Over het expertisecentrum
Het Radboudumc Expertisecentrum voor Aangezichtsverlamming biedt plaats aan specialistische zorg en wetenschappelijk onderzoek voor aangezichtsverlamming.
lees meerOver het expertisecentrum
Het Radboudumc heeft al meer dan 25 jaar een speciaal facialisteam dat mensen behandelt met een aangezichtsverlamming, ongeacht de oorzaak. Dit team bestaat uit verschillende specialisten die samenwerken om de best mogelijke zorg te bieden. Denk aan behandelingen zoals mimetherapie, botulinetoxine (bij synkinesen), en verschillende vormen van chirurgie.
We bieden het volledige pakket aan operaties aan:
- Statische operaties: zorgen voor een beter uiterlijk, bijvoorbeeld door het optrekken van de mondhoek of het verzwaren van het bovenste ooglid (met een klein gewichtje), zodat het oog beter sluit.
- Dynamische operaties: proberen beweging terug te brengen in het gezicht, zoals een glimlach. Dit kan via een bewuste beweging (zoals kauwen), maar ook op een meer natuurlijke manier.
Daarnaast doen we wetenschappelijk onderzoek naar hoe een aangezichtsverlamming het dagelijks leven en welzijn van patiënten beïnvloedt. Ook onderzoeken we welke operaties het beste helpen om een mooie, spontane glimlach terug te krijgen.
Ons expertisecentrum is sinds 2018 officieel erkend door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Onze expertise
Het Facialisteam van het Radboudumc Expertisecentrum voor Aangezichtsverlamming biedt verschillende behandelingen aan, afhankelijk van uw situatie.
lees meerOnze expertise
Het Facialisteam van het Radboudumc Expertisecentrum voor Aangezichtsverlamming biedt verschillende behandelingen aan, afhankelijk van uw situatie. De belangrijkste behandelopties zijn:
- Mimetherapie: oefeningen om de gezichtsspieren beter te leren aansturen.
- Botulinetoxine (Botox): helpt tegen ongewenste meebewegingen (synkinesen).
- Chirurgie: kan worden ingezet om het gezicht te verbeteren. Er zijn twee vormen:
- Statische chirurgie: zorgt voor een beter uiterlijk, maar brengt geen beweging terug.
- Dynamische chirurgie: probeert beweging in het gezicht, zoals een glimlach, te herstellen.
Over dynamische chirurgie
Dynamische chirurgie is niet bij iedereen mogelijk en is vaak complexer dan statische chirurgie. Er zijn verschillende technieken:
- Kauwzenuwherstel: Hierbij wordt een andere zenuw (kauwspier) aangesloten op de gezichtsspieren. Na de operatie helpt een fysiotherapeut u om te leren glimlachen via een kauwbeweging.
- Zenuwtransplantatie: Soms wordt een zenuwtakje van de gezonde gezichtshelft verbonden met de verlamde kant via een zenuw uit het been. Zo kan een meer spontane glimlach ontstaan. Het duurt vaak 6 tot 12 maanden voordat er beweging zichtbaar wordt.
- Spiertransplantatie: Als de gezichtsspieren te lang niet zijn gebruikt en zijn verschrompeld (geatrofieerd), kan een spier uit het bovenbeen of de slaapstreek worden overgeplaatst naar het gezicht, samen met zenuwen en bloedvaten.
Welke behandeling geschikt is, hangt af van uw situatie en wensen. Het team bespreekt dit zorgvuldig met u.
Europees referentienetwerk
Zorgprofessionals uit dit expertisecentrum werken binnen Europa samen via één van de Europese Referentie Netwerken (ERN’s), die zich richten op zeldzame en complexe aandoeningen.
Verwijzer
Ons expertisecentrum staat open voorbehandeling van elke vorm van aangezichtsverlamming. Meestal heeft de diagnostiek al in de tweede lijn plaatsgevonden.
Afspraak maken
Een afspraak kan worden gemaakt middels een brief naar:
Radboudumc
Huispost 383
Polikliniek Keel-Neus-Oorheelkunde
Postbus 9101, 6500 HB Nijmegen
Aandoeningen en behandelingen
Orphacodes aandoeningen
Orphanet is een internationaal erkend classificatiesysteem voor zeldzame aandoeningen. Elke zeldzame aandoeningen in de Orphanet database heeft een uniek identificatienummer. Het ministerie van VWS heeft de volgende aandoeningen officieel erkend voor dit expertisecentrum:
bekijk aandoeningenOrphacodes aandoeningen
Orphanet is een internationaal erkend classificatiesysteem voor zeldzame aandoeningen. Elke zeldzame aandoeningen in de Orphanet database heeft een uniek identificatienummer. Het ministerie van VWS heeft de volgende aandoeningen officieel erkend voor dit expertisecentrum:
Op de Orphanet website staat informatie over zeldzame aandoeningen, expertisecentra en patiëntorganisaties.
