Patiëntenzorg Resultaten Hypofysetumor-operatie

Totaal aantal operaties hypofysetumoren

Tussen 2011 en 2014 werden er in Nederland ruim 1.400 patiënten geopereerd aan een hypofysetumor. Hiervan werden 272 patiënten geopereerd in het Radboudumc. bekijk grafiek

Totaal aantal operaties hypofysetumoren

Created with Highcharts 4.2.6aantalChart context menuAantal hypofyse-operaties per ziekenhuis2011-2014999181818191919242424252525272727999999114114114131131131167167167177177177183183183205205205272272272aantal hypofyse-operatiesABCDEFGHIJKLMRadboudumc0100200300L aantal hypofyse-operaties: 183Radboudumc

Tussen 2011 en 2014 werden er in Nederland ruim 1.400 patiënten geopereerd aan een hypofysetumor. Hiervan werden 272 patiënten geopereerd in het Radboudumc. Het Radboudumc heeft landelijk gezien de meeste ervaring met de endoscopische operatietechniek (via de neus) bij hypofysetumoren.

Aantal operaties hormoon­actieve tumoren

Sommige hypofysetumoren produceren hormonen, waardoor er een hormoonoverproductie ontstaat. Deze hormoonactieve tumoren kunnen acromegalie en de ziekte van Cushing veroorzaken. bekijk grafiek

Aantal operaties hormoon­actieve tumoren

Created with Highcharts 4.2.6aantalChart context menuAantal geopereerde hormoonactieve hypofysetumoren per ziekenhuis2011-2014111111222222888888111111141414333333454545505050565656595959104104104aantal geopereerde hormoonactieve hypofysetumorenABCDEFGHIJKLMRadboudumc050100150L aantal geopereerde hormoonactieve hypofysetumoren: 56Radboudumc

Sommige hypofysetumoren produceren hormonen, waardoor er een hormoonoverproductie ontstaat. Deze hormoonactieve tumoren kunnen acromegalie en de ziekte van Cushing veroorzaken. Voor operaties bij deze tumoren is veel expertise nodig. Voor de uitkomst is het van belang dat de tumor in zijn geheel verwijderd wordt. Ook met deze operaties heeft het Radboudumc de meeste ervaring, landelijk gezien.

Kans op genezing acromegalie

In de periode 1998-2014 werden 88 patiënten met acromegalie en een hypofysetumor groter dan 1 cm (macroadenoom) geopereerd. lees meer

Kans op genezing acromegalie

Macroadenomen

Created with Highcharts 4.2.6percentage Acromegaliekans op genezing hormoonoverproductie macroadenomen333333686868555555percentage patiënten1998-2002 (18 patiënten)2003-2008 (25 patiënten)2009-2014 (38 patiënten)0204060802003-2008 (25 patiënten) percentage patiënten: 68Radboudumc

In de periode 1998-2014 werden 88 patiënten met acromegalie en een hypofysetumor groter dan 1 cm (macroadenoom) geopereerd. In bovenstaande grafiek gaat het om 81 van deze 88 patiënten. Zij hadden als doel van de operatie: genezing van de hormoonoverproductie (remissie). In de eerste vijf jaar was de remissiekans 33%, in de zes jaar daarna 68% en in de periode 2009-2014 55%. In totaal bereikten 44 van deze 81 patiënten remissie. Bij hen stopte de overproductie van groeihormoon na de operatie volledig. De meetperiode start in 1998, omdat toen de endoscopische operatietechniek werd ingevoerd. Een verklaring van de stijging van de remissiekans is onze toegenomen ervaring in deze operatietechniek. 

Bij de patiënten die toch een overproductie van groeihormoon behielden, bleek wel dat de grootte van de hypofysetumor flink was afgenomen. Door verkleining van de tumor is de ziekte vaak beter beheersbaar en kunnen we vaak met minder medicijnen onze patiënten behandelen.

