Aziatische HIV-patiënt met dodelijke schimmelinfectie zit vast aan duur medicijn Goedkoop alternatief werkt minder goed op lange termijn

15 juni 2017

Het medicijn amfotericine B werkt het beste in het bestrijden van HIV-gerelateerde schimmelinfecties die veel voorkomen in Zuid- en Zuidoost Azië. De sterfte aan deze infecties is met dit middel twee keer zo laag als met het veelgebruikte alternatief itraconazol. Ondanks dat amfotericine duur is en veel bijwerkingen kent, zou het beter beschikbaar moeten komen. Dit concludeert een internationale onderzoeksgroep, waaraan Heiman Wertheim van het Radboudumc een bijdrage leverde, op 17 juni in New England Journal of Medicine.

In Zuid- en Zuidoost-Azië is een infectie met een Talaromyces schimmel een van de belangrijkste HIV-gerelateerde doodsoorzaken. Volgens de internationale richtlijnen wordt deze schimmel behandeld met het middel amfotericine B. Dit middel is echter duur, moeilijk verkrijgbaar en kent aanzienlijke bijwerkingen. Een alternatief is het goedkopere middel itraconazol. Dit middel is makkelijk in te nemen en kent minder bijwerkingen. Eerdere studies beschrijven dat beide middelen mogelijk even goed werken, maar een vergelijkende klinische trail ontbrak. Itraconazol wordt echter wel al op grote schaal gebruikt in Zuid- en Zuidoost-Azië.
 
Middelen vergeleken
Een internationale  groep onderzoekers uit Vietnam, Engeland, Nederland en de Verenigde Staten volgde gedurende drie jaar in vijf Vietnamese ziekenhuizen het effect van een behandeling met beide anti-schimmelmiddelen. Een groep van 219 patiënten kreeg amfotericine. Een groep van 221 patiënten kreeg het middel itraconazol. Na twee weken bleek er weinig verschil tussen de groepen. Van de patiënten die amfotericine kreeg, was 6,5 procent overleden. In de itraconazol groep was dit 7,4 procent.
 
Na acht weken
Zes maanden na de behandeling was het verschil opeens veel groter. Op dat moment was 11,3 procent van de amfotericinepatiënten overleden, tegen 21 procent van de patiënten die itraconazol had gekregen. Daarbij duurde het bij de patiënten die het alternatieve medicijn hadden gekregen ook langer voordat zij schimmelvrij waren, en hadden deze patiënten vaker een terugval. Daar stond tegenover dat zij minder last hadden van bijwerkingen. De effecten van de medicijnen begonnen pas van elkaar te verschillen vanaf acht weken na de behandeling.
 
Langetermijneffect
Een verklaring voor het verschil tussen beide middelen kan gezocht worden in de krachtigere werking van amfotericine. In patiënten die dit middel kregen, gingen de schimmelhoeveelheden veel sneller omlaag. Heiman Wertheim: “Blijkbaar wordt dit effect pas zichtbaar op de lange termijn. Dit verklaart ook waarom in de eerdere niet-vergelijkende case studies, waar patiënten maar zeer kort werden vervolgd, geen verschil was gevonden tussen de effectiviteit van beide middelen.” Paul Verweij, hoofd van het mycologielaboratorium Radboudumc: ‘Wereldwijd wordt de ziektelast door schimmelinfecties onderschat. Daarom is het goed dat dit onderzoek plaatsvindt en vele patiënten in Azië van deze nieuwe inzichten kunnen profiteren”.
 
Betere beschikbaarheid
De onderzoekers concluderen dat het duurdere medicijn amfotericine de voorkeur heeft boven het alternatief, ondanks de nadelen die aan het middel kleven. Voor een effectieve behandeling van HIV-rerelateerde schimmelinfecties, moet er dus nog wel verbetering zijn in de beschikbaarheid en de kosten van dit middel, wil het breed beschikbaar zijn voor HIV-patiënten in Azië, aldus de onderzoekers.

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalen