Over het onderzoek
Een PET-CT-scan is een gecombineerd onderzoek. We voeren zowel een PET- als een CT-scan uit.
lees meerOver het onderzoek
Wat houdt een PET-CT-onderzoek in?
Een PET-CT scan is een gecombineerd onderzoek. PET staat voor Positron Emissie Tomografie. Voor de PET-scan wordt een radioactieve stof gebruikt, welke intraveneus (via het bloedvat) wordt toegediend. CT staat voor Computer Tomografie. De CT-scan kan gedetailleerd de vorm van organen, weefsels en structuren in beeld brengen. Voor de CT-scan wordt röntgenstraling gebruikt.
Doel van het onderzoek
Als een cel wil delen, heeft hij daar energie voor nodig. Energie verkrijgt het lichaam onder andere door suikers. Tumorcellen gebruiken veel meer energie (en dus suiker) ten opzichte van andere cellen om zich sneller te kunnen delen (groeien). Daarnaast kunnen ook infecties en acute of chronische ontstekingen zichtbaar worden gemaakt door het suikerverbruik in beeld te brengen. Door radioactief suiker (FDG: Fluorodeoxyglucose) te gebruiken, kan het suikerverbruik goed in beeld worden gebracht. Omdat de suikerbehoeften verschillen, kan onderscheid gemaakt worden tussen normaal energiebehoevende cellen en tumorcellen.
Diagnostische CT
Als in uw afspraakbrief tevens NG DIAGN CT staat, dan krijgt u een extra CT-scan direct na de PET scan in dezelfde onderzoekskamer. U krijgt bij de CT-scan een jodiumhoudend contrastmiddel toegediend via een infuus in een bloedvat. Het contrastmiddel wordt later door de nieren weer uitgescheiden. Een zeldzame bijwerking van dit contrastmiddel is het optreden van nierschade. Het risico op het ontstaan van nierschade is vooral aanwezig bij patiënten met reeds verminderde nierfunctie en bij mensen die weinig drinken. Door goed te drinken voor en na het onderzoek met dit contrastmiddel kan deze nierschade voorkomen worden. Het advies is om goed te drinken, bij voorkeur 2 liter per dag, en voldoende zout te gebruiken (eventueel door het drinken van een extra kop bouillon).
Dit moet u doen
- op de dag voorafgaand aan het onderzoek
- op de dag van het onderzoek (verspreid over de dag)
- tot 24 uur na het onderzoek.
Indien u een vochtbeperking heeft dan moet u contact op te nemen met uw behandelend arts.
Indien er vlak vóór het onderzoek met dit contrastmiddel verandering in uw gezondheidstoestand ontstaat waarbij u veel vocht verliest door bijvoorbeeld ernstige diarree, braken, of hoge koorts moet u contact opnemen met uw behandelend arts of met de afdeling radiologie en nucleaire geneeskunde.
Voor het onderzoek verzoeken we u om vooraf de contrastcontrolelijst te printen, in te vullen en deze mee te nemen naar uw afspraak. Heeft u geen printer, leest u dan in ieder geval de vragen en de informatie die hierin staat.
Nuchter
- Het is belangrijk dat u op de dag van het onderzoek tenminste vanaf 6 uur vóór aanvang van het onderzoek nuchter blijft. U mag ook geen zuurtjes of kauwgom gebruiken. Het drinken van kraanwater is wel toegestaan in deze tijd.
- Als u gebruik maakt van sondevoeding, moet ook deze voeding tenminste 6 uur voor aanvang van het onderzoek (tijdelijk) gestopt worden.
- Als uw onderzoeksafspraak in de middag valt, is het verstandig om te ontbijten. Let er wel op dat u tenminste vanaf 6 uur vóór aanvang van het onderzoek nuchter blijft.
- We vragen u vanaf een uur voor het onderzoek 1 liter water te drinken.
Voorbereiding
Voorafgaand aan het onderzoek is het belangrijk rekening te houden met een aantal zaken, zoals bijvoorbeeld zwangerschap, borstvoeding, suikerziekte, en geen zware inspanningen.
lees meerVoorbereiding
Zwangerschap en borstvoeding
- Bent u (mogelijk) zwanger? Dan is het belangrijk dit aan ons door te geven. In de meeste gevallen kan het onderzoek gewoon doorgaan, maar soms is er een aanpassing nodig.
- Als u borstvoeding geeft, moet u tot 24 uur na het onderzoek de melk afkolven en weggooien.
Belangrijke aspecten ter voorbereiding op het onderzoek
Vermijd vanaf 24 uur voor het onderzoek (zware) lichamelijke inspanningen (zoals sporten of fietsen naar het Radboudumc).
Medicijngebruik
- Neem contact op met de afdeling Nucleaire Geneeskunde als u diabetespatiënt bent. Voor diabetespatiënten geldt een aangepast medicijngebruik en hier moet uitgebreid aandacht aan worden besteed.
