Gastrostomie

Onderzoeken

Voor het plaatsen van de gastrostomie kunnen de volgende onderzoeken nodig zijn:

• Maag-darmcontrastfoto

  We maken deze foto om te zien of uw kind een malrotatie heeft. Dit is een andere ligging van de darm dan normaal en komt vaker voor bij kinderen met aangeboren of genetische aandoeningen. Als uw kind een malrotatie heeft, dan is voor het plaatsen van de gastrostomie een (kijk)operatie nodig. De kinderchirurg zal hier meer uitleg over geven op de polikliniek.

• Maagontledigingsonderzoek

  Het maagontledigingsonderzoek is nodig als we denken dat het voedsel te langzaam door de maag gaat.

• PH-metrie

  Een PH-metrie doen we als we denken dat uw kind gastro-oesophageale reflux (zuurbranden) heeft. Dit is als voeding of maagsap omhoog komt vanuit de maag naar de slokdarm. Vaak spugen deze kinderen erg veel en/ of verdragen ze sommige voeding niet goed. Dit kan een reden zijn om voor een ander soort operatie te kiezen. 

Opname

Ongeveer 2 tot 4 dagen voor de opname krijgt u een oproep van het opnamebureau. Op de dag van opname kunt u zich melden bij de balie van de afdeling. U heeft dan een opnamegesprek met een verpleegkundige. De verpleegkundige bereidt u en uw kind voor op de ingreep. De afdelingsarts komt langs om uw kind te onderzoeken en de medicatie voor de operatie af te spreken. De pedagogisch medewerker bereidt uw kind voor op de operatie. 

De operatiedag 

Voor de operatie wordt uw kind onder narcose gebracht. Dit zorgt ervoor dat uw kind in slaap valt en niks van de operatie merkt. De anesthesioloog houdt uw kind tijdens de ingreep constant in de gaten.

De operatie duurt ongeveer 1 tot 1,5 uur. Dit is afhankelijk van de methode van de operatie. Na de operatie verblijft uw kind op de uitslaapkamer tot hij of zij is bijgekomen van de narcose. Daarna gaat uw kind terug naar de verpleegafdeling van het Amalia kinderziekenhuis. 

Voordelen

• De PEG-katheter hoeft pas na 1,5 jaar vervangen te worden. Op zijn vroegst kan de PEG katheter na 3 maanden vervangen worden. Bij de andere soorten gastrostomie, moet de katheter altijd al na enkele maanden vervangen worden. 
• Uw kind krijgt geen sneetje maar een kleine opening in de buik. 

Nadelen

• Tijdens het inbrengen van de PEG bestaat een risico op het aanprikken van de darm, linker leverkwab of milt. Dit kan voor ernstige problemen zorgen. Het aanprikken kan gebeuren doordat de chirurg geen zicht heeft op het operatiegebied.
• Na het inbrengen van de PEG is het belangrijk dat de maagwand goed tegen de buikwand aangetrokken blijft. Dit gebeurt met behulp van 2 schildjes. Als de maagwand losraakt van de buikwand kan er maagsap in de buikholte lekken. Hier kan uw kind erg ziek van worden. 
• Doordat de chirurg de buik niet van binnen kan zien, kan er iets tussen de maag en buikwand liggen wat er normaal gesproken niet zit.
• De PEG-katheter kunnen we alleen verwijderen of verwisselen tijdens een gastroscopie. Dit vindt plaats onder narcose. Het verwijderen of verwisselen kan na 3 maanden tot 1,5 jaar na het inbrengen van de PEG.
• Om een button te plaatsen, moeten we de PEG-katheter eerst onder narcose verwijderen en verwisselen met een ballonkatheter. Houd er rekening mee dat het 3-18 maanden kan duren voordat uw kind een button kan krijgen met deze manier van plaatsen.

Wanneer geen PEG-katheter?

De PEG-katheter kan mogelijk niet geplaatst worden als uw kind: 

• jonger is dan 1 jaar en/of minder dan 8 kg weegt.
• een scoliose (scheefgroei van de rug) heeft. 
• last van verstopping (obstipatie) heeft. 
• een vergrote lever heeft. 
• een ventriculoperitoneale shunt heeft. 
• eerder een buikoperatie ondergaan heeft. 
• buikspoeling heeft vanwege nierfalen. 
• een ernstige stollingsstoornis heeft. 
• een slokdarmvernauwing (stenose) of recent een operatie aan de slokdarm of mond-keelholte heeft ondergaan. Dan gaat de voorkeur uit naar een (kijk)operatie voor het plaatsen van de gastrostomie

Voordelen

• Tijdens deze methode heeft de chirurg goed zicht op het operatiegebied. 
• De ballonkatheter kan 6 weken na de operatie op de polikliniek worden gewisseld voor een button. Dit kan zonder narcose.
• Minder kans op lekkage, doordat we de maag aan de buikwand vasthechten.
   

