dat ook op unit C3b kinderen kunnen worden opgenomen.
  
  
  Lees meer over Intensive Care en High Care voor kinderen

• Verdieping -1: Medium Care (MC)

  Op laag -1 van zone C is de unit Medium Care (MC) gevestigd. De MC unit, die behoort tot de organisatie van Afdeling Intensive Care, heeft 10 eenpersoons kamers (2019). Patiënten op de Medium Care worden continu bewaakt en zo nodig ondersteund bij een dreigende of aanwezige stoornis van één of meerdere vitale lichaamsfuncties.
  
  Lees meer over Unit Medium Care

De Medium Care unit

Medium  Care
Op laag -1 van zone C is de unit Medium Care (MC) gevestigd. De MC unit, die behoort tot de organisatie van Afdeling Intensive Care, heeft 10 bedden (2019).
De patiënten verblijven op eenpersoons kamers: enkele kamers hebben isolatiefaciliteiten.
De MC is een bedrijvige unit met dagelijks veel opnames en overplaatsingen.
Toch ervaren veel patiënten rust en ontspanning op de Medium Care dankzij de ruime patiëntenkamers met een minder high-tech inrichting dan op de IC. Vanuit de unit is er direct uitzicht op de tuin en het park van het ziekenhuis.

Opname  indicaties
Bij patiënten met een opname indicatie voor de Medium Care is er veelal sprake van een dreigende of aanwezige stoornis van één of meerdere vitale lichaamsfuncties.
Er is continue nauwkeurige bewaking en monitoring van deze functies nodig om veranderingen en problemen vroegtijdig te onderkennen. Bedreigde of verstoorde  vitale functies kunnen op de MC indien nodig worden ondersteund en beschermd tegen verdere achteruitgang. Hierdoor kan een opname op een IC worden voorkomen. Na stabilisatie en herstel kan de patiënt vervolgens overgeplaatst worden naar een minder zorgintensieve afdeling, vaak een verpleegafdeling.
Op de MC worden patiënten van alle specialismen opgenomen. Het kan gaan om zorg na een grote operatie, bijvoorbeeld een hartoperatie, buikoperatie of neurochirurgische operatie. Daarnaast kunnen er patiënten liggen die inwendige  problemen of ernstige infecties hebben, een hersenbloeding hebben gehad of letsel hebben opgelopen door een ongeval. Een opname op de Medium Care kan met spoed nodig zijn vanaf de Spoed Eisende Hulp (SEH), of het kan gaan om een overplaatsing vanuit de verpleegafdeling of de Intensive Care.
Er bestaat in de zorgverlening op de MC speciale aandacht voor het revalideren en revitaliseren van patiënten na een (langdurige) IC opname, het monitoren van slikstoornissen en de zorg voor patiënten met een tracheacanule (een buisje in de luchtpijp dat via de hals is ingebracht).

MC en IC: wat is het verschil?
De Medium Care fungeert ook als een ‘step down’ faciliteit voor de Intensive Care. Op de MC worden dezelfde typen (be)handelingen toegepast als op de IC, met uitzondering van beademing via een z.g. ‘tube’ (buisje in de luchtpijp dat via de mond is ingebracht), intubatie, anesthesie en sedatie. Vitale functies worden op de MC bewaakt en - begrensd - ondersteund (voorbeeld: zuurstoftherapie), maar niet volledig overgenomen (voorbeeld: volledige beademing), zoals op de IC.
Het verschil tussen MC zorg en IC zorg zit niet alleen in de ernst van de ziekte en de mate waarin de patiënt bewaakt en ondersteund moet worden.
De patiënt op de MC is - anders dan op de IC -  vaak wakker en wilsbekwaam, met een zekere mate van onafhankelijkheid en zelfbeschikking. Er kan echter sprake zijn van een verandering in het bewustzijn, veroorzaakt door de ernst van het ziek zijn, door een (acute) verwardheid of door een aandoening aan de hersenen. De communicatie met de patiënt op de MC wordt afgestemd op de mate van diens wilsbekwaamheid en mogelijkheid tot regievoering.
Bij zorg voor de patiënt op de Medium Care na een langdurige IC opname ligt een belangrijk accent op revitalisatie en revalidatie. Het herstel en de voorbereiding op toenemende zelfstandigheid krijgen meer aandacht naarmate de fysieke stabiliteit en gezondheidstoestand van de patiënt verbeteren. Ook kan de patiënt op de MC een begin maken met verwerking van eerdere perioden in de opname.

MC en verpleegafdeling
Op een verpleegafdeling is het niet mogelijk om verschillende vitale functies te bewaken, te monitoren en te ondersteunen, indien die worden bedreigd.
Op een Medium Care bestaat de mogelijkheid wel. De MC kan als een ‘step-up’ faciliteit dienen voor de patiënt op de verpleegafdeling, wiens gezondheidstoestand instabiel wordt en achteruitgaat: daarbij kan de noodzaak ontstaan om diens vitale functies continu te monitoren en indien nodig te ondersteunen.
Ook wanneer op de verpleegafdeling patiënten liggen, waarbij door de (te) hoge zorgintensiteit of complexiteit van zorg onvoldoende kwalitatieve en veilige verpleegkundige zorg geboden kan worden, kan opname op de MC aangewezen zijn.
 

MONITOR-IC project IC-zorg en kwaliteit van leven

Waarom het MONITOR-IC project?

