Nieuwe richtlijn door onderzoek naar naadlekkage bij slokdarmkankeroperaties Artsen kunnen risico’s beter inschatten en de behandeling daarop afstemmen

Naadlekkage is een gevreesde complicatie bij slokdarmkankeroperaties. Door promotieonderzoek van Sander Ubels van het Radboudumc kunnen zorgverleners voorspellen welke patiënten een hoog risico lopen op een ernstig beloop bij naadlekkage. Hij toont verder aan dat bij deze complicatie een meer afwachtend beleid waarschijnlijk tot betere uitkomsten leidt dan agressieve behandeling.

Jaarlijks ondergaan zo’n achthonderd slokdarmkankerpatiënten in Nederland een ingrijpende operatie. Daarbij haalt de chirurg de slokdarm deels of helemaal weg, en maakt een nieuwe verbinding met de maag. Het probleem is dat die verbinding regelmatig lekt. In sommige gevallen heeft de patiënt weinig last van zo’n naadlekkage, maar een ernstig beloop komt ook relatief vaak voor. Dat vergoot de kans op overlijden aanzienlijk. Sander Ubels onderzocht factoren die bijdragen aan een gunstig of ernstig beloop van een naadlekkage en hoe je ze het beste kunt behandelen. 

Online voorspelmodel

Ubels ontwikkelde een nieuwe score die de ernst van de naadlekkage voorspelt. Hij gebruikte hiervoor gegevens van ruim 1500 patiënten uit 71 ziekenhuizen van over de hele wereld. De score is gebaseerd op twaalf factoren, waaronder een vroege of late diagnose van naadlekkage, de hoeveelheid lekkage, en problemen met het hart, nieren of longen. 

In een later stadium voegde hij ook nog patiëntfactoren toe aan de score, zoals leeftijd, algehele conditie en andere gezondheidsproblemen. ‘Daarmee kunnen artsen de kans op overlijden nog beter voorspellen’, vertelt Ubels. ‘Zo krijgen ze patiënten met een verhoogd risico in beeld en kunnen ze de behandeling daarop afstemmen. Ons voorspelmodel staat inmiddels online, zodat iedereen het kan gebruiken.‘

Internationale richtlijn

Niemand weet wat de beste optie is qua behandeling van naadlekkages. Daarom is er wereldwijd enorm veel variatie. Vanuit het verleden ligt de voorkeur bij agressieve behandeling: een operatie waarbij de chirurg de schade herstelt. Uit Ubels’ onderzoek blijkt dat dit waarschijnlijk niet de beste optie is. Patiënten lijken beter af met een voorzichtiger, meer afwachtend beleid. Denk daarbij aan het plaatsen van een drain die de gelekte vloeistof afvoert. De naadlekkage geneest dan sneller en patiënten liggen minder lang in het ziekenhuis.

‘We gaan nu op basis van dit onderzoek een internationale richtlijn schrijven’, zegt onderzoeksleider Camiel Rosman, hoogleraar minimaal invasieve chirurgie. ‘Daarin schrijven we voor hoe je moet omgaan met een naadlekkage, zowel op het gebied van diagnostiek als behandeling. Die richtlijn gaan we daarna in Nederland invoeren en onderzoeken of dit inderdaad tot betere uitkomsten voor patiënten leidt.’

Meer informatie over deze promotie

Promotie op 12 april om 12.30 uur van Sander Ubels. Titel proefschrift: Anastomotic leak after esophagectomy; Towards evidence-based treatment (online beschikbaar na 12 april). (Co-)promotoren: prof. dr. C. Rosman, dr. B.R. Klarenbeek, dr. F.T.W.E. van Workum en dr. G.J. Hannink. De verdediging is te volgen via deze livestream.

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalen