Onderwijs

Infectiepreventie en vaccinatie

Hygiëne en infectiepreventie is een onmisbare discipline binnen en buiten het ziekenhuis als het gaat om het voorkomen van infecties en uitbraken van infecties van met name resistente micro-organismen. Dat toont de wereldwijde COVID-19 pandemie duidelijk aan. Vaccinaties vormen een van de belangrijkste preventieve maatregelen tegen infectieziekten en dragen daarmee bij aan een substantiële reductie van infectieziekten. Soms dragen vaccinaties zelfs bij aan de eliminatie van sommige ziekten, zoals polio, mazelen en rode hond.

Binnen het ziekenhuis komen patiënten voor met een (tijdelijk) verminderde weerstand die extra vatbaar zijn voor infecties. Maar ook buiten het ziekenhuis, met toenemende zorg in verpleeg- en verzorgingshuizen en in thuiszorgsituaties, is infectiepreventie steeds belangrijker.

Studenten Geneeskunde en Biomedische Wetenschappen hebben in meer of mindere mate allen een rol bij het voorkomen van verspreiding van infecties in hun latere beroepsuitoefening.  Daarom krijgen eerstejaars Geneeskunde introductieonderwijs over infectiepreventie. Hierin worden de basisprincipes van infectiepreventie uitgelegd en leren zij correcte handhygiëne. Tijdens het introductiecoschap cAIM worden alle coassistenten getraind door deskundigen op het gebied van bijvoorbeeld het aan- en uittrekken van isolatiekleding en handhygiëne. Het is belangrijk dat alle studenten kennis hebben van de risico’s van verspreiding van micro-organismen binnen en buiten het ziekenhuis en dat zij in staat zijn om preventieve maatregelen te nemen om deze risico’s te verminderen.
 

Rationeel antibioticabeleid

Micro-organismen worden in toenemende mate resistent tegen antimicrobiële middelen en vormen daardoor een bedreiging voor de volksgezondheid. Dit geldt niet alleen voor bacteriën, maar ook voor parasieten, virussen, gisten en schimmels. Zowel in ontwikkelingslanden (malaria, tuberculose, HIV) als in westerse landen is er, ook buiten de ziekenhuizen, een toename van het resistentieprobleem. Zo wordt er in de algemene bevolking steeds meer antimicrobiële resistentie beschreven in potentiële pathogenen (MRSA, ESBL, CRE). Ook is er resistentie beschreven van het Influenza A virus H1N1 tegen oseltamivir, tegen antivirale therapie bij HIV en hepatitis, van schimmels tegen anti-mycotica, bij tuberculose tegen anti-tuberculostatica (MDR-TB) en malaria tegen verschillende anti-malaria middelen.

Inmiddels wordt antimicrobiële resistentie door de WHO onderkend als een serieuze bedreiging voor de volksgezondheid en wordt er druk op overheden uitgeoefend om de ontwikkeling van nieuwe antibiotica te coördineren en te stimuleren. Echter, nieuwe antibiotica worden helaas nog steeds slechts mondjesmaat ontwikkeld. Omdat nieuwe antibiotica op korte termijn niet verwacht worden, ligt het voor de hand om uit te gaan van de beschikbare middelen en hier zuinig mee om te gaan om resistentievorming zoveel mogelijk te voorkomen. Een rationeel antibiotica beleid behoort dus tot de basiskennis van alle studenten binnen de medische en biomedische opleidingen.
 

Opportunistische infecties

Opportunistische infecties zoals pneumocystis carinii pneumonie, cryptosporidium diarree, kregen door de opkomst van HIV begin jaren 1980 bekendheid toen grote groepen HIV-geïnfecteerde patiënten overleden aan infecties die tot dan zeldzaam en onbekend waren. Over de laatste 5 decennia zijn er nieuwe groepen patiënten bij gekomen die extreem vatbaar zijn voor opportunistische infecties zoals bijvoorbeeld post-transplantatie lymfoom, CMV ziekte en herpes zoster. Dit is het gevolg van de spectaculair toegenomen behandelopties voor auto-immuunziekten en kanker. De transplantatiegeneeskunde heeft een vlucht genomen waardoor nierinsufficiëntie en hematologische maligniteiten momenteel behandelbare ziekten zijn geworden. Immuun modulerende therapieën kennen grote en indrukwekkende successen. De keerzijde is echter het ontstaan van opportunistische infecties die vaak even zo indrukwekkend verlopen als de initiële respons op de immuun modulerende therapie, echter nu met een veelal ongunstige uitkomst. Kennis van de gevaren van opportunistische infecties en hoe deze zo goed mogelijk te voorkomen en eventueel te behandelen zijn, is belangrijk voor een subgroep van specialistisch opgeleide artsen en biomedische wetenschappers. Deze kennis is mede van belang omdat er vele raakvlakken bestaan met het beleid ten aanzien van infectiepreventie en rationeel antibiotica beleid.

