25 jaar moleculair onderzoek

2019 was een feestelijk jaar voor het RIMLS: het instituut bestond 25 jaar. Het RIMLS doet wetenschappelijk onderzoek op moleculair niveau naar de mechanismen die een rol spelen bij ziekte.

lees meer

25 jaar moleculair onderzoek

Het RIMLS is een van de drie onderzoeksinstituten van het Radboudumc (het Radboud Institute for Health Sciences en het Donders Institute for Medical Neurosciences zijn de andere twee). Wat het RIMLS doet? Wetenschappelijk onderzoek, op moleculair niveau. Naar de mechanismen die een rol spelen bij ziekte. Onderzoekers kijken daarbij naar de werking van de moleculen in onze cellen. Bijvoorbeeld DNA, RNA of eiwitten. Met de kennis hierover kunnen we behandeling van ziektes verbeteren.

Voorgeschiedenis

Rond 1991 werd de grote stap gemaakt naar onderzoek in levende cellen. Hier was ‘marker’ het toverwoord: door een soort lampje te plakken op een eiwit konden individuele eiwitten en cellen worden gevolgd. Haal je bijvoorbeeld een kankercel uit een muis, en voeg je een marker toe, dan kun je – eenmaal weer terug in de muis – de beweging en ontwikkeling van de kankercel volgen. De wereldwijde doorbraak van deze belangwekkende live-imaging-techniek vond in het RIMLS plaats.

Naast elektronenmicroscopen wordt de eerste zogeheten confocale - laserscanningmicroscoop begin jaren negentig aangekocht. Zo’n microscoop (inmiddels is nummer 7 besteld, met een prijskaartje van zo’n 400.000 euro) kan net als bij een MRI-scan een cel in ‘plakjes’ onderzoeken. Inmiddels kun je ermee inzoomen tot 10 nanometer, dat wil zeggen: de grootte van 1 eiwit.


Fun facts

  • De 9 vloeibare-stikstofvaten koelen tot -196 graden Celsius, en hebben in totaal capaciteit voor 300.000 ampullen. Er zijn in het RIMLS-gebouw 20 koelcellen. In die kamers is het 4 graden Celsius.
  • Ook zijn er 5 kamers waar het -20 graden Celsius is. Daarnaast staan er nog 80 vriezers, 80 koelkasten en 40 -80 graden Celsius-vriezers.
  • Jaarlijks gebruikt het instituut gemiddeld 49.400 pipetten van 5 ml en 60.000 van 10 ml
  • In de toren zelf maakte kunstenaar Jaap de Jonge een 30 meter lang kunstwerk over de acht verdiepingen: een wenteltrap in DNA-vorm.
  • In het midden van de dubbele helix hangt een blauw-, groen-, geel- en rode lampenketting. Deze kleuren verwijzen naar de bouwstenen van DNA (adenine, thymine, guanine en cytosine).
  • De digitale revolutie is van grote invloed op microscopen: voor de eeuwwisseling waren microscoopfoto’s nog geen 500 MB, nu is 1 opname al gauw 500 GB
  • En dan te bedenken dat er soms 3 dagen gefilmd wordt om de beweging van cellulaire markers te volgen.

Geschiedenis

In 1994 wordt het Institute of Cellular Signalling (ICS) opgericht, om later via het NCMLS uiteindelijk tot het RIMLS gedoopt te worden. lees meer

Geschiedenis

Het RIMLS is een van de drie onderzoeksinstituten van het Radboudumc (het Radboud Institute for Health Sciences en het Donders Institute for Medical Neurosciences zijn de andere twee). Wat het RIMLS doet? Wetenschappelijk onderzoek, op moleculair niveau. Naar de mechanismen die een rol spelen bij ziekte. Onderzoekers kijken daarbij naar de werking van de moleculen in onze cellen. Bijvoorbeeld DNA, RNA of eiwitten. Met de kennis hierover kunnen we behandeling van ziektes verbeteren.

Voorgeschiedenis

Rond 1991 werd de grote stap gemaakt naar onderzoek in levende cellen. Hier was ‘marker’ het toverwoord: door een soort lampje te plakken op een eiwit konden individuele eiwitten en cellen worden gevolgd. Haal je bijvoorbeeld een kankercel uit een muis, en voeg je een marker toe, dan kun je – eenmaal weer terug in de muis – de beweging en ontwikkeling van de kankercel volgen. De wereldwijde doorbraak van deze belangwekkende live-imaging-techniek vond in het RIMLS plaats.

