Radboudumc Expertise­centrum voor Aangezichts­verlamming

Onze expertise

De behandelingen die door het Facialisteam (Radboudumc Center voor Aangezichtsverlamming) worden ingesteld zijn Mimetherapie, botulinetoxine, en chirurgie (statische en dynamische, oftewel met of zonder terugkeer van beweeglijkheid). 

Dynamische chirurgie kan niet bij iedereen, en is doorgaans ingewikkelder dan statische chirurgie. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van kauwspier of tongzenuw waarbij de patiënt vervolgens een fysiotherapeutisch natraject in gaat om te leren glimlachen aan de hand van kauw- of tongbewegingen (willekeurige beweging). 

Een zenuwtransplantaat (vaak uit het been) kan soms worden aangewend om via een (semi-overbodig) takje aan de gezonde zijde aan te sluiten zodat een onwillekeurige beweging of meer spontane glimlach kan ontstaan. Vooraleer de zenuw is ingegroeid kan het soms een jaar duren alvorens er nieuwe beweeglijkheid kan worden opgemerkt. Wanneer de spieren in het aangezicht te lange tijd niet hebben gewerkt, verdwijnen (atrofiëren) ze, en moet er overwogen worden een spier (met bloedvaten en zenuw) uit het bovenbeen of uit de temporaalstreek (slaapstreek) in het aangezicht te transplanteren en aan te sluiten op een zenuw (plus boedvaten).

Verwijzer

Ons expertisecentrum staat open voorbehandeling van elke vorm van aangezichtsverlamming. Meestal heeft de diagnostiek al in de tweede lijn plaatsgevonden.

Afspraak maken

Een afspraak kan worden gemaakt middels een brief naar:
Radboudumc
Huispost 383
Polikliniek Keel-Neus-Oorheelkunde
Postbus 9101, 6500 HB Nijmegen

Orphacodes aandoeningen

Orphanet is een internationaal erkend classificatiesysteem voor zeldzame aandoeningen. Elke zeldzame aandoeningen in de Orphanet database heeft een uniek identificatienummer. Het ministerie van VWS heeft de volgende aandoeningen officieel erkend voor dit expertisecentrum:

• Paralytische faciale malformatie (156224)
• Syndroom van Moebius (570)
• Geïsoleerde erfelijke congenitale aangezichtsverlamming (306527)
• Syndroom van Melkersson-Rosenthal (2483)
• Congenitale erfelijke aangezichtsverlamming - variabel gehoorverliessyndroom (306530)

Op de Orphanet website staat informatie over zeldzame aandoeningen, expertisecentra en patiëntorganisaties.

Aangezichts­verlamming

Achtergrond

Ongeveer de helft van de gevallen van een aangezichtsverlamming ontstaat plots zonder aanwijsbare oorzaak. U staat op met een scheef gezicht of het ontstaat in een paar uren zonder andere verschijnselen of een duidelijke oorzaak (dus geen andere verlammingen). Deze aandoening heet de verlamming volgens Bell of Bellse Paralyse. Meestal treedt er na een paar weken/maanden vanzelf herstel op.

Bij de andere helft van de gevallen gaat het om aangeboren afwijkingen (syndroom van Moebius, congenitale aangezichtsverlamming), virale aandoeningen (blaasjes op en rondom oorschelp), ongevallen, steekwonden, schedelbasisbreuk en moeten we tumoren die drukken op de zenuw uitsluiten.

Symptonen

Bij een aangezichtsverlamming valt uw aangezichtszenuw (nervus facialis of zevende hersenzenuw) uit. Meestal gebeurt dat aan één kant van uw gezicht. Wanneer de zenuw niet meer functioneert, kunnen de spieren van uw gezicht niet meer bewegen en vertoont u een scheef gezicht, waarbij uw oog- en mondhoek gaan hangen.

Herstel

Wanneer uw aangezichtsverlamming herstelt (zoals vaak het geval is bij Bellse paralyse), kunnen er “meebewegingen” of “synkinesen” ontstaan. Dit kan voorkomen bij uw oog (knipogen), uw mond (mondhoek wordt opgetrokken in een grijns) en ter hoogte van uw hals (huidspier of platysma). Deze “meebewegingen” zijn moeilijk (misschien zelfs onmogelijk) onder controle te houden.

Wetenschap­pelijk onderzoek

Binnen ons expertisecentrum verrichten wij wetenschappelijk onderzoek om de diagnostiek en zorg aan mensen met aangezichtsverlamming te verbeteren. De onderzoekers van ons expertisecentrum verrichten onderzoek naar aangezichtsverlamming:

• T. ten Harkel: 3D diagnosis
• S. Pouwels: Left-right differences
• I. Sieman: Quality of life and coping

De zorg voor patiënten die het Facialisteam bezoeken is vastgelegd in een gestandaardiseerd Zorgpad Facialis. Op verschillende momenten van het behandelproces worden er Kwaliteit-van-Leven (Patient Related Outcomes) vragenlijsten gehanteerd,  daarnaast worden er vooral lichtfoto’s en filmopnames gemaakt, evenals 3D opnames. Hiermee wordt een database aangelegd waarmee effecten en verschillende behandelingsvormen kunnen worden vergeleken.