Extended Reality (XR) in het onderwijs

Ondersteuning bij XR in het onderwijs

De Radboudumc Health Academy heeft XR hoog in het vaandel staan. Er wordt kritisch gekeken hoe we ons onderwijs met de juiste middelen kunnen optimaliseren. Op het gebied van XR bieden we daarom ook ondersteuning bij:

• Het ontwerpen en ontwikkelen van XR-toepassingen
• Professionalisering XR in het onderwijs
• Organisatie en logistiek van XR in het onderwijs bijvoorbeeld uitleen van XR-brillen

Neem hiervoor contact op via ons contactformulier.

XR-mogelijkheden en producten een overzicht met voorbeelden

Bij de XR mogelijkheden binnen het onderwijs maken we onderscheid tussen de volgende categorieën:

1. Productietools om XR-producten mee te ontwikkelen
2. XR-producten die in het onderwijs of opleiden worden ingezet. Deze zijn vaak door inhoudsdeskundige samen met onderwijskundige ontwikkeld.

Productietools

1. CenarioVR: 
CenarioVR is een tool waarmee je relatief eenvoudig levensechte interactieve 360° VR leeractiviteiten kan ontwikkelen. Meer weten over CenarioVR? Bekijk de Youtube-video.
2. Opschalingstool:
Het 3D lab van het Radboudumc bouwt in samenwerking met de RHA een productietool waarmee docenten zelf eenvoudig nieuwe casuïstiek kunnen creëren op basis van 3D beelden voor gebruik op een hololens (AR) of een Virtual Reality bril (VR). Bekijk de instructievideo.

Wil je aan de slag met één van deze tools, neem dan contact op via ons contactformulier.

Bekijk hieronder de XR producten die reeds ontwikkeld zijn

• Casus Over grenzen heen

  Artsen met een migratie achtergrond (AMA’s) hebben moeite met participeren in het Nederlandse gezondheidszorgsysteem waarbij culturele achtergrond een rol speelt. Er is sprake van aanpassingsproblematiek. Middels deze casus, ontwikkeld met CenarioVR, gaan AMA's oefenen in het voeren van gesprekken met een Nederlandse patiënt en gezamenlijk nabespreken mbv een mentor om ze zo voor te bereiden op de 'echte' patiënt.

  Binnenkort volgt een demo film over dit product.

  Meer informatie? Neem contact op met Petra van Gurp, Ellemieke Rasenberg of Ietske Siemann.

• Definitive Surgical and Anaesthetic Trauma Care

  Deze VR toepassing is ter voorbereiding op een 2-daagse training voor OK teams die gezamenlijk aan complexe chirurgische operaties werken (chirurgen, anesthesisten en verpleegkundigen); zie Home | DSATC. In de training gaan de deelnemers daadwerkelijk een operatie uitvoeren waarbij er complicaties optreden. Ter voorbereiding op de trainingsdagen ervaren deelnemers met een VR bril een soortgelijke operatie, waarbij de student kan wisselen van rol: een chirurg kan bijv. wisselen van standpunt en vanuit het perspectief van de OK verpleegkundige gaan kijken. Het voordeel hiervan is dat deelnemers zich middels deze CenarioVR-casus kunnen verplaatsen in een andere rol dan die ze normaal zelf hebben, en ze ervaren hoe belangrijk goede communicatie is tijdens operaties.

  Binnenkort volgt een demo film over dit product.

  Meer informatie? Neem contact op met Edward Tan

• Triage Game: oefenen in sneller beslissen bij spoedzorg

  Snel, nauwkeurig en veilig beslissen op de huisartsenpost en bij spoed in de dagpraktijk zorgt ervoor dat patiënten zo snel mogelijk de juiste (spoed)zorg krijgen. Hierdoor kan de doorstroming in de hele zorgketen efficiënter verlopen. Huisartsen en triagisten (en geïnteresseerden) kunnen zich met Triagegame.nl verbeteren in dit beoordelings- en beslisproces (triage). De game wordt bovendien opgenomen in de landelijke huisartsopleiding. Triagegame.nl is een initiatief van Boukje van Dijk van het Radboudumc, en is ontwikkeld in samenwerking met huisartsen en triagisten.