Over de meting
De gegevens over de periode 1998-2007 zijn verkregen tijdens een wetenschappelijk onderzoek van het Radboudumc, gedaan in 2011. Het is het meest uitgebreide onderzoek dat in Nederland gedaan is naar deze operatie bij deze groep patiënten. De analyse van de resultaten over de periode 2008-2014 is in 2015 verricht.

Microadenomen

Created with Highcharts 4.2.6percentage Acromegaliekans op genezing hormoonoverproductie microadenomen585858808080percentage patiënten1998-2008 (12 patiënten)2009-2014 (15 patiënten)02550751002009-2014 (15 patiënten) percentage patiënten: 80Radboudumc

In de periode 1998-2014 werden 27 patiënten met acromegalie en een hypofysetumor van 1 cm of kleiner (microadenoom) geopereerd. Doel van de operatie was bij alle patiënten de genezing van hormoonoverproductie (remissie). In de periode 1998-2008 was de remissiekans 58%, in de zes jaar daarna 80%. In totaal 19 van deze 27 patiënten bereikten remissie. Bij hen stopte de overproductie van groeihormoon na de operatie volledig. De meetperiode start in 1998, omdat toen de endoscopische operatietechniek werd ingevoerd. Een verklaring van de stijging van de remissiekans is onze toegenomen ervaring in deze operatietechniek. 
 

 


Kans op genezing ziekte van Cushing

In de tabel vindt u de remissiepercentages gemeten over de periode 1998-2011. In deze periode opereerden we 86 patiënten die de ziekte van Cushing hadden door een hormoonproducerende hypofysetumor. lees meer

Kans op genezing ziekte van Cushing

soort hypofysetumor aantal patiënten met deze tumor % patiënten dat remissie bereikte na operatie 
Tumor niet zichtbaar op MRI-scan 20 (23,3%) 60%
Microtumor (kleiner dan 1 centimeter) 35 (40,7%) 83%
Macrotumor, niet ingegroeid in bloedvat of zenuwen (1 centimeter of groter) 16 (18,6%) 94%
Macrotumor, ingegroeid in bloedvat of zenuwen (1 centimeter of groter) 15 (17,4%) 40%

In bovenstaande tabel vindt u de remissiepercentages gemeten over de periode 1998-2011. In deze periode opereerden we 86 patiënten die de ziekte van Cushing hadden door een hormoonproducerende hypofysetumor. Door de tumor te verwijderen, kan de hormoonoverproductie stoppen (remissie). Dit is voor patiënten het belangrijkste doel van de operatie. De meetperiode start in 1998, omdat toen de endoscopische operatietechniek werd ingevoerd.

Van de patiënten met een ingegroeide macrotumor, bereikte 40% remissie. Ten opzichte van de andere drie percentages in de tabel is dit relatief weinig. Dat komt omdat het bij dergelijke macrotumoren vaak niet mogelijk is om de gehele tumor te verwijderen. Deze is namelijk rondom bloedvaten en zenuwen gegroeid, waardoor totale verwijdering onacceptabele complicaties zou veroorzaken.  

Over de meting
Genoemde gegevens zijn verkregen tijdens een wetenschappelijk onderzoek van het Radboudumc, gedaan in 2013, over de periode 1998-2011. Het is het meest uitgebreide onderzoek dat in Nederland gedaan is naar deze operatie bij deze groep patiënten.


Acromegalie

Als u acromegalie heeft, maakt u te veel groeihormoon aan. Meestal is een goedaardig gezwel in uw hypofyse de oorzaak. lees meer

Hypofysetumor

De hypofyse ligt in uw schedel, achter uw neus. In de hypofyse kan een tumor ontstaan. Die is meestal goedaardig. Het gezwel kan leiden tot een teveel aan hormonen. Als het gezwel drukt op het gezonde hypofyseweefsel, maakt u juist te weinig hormonen aan. lees meer

Syndroom van Cushing

Het syndroom van Cushing is een verzamelnaam voor de klachten die ontstaan als u langere tijd te veel cortisol in uw bloed heeft. lees meer
  • Medewerkers
  • Intranet