Global Health

Wij leven in een wereld met toegenomen reizigersverkeer en migratie van populatiegroepen op de vlucht voor oorlog en honger. Ziekten houden zich niet aan landsgrenzen, waardoor gezondheidsbevordering ook een grensoverschrijdende activiteit is. Dit geldt zeker voor infectieziekten waar micro-organismen onzichtbare medereizigers zijn. Recente uitbraken van infectieziekten heeft ons geleerd dat een gezamenlijk en gecoördineerd internationaal optreden het meest effect sorteert in de bestrijding van verdere verspreiding van de uitbraak. De COVID-19, SARS, MERS en Ebola epidemieën zijn hiervan duidelijke voorbeelden.  Maar ook als verspreiding naar Nederland een onvermijdelijk feit is, heeft een gecoördineerde actie het meest gunstige effect.  Nederland is een bevoorrecht land met veel kennis over gezondheid en ziekte. Mede daarom hebben wij een succesvol  beleid in zake de preventie van antimicrobiële resistentie. Het is belangrijk om geïnteresseerde en gemotiveerde subgroepen van studenten gedegen kennis te geven van mondiale gezondheidsvraagstukken zodat zij later in hun werkzame leven een bijdrage kunnen leveren op internationaal niveau. Daarnaast dienen subgroepen van studenten kennis te krijgen over en/of voorbereid zijn op uitbraken en het gericht kunnen handelen tijdens uitbraken.

Biomedische wetenschappen

Bachelor stage

De bacheloropleiding Biomedische Wetenschappen wordt afgerond met een onderzoeksstage en de cursus bachelor writing (zie: MED-B3WR). De onderzoeksstage heeft een studielast van 27 EC. Alle studenten presenteren hun stage op de stage-afdeling en - ofwel mondeling of via een poster - tijdens het bachelorcongres (in de eerste week van juli) voor eerste- en tweedejaars studenten BMW.

• Periode:  20 weken, februari tm juni. Afsluiting is een presentatie op het “Bachelor congres”.
• Begeleiding: een gepromoveerd onderzoeker. Kan binnen of buiten Radboudumc.
• Meer informatie

Master Biomedical sciences

Informatie volgt.

Research internship

Voor een onderzoek met iets meer omvang en diepgang qua analyse is een MSc research stage zeer geschikt.

“Master internships are performed at a research department of the Radboudumc or another research group in the Netherlands or abroad. Students arrange the internship themselves. It is up to the student to identify suitable workplaces, contact potential supervisors, and negotiate the assignment. Of course, the major tutor or mentor is available for support. In all cases, the major tutor respectively mentor has to be timely consulted in order to check the appropriateness of the plans”.

• Duur: varieert tussen 16-27 weken.
• Begeleiding: hoofdbegeleiding met PhD, dagelijkse begeleider moet vakinhoudelijk bekwaam zijn.
  • Bij “Epidemiologie” stage moet er een geregistreerd epidemioloog mede begeleiden. En moet de statistische analyse tenminste een multivariate analyse bevatten.

Consultancy stage

Een consultancy stage ligt veel focus op stake holder analysis; dus student moet ook echt kans hebben stakeholders te spreken. Doel is om een beleidsvraag te beantwoorden.

• Duur: minstens 20 weken. Start, afhankelijk van student. 
• Informatie over consultancy profiel
• Informatie over stage

Communicatie stage

Binnen de Master Biomedical Sciences kunnen studenten ook voor een communicatie profile kiezen, waar binnen ze ook een stage moeten lopen.

• Duur: minstens 20 weken. Start, afhankelijk van student. 

Literatuur thesis

In de Master fase moeten studenten (alle, of alleen Epidemiologie, of Research) een literatuurthesis schrijven. Het kan heel praktisch zijn voor een project of onderzoeker om door een student een literatuur thesis te laten schrijven.

• Duur: maand fulltime, of twee maanden parttime (als ze het combineren met een ander vak).
• Begeleiding: vier gesprekken (start, voortgang 1, voortgang 2, afronding) incl voorbereiden/lezen en feedback geven. Op zich vrij intensief, maar met een beetje geluk met een goede opbrengst.
• Meer informatie

Geneeskunde

Geneeskundestudenten moeten in hun masterfase een onderzoeksstage lopen. Ze krijgen onderzoeksmethodologie in een voorbereidend vak, waar ze ook hun stage voorbereiden.

• Duur stage: 12 weken fulltime. Kan ook verlenging aanvragen van 4, 8 of 12 weken. Start, elk moment in het jaar, afhankelijk van persoonlijke planning student.
• Meer informatie over stage GNK