  Meer informatie: Nieuwe game traint huisarts en triagist sneller te beslissen bij spoedzorg - Patiënt sneller op de juiste plek - Radboudumc

• Van ongeval, SEH tot IC in beeld

  Corona zette een streep door de klinische stage van bachelor studenten van de medische faculteit in het Radboudumc. Virtual reality, gecombineerd met het digitale leermiddel H5P, bood een goed alternatief. Voor de doelgroepen studenten Geneeskunde, AIOS en Verpleegkundigen SEH zijn met CenarioVR een viertal VR applicaties ontwikkeld met 360 graden video en foto’s. Het doel is om complexe situaties zo realistisch mogelijk na te bootsen. Studenten krijgen op deze manier de mogelijkheid een leersituatie - die doorgaans moeilijk toegankelijk is - te ervaren in VR. Deze module zorgde voor een intense leerervaring waardoor studenten de leerstof beter onthielden.

  De volgende 4 applicaties zijn ontwikkeld:

  1. Mobiele Medische Team – o.a. verkenning van de traumahelicopter en aankomst bij een ongeval
  2. Patiënt op de SEH – o.a. over samenwerking tussen arts en verpleegkundigen
  3. Patiënt op de operatiekamer
  4. Rondleiding IC

  Meer informatie? Neem contact op met Maarten van den Berg.

• Virtual Labtour DCCN-MRI

  Het Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour heeft een aantal geavanceerde MRI scanners. Voor studenten is een virtuele lab tour ontwikkeld ter ondersteuning van het onderwijs in neuroscience. Studenten leren via de VR applicatie, ontwikkeld met CenarioVR, over de procedures en functies van de scanners, zodat ze beter voorbereid zijn wanneer ze op de afdeling komen.

  Binnenkort volgt een demofilm over dit product.

  Meer informatie? Neem contact op met Nils Kohn.

• Wortelkanaalbehandelingen tandheelkunde

  Met de opschalingstool is voor de opleiding Tandheelkunde een XR-product ontwikkeld waarin studenten leren over wortelkanaalbehandelingen.
  Meer informatie? Neem contact op met Dina Medanhodzic. 

   

• Anatomie leren met GreyMapp

  Binnen de opleidingen Geneeskunde en Biomedische Wetenschappen heeft de afdeling Beeldvorming samen met het Radboudumc 3D Lab GreyMapp ontwikkeld. GreyMapp is een XR-applicatie waarmee studenten de menselijke anatomie volgens het anytime-anywhere principe tot zich kunnen nemen. Daarnaast zijn er nieuwe XR applicaties in ontwikkeling waarmee studenten de anatomie en ontwikkeling van echte menselijke embryo’s en foetussen in detail kunnen bestuderen.

  
  GreyMapp is te gebruiken op je smartphone of tablet en kun je gratis downloaden in de App Store en Google Play Store.

  Meer informatie? Neem contact op met Dylan Henssen.

• Empathische gespreksvoering

  In deze korte VR-trainer (samen met de HAN ontwikkeld) ga je aan de slag met oefenen in empathische gesprekstechnieken. Je krijgt feedback op je handelen bij twee casussen: een acute en een chronische patiënt. Beide oefeningen kun je eindeloos herhalen totdat het je lukt om goed aansluiting te vinden.

  Meer informatie? Neem contact op met Postbus 1loket.

   

• Motiverende gespreksvoering

  Deze VR hebben we samen met de HAN ontwikkeld en heeft als doel om studenten (artsen, verpleegkundigen, paramedici (in opleiding)) extra oefenmateriaal te geven  om motiverende gesprekstechnieken toe te passen op een aantal virtuele patiënten. Je krijgt feedback op je gespreksvaardigheden en kunt eindeloos oefenen op virtuele patiënten.

  Meer informatie? Neem contact op met Postbus 1loket.