- Als u geen diabetespatiënt bent en medicijnen gebruikt, kunt u deze innemen op de gebruikelijke manier. U kunt deze medicijnen in de tijd dat u nuchter moet blijven, alleen innemen met water.
Kleding en sieraden
Vaak is het noodzakelijk om kleding en/of sieraden/piercings uit te doen/af te doen, voordat de werkelijke scan begint. Sieraden kunt u beter thuis laten.
Mogelijke annulering van het onderzoek
- Voor de uitvoering van dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van een radioactieve stof. Deze radioactieve stof wordt elders speciaal voor u gemaakt. Het eindproduct moet aan strenge eisen voldoen, voordat het op transport naar de afdeling Nucleaire Geneeskunde wordt gezet. Helaas kan het voorkomen dat een eindproduct wordt afgekeurd en niet wordt geleverd. Het onderzoek moet dan worden afgezegd. Omdat dit op het laatste moment pas bekend is, kan het zijn dat u al onderweg bent of zelfs al in het ziekenhuis aanwezig bent. Wij vragen uw begrip hiervoor.
- De radioactieve stof is maar kort werkzaam. Mocht er tijdens transport onverwacht oponthoud zijn of mocht u zelf te laat komen voor uw afspraak, dan kan dat betekenen dat het onderzoek moet worden afgezegd. Wij vragen uw begrip hiervoor.
- Uw bloedsuiker wordt aan het begin van het onderzoek bepaald, omdat een fluor-18-FDG PET-CT-scan onvoldoende betrouwbaar is als de bloedsuikerwaarde te hoog is. Het onderzoek wordt onbetrouwbaar door extra insuline te spuiten. Als uw bloedsuikerwaarde te hoog blijkt, kan het onderzoek niet doorgaan. We vragen uw begrip hiervoor.
In alle bovenstaande gevallen maken we een nieuwe afspraak met u.
Claustrofobie (angst in kleine ruimten)
Als u (veel) last heeft van claustrofobie, kunt u dit bij aanvang van het onderzoek melden aan de MBB’er (Medisch Beeldvormings- en Bestralingsdeskundige). Zo nodig kan de nucleair geneeskundige (arts met het specialisme nucleaire geneeskunde) u een rustgevend medicijn geven. U moet in dat geval rekening houden met een vermindering van uw reactievermogen voor de eerste 24 uur. U mag daarom, onder andere, de eerste 24 uur geen autorijden en zult dus vervoer terug moeten regelen.
Begeleiding
- Begeleiding mag helaas niet bij het onderzoek aanwezig zijn.
- Op de afdeling Nucleaire Geneeskunde wordt bij bijna elk onderzoek een radioactieve stof aan patiënten toegediend. Een radioactieve stof zendt straling uit en patiënten die al een radioactieve stof toegediend hebben gekregen zitten ook in de wachtkamer. We vragen u daarom om geen kinderen en/of zwangere vrouwen als begeleiding mee te nemen. Ook niet wanneer ze alleen in de wachtkamer verblijven. Op deze manier ontvangen zij geen onnodige straling.
Handicap
Wilt u het vooraf melden als u een beperking heeft en verwacht dat het onderzoek hierdoor meer tijd en aandacht vraagt? U kunt dit doen door contact op te nemen met de afdeling Nucleaire Geneeskunde. We proberen hier zoveel mogelijk rekening mee te houden.
Het onderzoek
We vragen u vanaf 2 uur voor het onderzoek een liter water te drinken. Voorafgaand aan het onderzoek verzoeken wij u om naar het toilet te gaan om uit te plassen. In verband met de radioactieve stof is het niet toegestaan begeleiding mee te nemen tijdens dit onderzoek.
lees meerHet onderzoek
Radioactieve stof
- De radioactieve stof is fluor-18-FDG. Door de toediening van fluor-18-FDG kunnen gebieden waar (verhoogde) verbranding plaatsvindt in beeld worden gebracht. Omdat er ook verbranding plaats kan vinden in gebieden die later “storen” tijdens de beoordeling van de scan, is het belangrijk dat u in de rusttijd goed stil en ontspannen ligt (niet lezen) en mag u het niet koud krijgen. Om dezelfde reden wordt u gevraagd zo lang mogelijk te wachten tot u naar het toilet gaat (minimaal 30 minuten).
- Omdat de radioactieve stof in een minimale hoeveelheid wordt gebruikt tijdens dit onderzoek, levert dit geen direct gevaar op voor uw gezondheid.
Verloop van het onderzoek
Komt u voor een PET-CT-scan in het kader van wetenschappelijk onderzoek dan kan het zijn dat het onderzoek iets anders verloopt dan hieronder staat beschreven, de onderzoeker heeft dit al met u besproken.
We vragen u vanaf 1 uur voor het onderzoek 1 liter water te drinken. Voorafgaand aan het onderzoek verzoeken wij u om naar het toilet te gaan om uit te plassen. In verband met de radioactieve stof is het niet toegestaan begeleiding mee te nemen tijdens dit onderzoek. Voor kinderen die dit onderzoek ondergaan, kan in overleg een uitzondering worden gemaakt. U gaat met de MBB’er naar een onderzoekskamer. Hier gaat u op bed liggen.