Het leven kan ingrijpend veranderen na een ernstige ziekte en verblijf op de Intensive Care (IC) afdeling. We weten echter niet precies welke klachten mensen na een IC-opname ervaren, hoeveel mensen daar last van hebben en of deze klachten gerelateerd zijn aan een IC opname. Daarom heeft het Radboudumc het MONITOR-IC project opgezet. Het doel van het project is het verkrijgen van inzicht in de gevolgen van IC-zorg op de kwaliteit van leven gedurende 5 jaar na een IC-opname. Dat inzicht draagt bij aan het verbeteren van de zorg voor patiënten. Het project wordt uitgevoerd in het Radboudumc, het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis (CWZ, Nijmegen), het ziekenhuis Bernhoven (Uden), het Maasziekenhuis Pantein (Boxmeer), het Jeroen Bosch ziekenhuis (Den Bosch), Rijnstate ziekenhuis (Arnhem) en het Amphia ziekenhuis (Breda). Voor deze betrokken IC afdelingen is het afdelingsbeleid geworden om bij te houden hoe het met de IC-patiënt gaat na de IC.

Wat is het MONITOR-IC project?

In het project verzamelen we informatie over de gezondheid van mensen tijdens en in de jaren na hun verblijf op de IC-afdeling. Ook brengen we de behoefte aan zorg in kaart en de zorg die mensen krijgen in de jaren na de IC-opname. Wanneer we de ervaringen en behoeften kennen van de mensen die op een IC hebben gelegen, kunnen we de zorg beter op hun wensen en behoeften afstemmen. Daarnaast kunnen wij hen beter informeren.

We nodigen alle patiënten uit die worden opgenomen op de IC om deel te nemen aan het MONITOR-IC project. Personen die toestemming geven krijgen tijdens en na de ziekenhuisopname enkele vragenlijsten toegestuurd.

Verwachte resultaten en toepassingen

Het project draagt bij aan nieuwe inzichten over de langetermijn effecten van IC-zorg vanuit de patiënt bezien. Deze inzichten zijn te gebruiken voor meerdere doeleinden:

• betere informatieverstrekking aan patiënten en naasten
• betere onderbouwing voor behandelkeuzes voor meerdere zorgspecialismen en, in het bijzonder, voor de intensive care
• betere zorgverlening door een op het proces en de persoon afgestemde nazorg voor voormalige IC-patiënten
• aanpassingen in zorgbeleid voor voormalige IC-patiënten
• meet- en onderzoekshulpmiddel voor vroegtijdig ontdekken van klachten en symptomen
• informatie voor beroepsverenigingen voor richtlijnontwikkeling
• het opsporen van onnodige IC-zorg

Meer informatie over het project kunt u vinden op: www.monitor-ic.nl.

Ontwikkelaanbod voor IC-verpleegkundigen

• Verpleegkundige Refereerbijeenkomsten (landelijk)

  Onder begeleiding van (verpleegkundig) onderzoekers en (ervarings)deskundigen verken je op een toegankelijke manier het kritisch lezen en begrijpen van wetenschappelijke literatuur over een speciefiek IC-onderwerp binnen het verpleegkundig domein. De refereerbijeenkomsten zijn bedoeld voor iedereen met een interesse in evidence based IC-verpleegkunde. 

  • Lees meer over de verpleegkundige refereerbijeenkomsten - Radboudumc

• Masterclass IC voor verpleegkundigen (landelijk)

  Gedurende een driedaags programma delen IC-experts recente ontwikkelingen op het gebied van respiratie, circulatie en andere actuele onderwerpen. De Masterclass IC-V is bedoeld voor verpleegkundigen met een grote interesse in de Intensive Care zorg, zowel klinisch als wetenschappelijk. 

  • Lees meer over de Masterclass IC Masterclass IC voor verpleegkundigen - Radboudumc

• Regio-onderwijs (regionaal)

  Het regio-onderwijs is bedoeld voor IC-/MC-medewerkers van Radboudumc, CWZ Nijmegen, Rijnstate Arnhem, Rivierenland Tiel, Slingeland Doetinchem, Bernhoven Uden en Maasziekenhuis Pantein Boxmeer. Je blijft op de hoogte van kennis en ontwikkelingen die voor verpleegkundigen van de IC/MC van belang zijn en van ontwikkelingen in de regio/ Bovendien is het moment om elkaar te ontmoeten.  

  • Lees meer over regio-onderwijs IC/ MC - Radboudumc

Patiëntenzorg onderwijs en onderzoek

Onze belangrijkste taak is patiëntenzorg. Omdat wij een universitair ziekenhuis zijn, wordt er ook onderwijs gegeven en wetenschappelijk onderzoek gedaan. Aan het doen van dat onderzoek zijn strenge eisen verbonden. Als wij u willen betrekken bij onderzoek waarbij toestemming noodzakelijk is, dan vragen wij daar vanzelfsprekend om. Wilt u niet meedoen aan wetenschappelijk onderzoek? Dan heeft dat nooit gevolgen voor uw behandeling.
 

Spilfunctie en kenniscentrum

Outreach

De afdeling Intensive Care biedt aan alle afdelingen in het Radboudumc het zogenoemde Outreach-programma, gericht op het (vroeg)tijdig herkennen en behandelen van problemen en complicaties bij patiënten die op andere afdelingen van het ziekenhuis liggen. Een IC-arts en een IC-verpleegkundige reageren op een oproep vanuit een afdeling en geven direct advies en ondersteuning aan collega’s die deze patiënten behandelen en verzorgen. Intensive Care vervult daarmee een spilfunctie in de zorg voor kritisch zieke patiënten in dit ziekenhuis.

Kenniscentrum voor de regio

De afdeling Intensive Care is een kenniscentrum voor de regio. Vanuit die rol hebben onze artsen en verpleegkundigen contact met zorgverleners en patiënten in andere ziekenhuizen om intensive care behandeling en zorg in de regio te optimaliseren. Zo zijn we 24 uur bereikbaar voor vragen en advies; bieden we consulten op locatie; verzorgen we onderwijs en stellen we onze werkwijzen en protocollen beschikbaar.