Wetenschap­pelijk onderzoek MindPreP

Meedoen

De onderzoeksonderdelen zijn verspreid over een periode van 7 maanden:

• Na uw aanmelding wordt u gebeld en wordt aanvullende informatie over het onderzoek met u besproken en worden uw vragen beantwoord. U wordt gevraagd schriftelijke toestemming te geven.
• Wanneer u toestemming geeft om mee te doen aan het onderzoek zal u voor de start van de mindfulness interventie een uitnodiging krijgen om online een vragenlijst in te vullen. Het invullen duurt ongeveer 20-30 minuten.
• Om de effecten van de twee aanbiedingsvormen van mindfulness training goed te kunnen onderzoeken is het nodig om deelnemers die de zelf-hulp variant volgen te vergelijken met deelnemers die de interactieve MBSR training zullen volgen. Welke aanbiedingsvorm u krijgt  wordt door middel van loting bepaald.
• Gedurende de 7 maanden zal u na de start van de interventie nog op 4 andere momenten (na 2 weken en na 1, 4 en 7 maand(en)) een uitnodiging krijgen om vragenlijsten te beantwoorden. Aan het eind van het onderzoek wordt een interview afgenomen, dat kan naar keuze telefonisch of face-to-face (mocht de situatie dat dan toelaten).

De interactieve MBSR training bestaat uit 8 bijeenkomsten in een periode van 4 weken. In de bijeenkomsten oefent u met verschillende meditatietech­nieken zoals de lichaamsscan, zitmeditatie, loopmeditatie en yoga. Er is gelegenheid met elkaar van gedachten te wisselen over persoonlijke ervaringen met de oefeningen. Een belangrijk onderdeel van de training is ‘huiswerk’. De meditatie- en yogaoefeningen kunt u thuis voortzetten met behulp van geluidsbestanden. In een werkboek staan verschillende oefeningen beschreven voor het toepassen van aandacht in het dagelijks leven. Ervaring leert dat thuis oefenen van belang is voor de effectiviteit van de training. Dit vraagt ongeveer 30-45 minuten per dag.

Bij de zelf-hulp variant krijgt u ook toegang tot informatie over mindfulness en dagelijkse mindfulness/compassie-oefeningen (duur 30 minuten) via YouTube. ‘Huiswerk’ is niet noodzakelijk, maar mag natuurlijk wel. Als u wilt, kunt u na het onderzoek alsnog een volledige MBSR training volgen.

Bij beide aanbiedingsvormen kunt u naast de mindfulness ook gebruik maken van de andere ondersteuningsvormen (bijv. boodschappen- en maaltijdservice, buddy-, team en peer-support) die het ziekenhuis of zorginstelling waar u werkzaam bent biedt.

Achtergrond van het onderzoek

De huidige crisis rond het coronavirus heeft gemaakt dat veel medewerkers in de zorg plotseling van werkplek zijn veranderd en in een nieuw en onbekend teamverband te maken hebben gekregen met hele zieke patiënten. Deze periode waarin medewerkers zich maximaal inzetten of ingezet hebben om bij te dragen aan het opvangen van de patiëntenzorg heeft waarschijnlijk veel van hen gevraagd op het gebied van werk en/of privé.

Het is een belangrijke maar vaak ook stressvolle periode waarin naast het uitvoeren (en eventueel verder ontwikkelen) van praktische vaardigheden medewerkers ook geconfronteerd wordt met gebeurtenissen die stress, angst of onmacht kunnen geven. We kunnen ons voorstellen dat dit invloed heeft op het persoonlijk functioneren. De zorg voor patiënten zal in deze periode vaak voorop staan, waardoor de zorg voor medewerkers zelf naar achter schuift. Uit andere landen waar COVID-19 eerder toesloeg weten we dat bij 40-70% van de medewerkers die bijdroegen aan de zorg voor COVID-19 patiënten klachten van angst, stress, somberheid of slecht slapen optraden. Het is niet bekend hoeveel mensen daar op langere termijn last van houden en wat er precies gedaan kan worden om deze nadelige effecten te verminderen. Het lijkt hierbij van belang om vaardigheden aan te leren en te gebruiken om – op een voor de medewerker goede manier – met stress, angst of onmacht om te kunnen gaan.

Mindfulness is een effectieve manier om stress te verminderen, maar ook om iemands flexibiliteit en aanpassingsvermogen te vergroten. Eerder onderzoek naar mindfulness bij coassistenten, arts-assistenten, huisartsen en medisch specialisten liet zien dat mindfulness stress en burn-outklachten verminderde en het welzijn verbeterde. Daarnaast gaven zij aan dat ze meer aandacht konden hebben voor de patiënt, waardoor ze effectiever konden werken.