Nadelen

• Er is een klein sneetje nodig in de onderrand van de navel.
• De operatie duurt langer dan het plaatsen van een PEG.
• De hechting kan irritatie geven en ook de verzorging kan in het begin mogelijk iets pijnlijker zijn. 
• 2-3 weken na de operatie moet de hechting rond de katheter worden verwijderd op de polikliniek.

Voordelen

• De chirurg heeft goed zicht op het operatiegebied. 
• De ballonkatheter kan 6 weken na de ingreep poliklinisch worden gewisseld voor een button. Dit kan zonder narcose.
• Minder kans op lekkage, doordat we de maag aan de buikwand vasthechten.

Nadelen

• Er wordt een snee gemaakt in de bovenbuik. Hierdoor is er een klein risico op littekenweefsel bij de darmen. Door het littekenweefsel kan uw kind pijn hebben en het kan de darm afsluiten.
• De operatie duurt langer dan het plaatsen van een PEG.
• De hechting kan irritatie geven en ook de verzorging kan pijnlijk zijn. 
• 2-3 weken na de operatie moet de hechting rond de katheter worden verwijderd op de polikliniek.
• Er is kans op wondproblemen. 
   

Voeding

Vanaf ongeveer 4 uur na de ingreep krijgt uw kind voeding via de katheter. Daarnaast heeft uw kind een infuus waardoor we extra vocht geven, zodat hij of zij genoeg binnen krijgt. De voeding via de gastrostomiekatheter wordt volgens een standaard schema opgebouwd, waarbij uw kind eerst alleen water krijgt. Dit gaan we langzaam verhogen met verdunde voeding naar de normale voeding. Dit is altijd continu en nog niet in porties. Als uw kind buikpijn krijgt of pijn heeft, dan stoppen we met de voeding en laten we de maag nog iets langer met rust. 

Uw kind behoudt het infuus totdat hij of zij volledige voeding kan verdragen. Als uw kind naast de sonde nog zelf eet, mag hij of zij pas eten als de voeding via de sonde goed gaat. 

Controle

Voordat uw kind naar huis mag, geven we u uitleg over de verzorging van de maagkatheter. 

Afspraak op de polikliniek

Ongeveer 2-3 weken na de operatie komt u naar de polikliniek voor controle. Tijdens die afspraak verwijdert de verpleegkundige de eventuele hechting en krijgt u verdere uitleg voor de verzorging.

Button

Als u een button wilt, kan tijdens de afspraak de maat worden bepaald. Dit geldt alleen voor kinderen die  een laparoscopie of laparotomie hebben ondergaan. 6 weken na de operatie kan de button geplaatst worden. 

Gastrostomiekatheter met een ballon

Tijdens de policontrole krijgen de ouders instructie gegeven over de balloncontrole, wordt de hechting verwijderd en bepalen we de maat van de button. De button kan 4 weken na de policontrole geplaatst worden op de poli.

Dompelen bij een PEG katheter

Als een PEG katheter is geplaatst, krijgt u uitleg over het dompelen van de katheter. Dit is het induwen en draaien van de PEG katheter terug in de maag, zodat het plaatje aan de binnenkant niet gaat ingroeien. Dit mag pas na 2-3 weken gestart worden en wordt daarom op de poli aangeleerd. Na 3 maanden heeft u een afspraak met de maag,-darm- en leverarts en de verpleegkundig specialist. De arts spreekt over het verwijderen van de PEG katheter onder narcose en deze te verwisselen voor een ballonkatheter. 

Instructie

Het is belangrijk om in het ziekenhuis de verzorging van de gastrostomie aan te leren. Als u nog geen voedingspomp, systemen en spuiten heeft, dan bestellen we deze voor u bij de medisch speciaalzaak. De spullen worden in het ziekenhuis bezorgd. U krijgt uitleg over het gebruik van de voedingspomp. Voor thuis heeft u ook een reservekatheter nodig. Deze bestellen we ook voor u bij de medisch speciaalzaak. Als u al klant bent bij een bedrijf dat die materialen levert, dan zal dit contact voortgezet worden. 

Welke problemen kunnen thuis ontstaan?

Ondanks goede verzorging en voorlichting kunnen thuis toch nog problemen ontstaan. We hebben de belangrijkste voor u op een rijtje gezet. In de ouderinstructie op de afdeling krijgt u verdere uitleg hoe te handelen wanneer deze problemen zich voordoen.

De meest voorkomende problemen zijn: 

• uw kind heeft buikpijn, diarree of moet braken 
• lekkage van de insteekopening 
• geïrriteerde huid rondom de insteekopening 
• drukplekken rondom de insteekopening
• bloeden fistelkanaal van de gastrostomie 
• toedieningsysteem schiet los 
• katheter komt verder uit de maag 
• katheter valt eruit 
• Katheter is verstopt 
• Lekkage van voeding of maaginhoud