Nieuws Vijf vragen over tandenbleekmiddeltjes aan Bas Loomans

27 november 2023

Hagelwitte tanden lijken tegenwoordig heel normaal. Je hoeft de tv maar aan te zetten en iedereen pronkt met een stralend wit gebit. Ook influencers op TikTok en Instagram beweren dat witte tanden binnen handbereik zijn. Gewoon je tanden bewerken met houtskool, kokosolie of paarse tandpasta. Maar klopt dat wel? Worden je tanden echt witter of is het een verkooptruc? En welke risico’s zijn eraan verbonden? We vroegen het aan hoogleraar Orale Functieleer en Restauratieve Tandheelkunde Bas Loomans van het Radboudumc. 

Hoe komt het dat je tanden er geel uit kunnen zien?

‘Je tanden bestaan uit tandbeen en tandglazuur. Het tandbeen is geel, maar het glazuur aan de buitenkant zorgt dat het er witter uitziet. In de loop van de tijd wordt het glazuur wat dunner en daardoor oogt de tand geler. Dit is een natuurlijk proces. Daarnaast krijg je verkleuring van het glazuur door aanslag van bijvoorbeeld thee, koffie en roken.’

Hoe kun je je tanden weer wit krijgen?

‘Externe verkleuring van het glazuur door aanslag kan je tandarts weghalen door je tanden te polijsten met een speciale polijstpasta. Verkleuring in de tand kun je van binnenuit lichter laten maken door te bleken. Het enige effectieve middel hiervoor is waterstofperoxide. Glazuur is zeer hard, maar tegelijkertijd enigszins poreus. Waterstofperoxide dringt door in het glazuur en knipt de pigmenten die je tanden geel of donker maken in kleine stukjes, waardoor de tand witter wordt. Als tandarts ben ik geen voorstander van het nog witter maken van een prima gebit. Maar als je bijvoorbeeld twee gelere tanden hebt, dan kun je er wel voor zorgen dat die weer in overeenstemming komen met de rest. Er is dan een duidelijke hulpvraag van de patiënt.’

Wat is het effect van middeltjes zoals kokosolie, paarse tandpasta of een blauwe lamp?

‘Zulke producten zorgen slechts voor een laagje aan de buitenkant van de tanden, waardoor je tanden tijdelijk witter lijken. Er gebeurt niks met de tanden zelf, maar het geeft alleen een kort visueel effect. Zo zit er in paarse tandpasta de kleur blauw en dat laat je tanden lichter ogen. Daarom werd er vroeger ook ‘blauwsel’ bij de witte was gedaan. Kokosolie zorgt alleen voor een vettige laag. Ook de tandenbleeksetjes met een blauw lampje werken niet. Veel fabrikanten claimen van alles, maar helaas kloppen deze claims vaak niet.’

Verschillende merken beweren dat whiteningstrips met PAP wel werken en dat dit wetenschappelijk is aangetoond. Klopt dat?

‘Waterstofperoxide mag niet meer worden verkocht in concentraties hoger dan >0,1%. Alleen een tandheelkundig team mag hogere concentraties gebruiken. PAP (phthalimidoperoxycapronzuur) wordt gezien als de vervanger van waterstofperoxide, maar helaas heeft het geen bleekeffect in de tand. Deze strips met PAP geven alleen een laagje dat zorgt voor een tijdelijk visueel effect. Er gebeurt niks met de tanden zelf en dat laagje is na twee dagen weg.’

Is het gevaarlijk om middeltjes die influencers aanprijzen te gebruiken?

‘De middeltjes die alleen voor een tijdelijk optisch effect zorgen, zijn meestal niet schadelijk. Je moet wel oppassen met houtskool. Dit werkt als een soort schuurmiddel en haalt zo de aanslag van je tanden, maar kan ook je glazuur beschadigen. Verder bevatten sommige producten die online worden verkocht peroxide, zoals bijvoorbeeld Crest Whitening Strips. Als je online koopt, weet je niet wat de concentratie van de peroxide is en krijg je geen informatie over de zuurgraad van het bleekmiddel. De strips kunnen te zuur zijn en zo je glazuur aantasten. Bovendien weten we als tandarts wat er in je mond zit,  kunnen we de vraag beantwoorden of bleken zinvol is en kennen we de beste aanpak. Welke tand kleurt mee en welke niet? Waar zit een vulling of een kroon? Als je dit zelf doet, kun je een mix aan kleuren krijgen. En dan ben je verder van huis en veel duurder uit. Neem dus voor een witter gebit altijd contact op met je tandarts of mondhygiënist.’


Meer weten over het witten van je tanden? Kijk hier de uitzending van Pointer Checkt met Bas Loomans.

Meer informatie


Annemarie Eek

wetenschapsvoorlichter

neem contact op

Meer nieuws

  • Medewerkers
  • Intranet