Doel van het onderzoek

Mindfulness kan klachten van angst, spanning, slaap- en somberheid verminderen of voorkomen. Doel van dit onderzoek is om over een periode van zeven maanden inzicht te krijgen in het effect van de twee verschillende aanbiedingsvormen van mindfulness:

1. Een interactieve training via live video-verbinding
2. Een training die u zelfstandig uitvoert met behulp van o.a. mindfulness oefeningen gegeven door ervaren trainers beschikbaar op YouTube.

Ook willen we zien of er sprake is van een effect op veerkracht en welbevinden. Hiermee hopen wij bij te dragen aan het welzijn van medewerkers en de kennis om medewerkers zo optimaal mogelijk te kunnen ondersteunen in dit soort acute situaties.

Mogelijke voor- en nadelen

Het is belangrijk dat u de mogelijke voor- en nadelen goed afweegt voordat u besluit mee te doen.

Voordelen

Het voordeel van deelname aan de mindfulness-trainingen is dat u de interventies gratis kan volgen. Daarnaast leert u tijdens de training vaardigheden die u mogelijk zowel op persoonlijk als op professioneel gebied kunt gebruiken.

Nadelen

Een nadeel kan zijn dat het invullen van de vragenlijsten (20-30 minuten per keer) en het volgen van de interventie tijd en inspanning vraagt (4 weken: dagelijks 30 minuten of 2x/week 90 minuten). Bij de interactieve MBSR-training, wordt er naast de bijeenkomsten zelf van u gevraagd om dagelijks 30 minuten te oefenen.

Verzekering voor proefpersonen

Voor deelnemers die meedoen aan het onderzoek dat plaatsvindt bij het Radboudumc is op wettelijke gronden een aansprakelijkheidsverzekering afgesloten. Deze verzekering dekt schade als gevolg van het onderzoek. Dit geldt voor schade die naar boven komt tijdens het onderzoek, of binnen vier jaar na het einde van het onderzoek. Voor meer informatie met betrekking tot de verzekering, zie de bijlage onderaan de pagina.

Download de informatie over de verzekering.

Niet meedoen of stoppen met het onderzoek

U beslist zelf of u meedoet aan het onderzoek. Deelname is vrijwillig. Wij zullen uw leidinggevende niet inlichten of u al dan niet deelneemt.

Als u wel meedoet, kunt u zich altijd bedenken en toch stoppen, ook tijdens het onderzoek. U hoeft niet te zeggen waarom u stopt. Wel zou het fijn zijn als u dit direct meldt aan de onderzoeker. De gegevens die tot dat moment zijn verzameld, worden gebruikt voor het onderzoek.

Als er nieuwe informatie over het onderzoek is die belangrijk voor u is, laat de onderzoeker dit aan u weten. U wordt dan gevraagd of u blijft meedoen.

Einde van het onderzoek

Uw deelname aan het onderzoek stopt als u na 7 maanden de eindvragenlijst hebt ingevuld en heeft deelgenomen aan het (telefonische) interview. Het is mogelijk dat wij u in de toekomst opnieuw vragen voor onderzoek binnen hetzelfde onderzoeksgebied. Als u niet opnieuw benaderd wilt worden, dan kunt u dit op het toestemmingsformulier aangeven.

Het hele onderzoek is afgelopen als alle deelnemers klaar zijn. Na het verwerken van alle gegevens informeert de onderzoeker u per e-mail over de belangrijkste uitkomsten van het onderzoek. Dit gebeurt binnen 1 jaar na uw deelname.

Klachten over het onderzoek

Bij klachten over het onderzoek raden we u aan eerst contact op te nemen met de onderzoekers. Zie daarvoor 'Heeft u vragen?' onder de sectie 'Overig'.

U kunt ook contact opnemen met de Klachtenbemiddeling van het Radboudumc:

• Radboudumc Klachtenbemiddeling
• 348 Afdeling Klachtenbemiddeling
• Antwoordnummer 540
• 6500 VC Nijmegen
• T: 024 3613191
• Website Klachtenbemiddelingn (voor medewerkers)

Ondertekening toestemmings­formulier

Wanneer u voldoende bedenktijd heeft gehad, wordt u gevraagd te beslissen over deelname aan dit onderzoek. Indien u toestemming geeft, zullen wij u vragen deze op de bijbehorende toestemmingsverklaring schriftelijk te bevestigen. Door uw schriftelijke toestemming geeft u aan dat u de informatie heeft begrepen en instemt met deelname aan het onderzoek. Zowel uzelf als de onderzoeker ontvangen een getekende versie van deze toestemmingsverklaring.

Download het toestemmingsformulier.