Naast elektronenmicroscopen wordt de eerste zogeheten confocale - laserscanningmicroscoop begin jaren negentig aangekocht. Zo’n microscoop (inmiddels is nummer 7 besteld, met een prijskaartje van zo’n 400.000 euro) kan net als bij een MRI-scan een cel in ‘plakjes’ onderzoeken. Inmiddels kun je ermee inzoomen tot 10 nanometer, dat wil zeggen: de grootte van 1 eiwit.

De oprichting

In 1994 wordt het Institute of Cellular Signalling (ICS) opgericht door Jan-Joep de Pont als graduate school. Enkele jaren later, in 1998, gaat het ICS op in het nieuwe Nijmegen Center for Molecular Life Sciences (NCMLS), opgericht door Bé Wieringa, Carl Figdor en Henk Stunnenberg. In het NCMLS werken verschillende disciplines samen, zoals Biochemie, Moleculaire Biologie, Urologie en Nefrologie, maar ook de medische faculteit en de Faculteit voor Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica. In 2001 opende Prinses Margriet de nieuwe reseachtoren. In 2010 wordt het NCMLS het Radboud Institute for Molecular Life Sciendes, oftewerl RIMLS. Met René Bindels als wetenschappelijk directeur. 

Hans Bloemendal Medal

Hij schreef kinderboeken en was een beroemde chazan (voorzanger) van de Israëlitische Hoofdsynagoge in Amsterdam, maar hoogleraar Biochemie Hans Bloemendal was vooral internationaal gelouterd door zijn baanbrekend werk op het gebied van de ooglenseiwitten en eiwitsynthese. De naar hem vernoemde Medal wordt eens per twee jaar uitgereikt door het RIMLS aan een internationale wetenschapper in de moleculaire levenswetenschappen. De eerste was Joram Piatigorski, in 1988. In 2019 werd de prijs gewonnen door Alison Noble.

NWO-grants

Onderzoek kost geld, veel geld. Het RIMLS haalt veel subsidies binnen. In 2019 kregen zeven RIMLS-onderzoekers een grant van NWO, Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek. lees meer

NWO-grants

Johannes Textor, Matthijs Jore en Daniele Traiello kregen in 2019 elk een Vidi-Grant van 800.000 euro te gebruiken voor hun eigen onderzoek. In de zomer van 2019 kregen nog 4 andere RIMLS-onderzoekers een Veni-subsidie van NWO:
  • Rob Arts: De rol van nieuwe remmende ontstekingsstoffen in het immuunsysteem
  • Martijn van den Bosch: Chronische ontsteking remmen aan de basis
  • Jitske Jansen: Het ontrafelen van mechanismen voor reparatie van falende nieren
  • Annie Yang: Het verborgen l even van malariaparasieten in de lever

Publicaties

In de internationale lijst Highly Cited Researchers 2018, waar de meest geciteerde – en dus invloedrijke – onderzoekers uit 2006-2016 worden genoemd, staan ook RIMLS-onderzoekers Bas Dutilh, Leo Joosten, Mihai Netea, Henk Stunnenberg en Jos van der Meer. lees meer

Publicaties

In de internationale lijst Highly Cited Researchers 2018, waar de meest geciteerde – en dus invloedrijke – onderzoekers uit 2006-2016 worden genoemd, staan ook RIMLS-onderzoekers Bas Dutilh, Leo Joosten, Mihai Netea, Henk Stunnenberg en Jos van der Meer.

Het RIMLS publiceert jaarlijks vele artikelen. In onderstaande tabel een overzicht van de aantallen: 
Gepubliceerde artikelen
2003: 738
2007: 910
2009: 819
2011: 939
2012: 1198
2015: 1424
2018: 1274
2019: 1304

Spinozapremie

In het 25-jarig bestaan viel de Spinozapremie, ook wel de 'Nederlandse Nobelprijs' twee keer ten deel aan RIMLS-onderzoekers, goed voor twee keer 2,5 miljoen euro onderzoeksgeld. lees meer

Spinozapremie

In het 25-jarig bestaan viel de Spinozapremie, ook wel de 'Nederlandse Nobelprijs' twee keer ten deel aan RIMLS-onderzoekers, goed voor twee keer 2,5 miljoen euro onderzoeksgeld. De eerste keer was het Carl Figdor, die in 2006 grote stappen zette in het immunologisch onderzoek. Hij onderzocht hoe afweercellen de tumor in de patiënt aanvallen. In 2016 kreeg Mihai Netea de prijs, voor zijn ontdekking hoe het afweersysteem de gevaarlijke schimmel Candida albicans herkent. 
  • Medewerkers
  • Intranet