Nieuws Subsidie voor onderzoek naar werkgerelateerde stress

26 februari 2024

Het Radboudumc gaat samen met een groot aantal partners, onder leiding van Amsterdam UMC, een vernieuwende manier ontwikkelen om stress aan te pakken en veerkracht te vergroten binnen organisaties. Een organisatie kan alleen veerkrachtig zijn als haar werknemers dat ook zijn. Dit initiatief van 10,6 miljoen euro wordt gefinancierd door de NWO en valt binnen het programma van de Nationale Wetenschapsagenda. 

Stress vormt een grote bedreiging voor de gezondheid van individuele werkenden en het functioneren van organisaties. Een organisatie kan alleen veerkrachtig zijn als haar werknemers dat ook zijn. De centrale vraag is: kunnen we oplopende stress en risico’s voor stress, zowel op individueel niveau als op organisatieniveau op een effectievere manier in kaart brengen en aanpakken? De onderzoekers gaan dit uitzoeken, maar niet zonder ook aandacht te hebben voor de privacy van werknemers en andere waarden die op de werkvloer van belang zijn.

De noodzaak van een geïntegreerde aanpak van stress  

Het aanpakken van stress en vergroten van veerkracht is voor veel bedrijven een uitdaging. Stress bespreekbaar maken is namelijk niet vanzelfsprekend. Signalen van stress worden ook vaak te laat herkend en het is niet altijd duidelijk wie hiermee aan de slag moet. Bovendien komt stress niet alleen door het werk, maar vaak ook door iemands privésituatie. Juist in een vroeg stadium is er voor organisatie en individu een groot belang om stress niet te laten escaleren en veerkracht te behouden. DESTRESS mikt op een consistente wetenschappelijke basis met een aanpak die het perspectief van individu en organisatie verbindt, en bovendien zorgt dat reacties op stresssignalen duurzaam en effectief zijn. Hoogeleraar Stress en Veerkracht Christiaan Vinkers van het Amsterdam UMC: 'Met de lancering van DESTRESS zetten we een belangrijke stap voorwaarts om stress aan te pakken en organisatorische en individuele veerkracht te bevorderen. Medewerkers vallen nu vaak onnodig uit door stress en problemen in de organisatie zijn het gevolg. Daar moeten we iets aan doen.'

Wat gaat DESTRESS doen?

DESTRESS richt zich op de afname van stress en het verhogen van de veerkracht bij zowel individuele werkenden als organisaties. Het doel is om vroegtijdig stress te herkennen door stresssignalen vanuit het individu en de omgeving slim te meten en met Artifical Intelligence (AI) verantwoord samen te brengen omdat er veel stressdata bij elkaar gebracht moet worden. Om die reden zijn er ook onderzoekers uit de sociologie, het recht en de ethiek aangesloten. Met deze aanpak kunnen werkenden en werkgevers samenwerken om stress aan te pakken. DESTRESS streeft er zo naar om stress proactief te detecteren waardoor een goede en gezamenlijke dialoog tussen werkgevers en werkenden tot stand komt. Uiteindelijk moet dit zorgen dat minder mensen uitvallen door stress, en organisaties in staat zijn om in een vroeg stadium te zorgen dat het goed gaat met hun werknemers, en daarmee ook hun bedrijf.  

Vinkers: ‘In een tijd waarin stressniveaus zowel op individueel als collectief niveau ongekende hoogtes bereiken, is DESTRESS hard nodig. Er zijn nu jaarlijks 2,9 miljoen verzuimdagen door psychische oorzaken en meer dan een miljard euro verzuimkosten door stress.’

Nijmeegs onderzoek

Namens het Radboudumc zijn Erno Hermans en Stefan Listl betrokken. Hermans, tevens verbonden aan het Donders Instituut, leidt het werkpakket ‘Ontwikkeling van stresssignalen’. Dit deel van het project richt zich op de ontwikkeling van methoden voor vroegtijdige detectie van stresssignalen in werkomgevingen. Het omvat zowel biologische voorspellers van kwetsbaarheid en veerkracht, als real-time metingen van stressreacties met behulp van wearables en smartphones. Dit onderzoek bouwt voort op eerdere bevindingen en past deze bevindingen toe binnen een werkomgeving. Listl richt zich op de implementatie en evaluatie van de ontwikkelde systemen.

Erno Hermans was op 26 februari te horen in het NOS Radio 1 Journaal, waar hij het onderzoek toelichtte. Luister het fragment hier terug (vanaf minuut 35).

Debby Beckers van de Radboud Universiteit is betrokken bij het werkpakket dat gericht is op stressfactoren in de werkcontext. Doel van dit onderdeel is om te verkennen hoe onderzoekers de blootstelling aan werkstressoren en werkbronnen op een valide, efficiënte en niet-invasieve wijze in kaart kunnen brengen. In dat kader willen zij ook het potentieel verkennen van het gebruik van objectieve metingen op de werkplek om blootstelling aan stressfactoren en stress te meten. Ten slotte willen ze in kaart brengen hoe groot de bijdrage van werkgerelateerde factoren is aan de ontwikkeling van stresssignalen. 

Het DESTRESS-consortium

DESTRESS is een multidisciplinair consortium van experts die samen dit onderzoek gaan doen. Het consortium vertegenwoordigt een breed scala aan partners en universiteiten, waaronder het Amsterdam UMC, de Vrije Universiteit (VU), Radboud Universiteit, Radboudumc , Donders Instituut, TNO, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Hanzehogeschool Groningen en Rijksuniversiteit Groningen. Gedurende het project wordt ook ervaringskennis ingezet in samenwerking met MIND. Daarnaast zijn er ook partners uit de praktijk die zorgen voor optimale implementatie, waaronder HumanTotalCare, Nationale Nederlanden (NN), Movir, Paradigma groep (DPG), Healthy Chronos en UWV. Zij zorgen dat werkgever en werknemer zo goed mogelijk ondersteund worden om de DESTRESS-aanpak te hanteren.

Het project wordt tevens ondersteund door AWVN, CNV, FNV, KOM, Landelijke Vereniging POH-GGZ, Ministerie VWS, Ministerie SZW, NIP, NVAB, NVVA, NVVG, NVvP, OVAL, VRelax, VNO/NCW, VZN en Zorgverzekeraars Nederland.

  • Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

    Prijzen en benoemingen

Meer informatie


Pauline Dekhuijzen

wetenschaps- en persvoorlichter

neem contact op

Meer nieuws

  • Medewerkers
  • Intranet