Via een infuus, dat we bij u inbrengen, bepalen we eerst uw bloedsuiker. Daarna dienen we via hetzelfde infuus de radioactieve stof toe. Daarna blijft u ongeveer een uur liggen. Na de toediening is het belangrijk dat u ongeveer 60 minuten zo stil mogelijk blijft liggen en niet praat. Als u naar het toilet moet, wordt u gevraagd dit pas na 30 minuten te doen als dat mogelijk is. Na de wachttijd wordt u gevraagd eerst naar het toilet te gaan, waarna de PET/CT-scan wordt gemaakt.
Tijdens het onderzoek ligt u op een scanbed. Het is belangrijk dat u goed stil ligt tijdens het onderzoek. U zult in stappen door de opening van de camera schuiven. De camera is aan het hoofd- en voeteneind open en maakt geen hard geluid.
We beginnen met een overzichtscan, waarop alles gepland wordt. Daarna maken we een CT-scan, die gevolgd wordt door een PET-scan van hetzelfde gebied. Daarna wordt eventueel op verzoek van uw arts nog een gedetailleerde CT met of zonder toediening van contrastmiddel verricht. Dit alles bij elkaar duurt ongeveer 30 minuten.
Duur van het onderzoek
De totale duur van het onderzoek is ongeveer 2 uur.
Bijwerkingen
- Als u een rustgevend medicijn heeft ingenomen wegens claustrofobie, kan dit uw reactievermogen beïnvloeden. U mag daarom, onder andere, 24 uur na de inname niet autorijden.
- Er zijn geen bijwerkingen bekend bij deze radioactieve stof.
- Wanneer u een contrast CT ondergaat, kunt u tijdens het toedienen van het contrastmiddel een vreemde smaak in uw mond ervaren en/of een warm gevoel in uw keel en/of onderbuik ervaren. In de meeste gevallen trekken deze bijwerkingen snel weg.
Na het onderzoek
De nucleair geneeskundige beoordeelt de opnamen op een later tijdstip en maakt een verslag van het onderzoek. lees meerNa het onderzoek
Na het onderzoek
- We raden u aan om na het afronden van het onderzoek de rest van de dag extra goed te drinken. Op deze manier raakt u de radioactieve stof sneller kwijt uit uw lichaam. Wanneer u een contrast-CT heeft ondergaan, is het ook goed extra te drinken omdat het contrastmiddel vocht aan het lichaam onttrekt. 3-4 glazen water extra is voldoende.
- U wordt gevraagd tot 4 uur na het onderzoek afstand te houden tot kinderen en/of zwangere vrouwen.
Resultaten
De nucleair geneeskundig arts beoordeelt de opnamen op een later tijdstip en maakt een verslag van het onderzoek. Uw behandelend arts bespreekt de uitslag met u.Mogelijke annulering van het onderzoek
De radioactieve stof moet aan strenge eisen voldoen. Soms voldoet de stof niet aan deze eisen en kan het onderzoek niet doorgaan.
lees meerMogelijke annulering van het onderzoek
De radioactieve stof die we gebruiken, moet aan strenge eisen voldoen. Soms voldoet de stof niet aan deze eisen en kan het onderzoek niet doorgaan. Helaas horen we dit vaak pas op het laatste moment. Dit betekent dat uw afspraak soms wordt geannuleerd terwijl u al onderweg bent of zelfs al in het ziekenhuis bent.
Ook als er op de dag van uw afspraak vertraging is, of als u te laat komt, kan het zijn dat we niet genoeg radioactieve stof hebben voor uw onderzoek. De radioactieve stof verliest namelijk snel zijn werking (halfwaardetijd). Hierdoor kan de stof na een bepaalde tijd niet meer gebruikt worden voor het onderzoek. Dan kunnen we het onderzoek niet goed uitvoeren en moeten we de afspraak annuleren.
We begrijpen dat dit vervelend is. We zullen altijd proberen zo snel mogelijk een nieuwe afspraak met u te maken. Bedankt voor uw begrip.
Afspraak maken of verzetten
Uw behandelend arts vraagt uw onderzoek aan. U ontvangt een schriftelijke oproep. lees meerControlelijst contrast NG
Als in uw afspraakbrief tevens een afspraak voor NG DIAGN CT staat, vult u dan de contrastcontrolelijst in.
lees meerControlelijst contrast NG
Als in uw afspraakbrief tevens NG DIAGN CT staat, dan geldt het volgende:
Voordat het contrastmiddel via infuus kan worden toegediend verzoeken wij u thuis alvast de contrastcontrolelijst te printen, in te vullen en deze mee te nemen naar uw afspraak. Heeft u geen printer, leest u dan in ieder geval de vragen en de informatie die hierin staat.
Bij twijfel kunt u contact opnemen met de afdeling Nucleaire Geneeskunde. Tel: (024) 361 45 10.