   

• Gespreksvoering “Patiëntcomfort”

  Deze Virtual Reality toepassing biedt verschillende mogelijkheden om deelnemers bewust te maken van hun eigen verbale en non-verbale communicatie en kenmerkt zich door de mogelijkheid om zelf te oefenen met het toepassen van patiëntcomfort-technieken. We creëren een virtuele oefensituatie, waarin verbaal en non-verbaal gedrag van de deelnemer worden gemeten tijdens een virtueel patiëntcontact met een avatar. De avatar zal interactief reageren op het gedrag van de zorgverlener. Tijdens en na afloop van dit gesprek laat de virtuele patiënt de deelnemer door zijn of haar reacties en gedrag merken en ervaren hoe de deelnemer op de patiënt overkomt. Zo wordt de deelnemer niet alleen uitgelegd wat en hoe deze vorm van positieve communicatie werkt en kan worden toegepast, maar kan de cursist ook direct de effecten ervaren. 

  Meer informatie over de cursus Patiëntcomfort en communicatie, klik hier.

  Meer informatie? Neem contact op met Tamara Coolen.

   

• Ervaringsleren door de ogen van de patiënt “De rollen omgedraaid”

  Bij deze VR ervaar je hoe het is om als patiënt zorg te ondergaan waarbij er niet met je maar over je wordt gecommuniceerd. Deze 360-graden film wordt op meerdere plekken in onze curricula toegepast.

  De rollen omgedraaid is gratis toegankelijk via YouTube: De rollen omgedraaid.
  Meer informatie? Neem contact op met Jos Velers.

   

Experimenten

De komende tijd gaan de RHA docenten en lerenden aan de slag met onderstaande experimenten.

Experiment opschalingstool

De RHA wil bouwen aan een leer -en werkomgeving waar XR een onderdeel van uitmaakt, omdat dit zowel het werkplekleren als simulatietrainingen kan ondersteunen. In een eerder project is door de RHA in samenwerking met het 3D lab een AR- applicatie ontwikkeld voor het beoordelen van brandwonden. Om een dergelijke applicaties ook in te kunnen zetten voor andere casuïstiek wordt in dit experiment gewerkt aan een productietool. Het 3D lab van het Radboudumc bouwt de productietool waarmee docenten zelf eenvoudig nieuwe casuïstiek kunnen creëren voor gebruik op een hololens (AR) of een Virtual Reality bril (VR).

Gedurende het experiment worden verschillende casussen met de productietool gebouwd en geïmplementeerd in het onderwijs. De eerste applicatie is vervaardigd voor de opleiding Tandheelkunde waarin studenten leren over wortelkanaalbehandelingen.

 

Daarnaast wordt er op dit moment gewerkt aan een casus voor het beoordelen van oncologische wonden. Wil je meer weten over dit experiment? Lees dan het interview met Carolien Kamphuis.

Heb jij een geschikte casus? Meld het via ons contacformulier.

Experiment CenarioVR

In het RadboudUMC zijn al positieve ervaringen opgedaan met een laagdrempelige mogelijkheid om levensechte interactieve 360° VR leeractiviteiten te ontwikkelen en aan te bieden met software CenarioVR.  CenarioVR biedt mogelijkheden voor het onderwijs om casuïstiek aan te reiken die weinig voorkomt (denk aan zeldzame ziektebeelden of handelingen) of in de echte praktijk moeilijk toegankelijk is voor lerenden. 

Door de beperkingen als gevolg van corona is het voor lerenden nog belangrijker en interessanter om levensechte 360° praktijkvoorbeelden te kunnen zien. CenarioVR is een eenvoudige tool waarmee in relatief korte tijd casussen ontwikkeld kunnen worden.

Er worden minimaal 4 casussen uitgewerkt in dit experiment. Heb jij een goede casus? Meld het via ons contactformulier.

Neem ook deel aan een experiment

In de lopende experimenten worden regelmatig docenten gevraagd om hun input (bijvoorbeeld inbrengen van een geschikte casus) of kritische blik tijdens verschillende fases van het experiment.
 

Wil jij hier ook onderdeel van zijn? Meld je aan via ons contactformulier.

Wie zijn betrokken?

Op dit moment loopt er een Radboudumc breed programma 'Op weg naar extended reality in onderwijs en opleiden'. Hierbij is een programmateam aangesteld onder leiding van programmamanager Machteld Dronkers.