Onderzoeken en behandelingen het zorgpad
Bekijk voor meer informatie over onderzoeken en behandelingen bij aangezichtsverlamming het zorgpad.
naar het zorgpadUw afspraak
Aangezichtsverlamming
Bij een aangezichtsverlamming valt uw aangezichtszenuw (nervus facialis of zevende hersenzenuw) uit. Ongeveer de helft van de gevallen van een aangezichtsverlamming ontstaat plots zonder aanwijsbare oorzaak. Bij de andere helft van de gevallen gaat het om onder andere aangeboren afwijkingen, virale aandoeningen en ongevallen.
lees meerAangezichtsverlamming
Achtergrond
Ongeveer de helft van de gevallen van een aangezichtsverlamming ontstaat plots zonder aanwijsbare oorzaak. U staat op met een scheef gezicht of het ontstaat in een paar uren zonder andere verschijnselen of een duidelijke oorzaak (dus geen andere verlammingen). Deze aandoening heet de verlamming volgens Bell of Bellse Paralyse. Meestal treedt er na een paar weken/maanden vanzelf herstel op.
Bij de andere helft van de gevallen gaat het om aangeboren afwijkingen (syndroom van Moebius, congenitale aangezichtsverlamming), virale aandoeningen (blaasjes op en rondom oorschelp), ongevallen, steekwonden, schedelbasisbreuk en moeten we tumoren die drukken op de zenuw uitsluiten.
Symptonen
Bij een aangezichtsverlamming valt uw aangezichtszenuw (nervus facialis of zevende hersenzenuw) uit. Meestal gebeurt dat aan één kant van uw gezicht. Wanneer de zenuw niet meer functioneert, kunnen de spieren van uw gezicht niet meer bewegen en vertoont u een scheef gezicht, waarbij uw oog- en mondhoek gaan hangen.
Herstel
Wanneer uw aangezichtsverlamming herstelt (zoals vaak het geval is bij Bellse paralyse), kunnen er “meebewegingen” of “synkinesen” ontstaan. Dit kan voorkomen bij uw oog (knipogen), uw mond (mondhoek wordt opgetrokken in een grijns) en ter hoogte van uw hals (huidspier of platysma). Deze “meebewegingen” zijn moeilijk (misschien zelfs onmogelijk) onder controle te houden.
Afspraak maken
U kunt een afspraak maken via uw verwijzend specialist (KNOarts, Neuroloog, Neurochirurg, Plastisch Chirurg, MKA-arts) of huisarts. Wanneer we uw afspraak hebben gepland, verzoeken we u “Mijn Radboud” aan te maken. Hier ontvangt u vragenlijsten waarmee we uw aandoening beter in kaart kunnen brengen en waarmee we eventuele behandelingen in de toekomst kunnen beoordelen op effectiviteit.Uw bezoek
Uw diagnose is vaak al gesteld wanneer de KNO-artsen en neurologen uit het hele land u naar ons doorverwijzen. De onderzoeken die we in kunnen zien, zijn bloedtesten (virustiters), CT-scan en MRI over het hele verloop van de aangezichtszenuw, van bij zijn uittredeplaats bij de hersenstam en het hele verloop door het rotsbeen, middenoor, en oorspeekselklier. Het komt bijna nooit voor dat uw onderzoeken niet voldoen en herhaald moeten worden.Patiëntenverenigingen
Meedoen aan onderzoek
Als patiënt van het Radboudumc Expertisecentrum voor Aangezichtsverlamming wordt u behandeld volgens een gestandaardiseerd zorgpad (Zorgpad Facialis).
lees meerMeedoen aan onderzoek
Als patiënt van het Radboudumc Expertisecentrum voor Aangezichtsverlamming wordt u behandeld volgens een gestandaardiseerd zorgpad (Zorgpad Facialis). We leggen behandelgegevens vast in een veilige database. Daarmee kunnen we het effect van verschillende behandelingen onderzoeken en verbeteren.
Op verschillende momenten tijdens uw behandeling kan gevraagd worden of u wilt meedoen aan onderzoek. Dat kan bijvoorbeeld door het invullen van vragenlijsten, of door mee te werken aan foto- of video-opnames. Deelname is altijd vrijwillig.
Wetenschappelijk onderzoek en onderwijs
Wetenschappelijk onderzoek
Ons expertisecentrum doet wetenschappelijk onderzoek om de zorg en diagnostiek bij aangezichtsverlamming verder te verbeteren.
lees meerWetenschappelijk onderzoek
Ons expertisecentrum doet wetenschappelijk onderzoek om de zorg en diagnostiek bij aangezichtsverlamming verder te verbeteren. Daarbij kijken we onder andere naar:
- 3D-diagnostiek (onderzoeker: T. ten Harkel);
- verschillen tussen linker- en rechtergezichtshelft (onderzoeker: S. Pouwels);
- kwaliteit van leven en omgaan met klachten (onderzoeker: I. Sieman).
Tijdens uw behandeling verzamelen we informatie via vragenlijsten (zogenaamde PROMs – Patient Reported Outcome Measures), foto’s, filmpjes en 3D-opnames. Zo bouwen we aan een waardevolle database voor toekomstig onderzoek.
Onderwijs
Leden van ons team zijn ook actief in het onderwijs. Ze geven les en delen hun kennis in onder andere de volgende cursussen:
- Around the nose
- Cursus Mimetherapie (afdeling Fysiotherapie)