Het programma

De RHA heeft de ambitie om XR als leermiddel aan het leerproces van onze (toekomstige) zorgprofessionals toe te voegen daar waar dit leidt tot dieper leren en / of het aanreiken van complexe moeilijk toegankelijke leersituaties. Op deze wijze wordt de impact van het persoonsgericht en innovatief onderwijs, opleiden/ en leren door XR vergroot.  

Hiermee wordt een infrastructuur voor XR gerealiseerd en zorgt het programma ervoor dat de docenten voldoende zijn toegerust om XR in te zetten in het onderwijs.

Zij zetten in op het jaarlijks blijven experimenteren met XR, om zo de leerresultaten, leerervaringen en ondersteuningsbehoeftes in kaart te brengen. Op deze wijze wordt gewerkt aan een optimale inzet van XR in het onderwijs.

Het programmateam

• Machteld Dronkers
• Dina Medanhodzic
• Frans van Hoek
• Lia Fluit (onderzoek)
• Carla Schuit
• Akkelien Bergsma
• Dorien de Hartogh

Stuurgroep:

• Roland Laan (opdrachtgever)
• Wil van der Sanden
• Dylan Henssen
• Machteld Dronkers

Naslagwerk en meer informatie

Interessante websites:

• De belangrijkste trends op het gebied van virtual reality, augmented reality en mixed reality
• Surf: Innovatieproject: eXploRing VR, AR en MR
• Versnellingsplan: Goede voorbeelden van onderwijsinnovatie met ICT
• Interessante LinkedIn artikelen over praktijkvaardigheden leren met technologie - juni 2022 | SURF Communities
• XR-tool voor studenten ter voorbereiding op de praktijk
• Infographic VR voor vaardighedenonderwijs (versnellingsplan.nl)

Literatuur

• Andrews, C., Southworth, M. K., Silva, J. N., & Silva, J. R. (2019). Extended reality in medical practice. Current treatment options in cardiovascular medicine, 21(4), 1-12. https://doi.org/10.1007/s11936-019-0722-7
• Barteit S, Lanfermann L, Bärnighausen T, Neuhann F, Beiersmann C. Augmented, Mixed, and Virtual Reality-Based Head-Mounted Devices for Medical Education: Systematic Review. JMIR Serious Games. 2021 Jul 8;9(3):e29080. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8299342/
• Bui, I., Bhattacharya, A., Wong, S. H., Singh, H. R., & Agarwal, A. (2021). Role of Three-Dimensional Visualization Modalities in Medical Education. Frontiers in pediatrics, 9. https://www.doi.org/10.3389/fped.2021.760363
• Curran VR, Xu X, Aydin MY, Meruvia-Pastor O. Use of Extended Reality in Medical Education: An Integrative Review. Med Sci Educ. 2022 Dec 19:1-12.  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9761044/
• Hamilton, D., McKechnie, J., Edgerton, E., & Wilson, C. (2021). Immersive virtual reality as a pedagogical tool in education: A systematic literature review of quantitative learning outcomes and experimental design. Journal of Computers in Education, 8(1), 1-32. https://www.doi.org/10.1007/s40692-020-00169-2
• Holla M, Berg MVD. Virtual reality techniques for trauma education. Injury. 2022 Nov;53 Suppl 3:S64-S68. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36109249/
• Moro, C., Štromberga, Z., Raikos, A., & Stirling, A. (2017). The effectiveness of virtual and augmented reality in health sciences and medical anatomy. Anatomical sciences education, 10(6), 549-559. https://doi-org.ru.idm.oclc.org/10.1002/ase.1696
• Munzer, B. W., Khan, M. M., Shipman, B., & Mahajan, P. (2019). Augmented reality in emergency medicine: a scoping review. Journal of medical Internet research, 21(4),
• ​Tursø-Finnich T, Jensen RO, Jensen LX, Konge L, Thinggaard E. Virtual Reality Head-Mounted Displays in Medical Education: A Systematic Review. Simul Healthc. 2023 Feb 1;18(1):42-50. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35136005/

Graag meer literatuur of informatie? Neem dan contact op via ons contactformulier.