Behandeling Percutane Radiologische Gastrostomie (PRG)

Voorbereiding

Medicatie

Bespreek met uw behandelend arts welke medicijnen u gebruikt, zodat het duidelijk is of u deze kunt blijven gebruiken voor de behandeling of niet. Vooral bloedverdunners zijn belangrijk. Als u tijdelijk moet stoppen met uw medicijnen, spreek dan duidelijk af wanneer u weer kunt starten met de medicijnen.

Nuchter

Belangrijk is dat u op de dag van de behandeling vanaf 6 uur voor de behandeling niet meer mag eten of drinken.

Contrastvloeistof

Tijdens het onderzoek gebruikt de arts contrastmiddel. Het kan zijn dat u eerder op de röntgenafdeling met een contrastmiddel in aanraking bent gekomen en dat u hier een allergische reactie op heeft gehad. Het is belangrijk om dit te melden. Met de juiste voorbereiding kunnen we een allergische reactie voorkomen.

Zwangerschap

Als u zwanger bent of de mogelijkheid bestaat dat u zwanger bent, is het belangrijk dit door te geven aan uw arts. Tijdens het onderzoek gebruikt de arts röntgenstraling en contrastmiddel. Dit kan schadelijk zijn voor uw ongeboren kind. In overleg besluiten we of de behandeling kan wachten tot na uw zwangerschap. 

Opname

De datum, het tijdstip van de behandeling en de afdeling waar we u opnemen, geven we telefonisch aan u door. De opname vindt plaats op de dag van de behandeling. De dag na de behandeling kunt u meestal weer naar huis (24-uurs opname).

Pijnstilling

Wij adviseren u om vooraf pijnstillers in te nemen. U neemt deze in 1 uur voordat het onderzoek of de behandeling begint. Neemt u dan 2 tabletten paracetamol 500 mg.
Pijnstillers waar Acetylsalicylzuur in zit (zoals in Aspirine) zijn niet toegestaan, evenals ibuprofen, diclofenac of naproxen, omdat deze pijnstillers invloed hebben op de stolling.

De behandeling

Op de verpleegafdeling brengen we een dunne katheter(sonde) via uw neus in uw maag. Zo kan de arts tijdens de behandeling lucht in uw maag spuiten. Het inbrengen van de PRG-katheter gebeurt op de afdeling Radiologie. De arts kijkt met een echoapparaat waar uw maag precies ligt en tekent de prikplaats op uw huid. De arts ontsmet uw huid en verdooft deze plaatselijk. Via de neussonde blaast de arts lucht in uw maag, waardoor uw maag onder röntgendoorlichting goed zichtbaar is. Het kan zijn dat u tijdens de behandeling lucht moet opboeren. Nadat de plaatselijke verdoving ingewerkt is, begint de behandeling. De radioloog prikt door uw buikhuid uw maag aan en brengt de PRG-katheter in. De arts maakt uw maag aan uw buikwand vast met 3 hechtingen. Deze zien er uit als witte doorzichtige schijfjes. Probeer tijdens de behandeling zoveel mogelijk te ontspannen. De behandeling duurt ongeveer een half uur. Nadat de arts heeft gecontroleerd of de PRG-katheter goed zit, brengen we u terug naar de verpleegafdeling. De radioloog spreekt af of de neussonde er bij terugkomst op de afdeling uit mag.

Na de behandeling

Als de verdoving uitgewerkt is, kan de prikplaats pijnlijk zijn. U kunt de afdelingsarts dan om een pijnstiller vragen. De pijn is meestal na 1 of 2 dagen minder. De insteek blijft nog wel zeker 1 week gevoelig. Meestal kunnen we 3 uur na het inbrengen van de katheter beginnen met het toedienen van water. Als alles goed gaat beginnen we daarna met de sondevoeding. U mag dan ook weer starten met uw medicatie. U gaat de sondevoeding thuis zelf toedienen. Het is daarom van belang dat u goed begrijpt hoe de toediening in zijn werk gaat en hoe u de PRG-katheter moet verzorgen. De verpleegkundige vertelt u daar meer over.

Complicaties

Informatie over mogelijke complicaties krijgt u via de MDL-arts in opleiding. Als u een roodverkleuring of verdikking ziet of als de uittredeplaats pijnlijk wordt, neem dan contact op. Wanneer de PRG er uit valt moet u direct contact opnemen.

Weer thuis

• Heeft u thuis hulp nodig van een wijkverpleegkundige voor de verzorging van de PRG-katheter of de toediening van sondevoeding? Bespreek dit dan met uw behandelend arts op de afdeling of tijdens het eerste polibezoek.
• Alle spullen voor de toediening van de sondevoeding, de verzorging van de PRG-katheter en vergoeding via de zorgverzekeraar regelt de verpleegkundig consulent darmfalen. U kunt dan meteen na het inbrengen van de katheter starten met sondevoeding. Alle spullen worden thuisbezorgd.

Verzorging

De eerste week

Vooral in de eerste week na de behandeling is het belangrijk dat de wanden van uw maag en buik goed tegen elkaar blijven. Uw maag zit met hechtingen aan de buikwand vast. Het uitwendige plaatje van de PRG-katheter zit strak tegen uw buikwand aan. Dit moet 1 week zo blijven. Na 1 week krijgt u een afspraak mee om het uitwendige plaatje van de PRG-katheter losser te zetten. De hechtingen lossen tussen 1 en 6 weken vanzelf op. Het kan zijn dat u dan de witte doorzichtige schijfjes los vindt zitten. Soms verwijderen we de hechtingen bij de eerste policontrole.

Verzorging
De eerste week na de behandeling mag u niet douchen of baden. In de eerste week na plaatsing van de PRG-katheter blijft het verband rondom de PRG-katheter zitten. Vervang het verband alleen als het vies en doorgelekt is. Als het verband doorgelekt is, neemt u telefonisch contact op met de verpleegkundig consulent darmfalen. In de avonden en weekenden neemt u contact op met de behandelend arts, huisarts of huisartsenpost. Na overleg mag u het verband vervangen. Hiervoor heeft u nodig: een schaar, desinfectans (chloor-hexidine 0,5% in alcohol 80% of sterilon), splitcompres, pleister en steriele gaasjes. De benodigdheden krijgt u tegelijk met de sondevoeding geleverd.
 
Bij de verzorging gaat u op de volgende wijze te werk:

• Zet alle spullen klaar.
• Was uw handen en droog ze af met een schone handdoek.
• Open het pakje gaasjes en giet er desinfectans overheen.
• Verwijder het oude verband.
• Neem de PRG-katheter in uw hand en til het plaatje iets op.
• Maak de uittredeplaats en de onderkant van het plaatje 2 keer schoon met het gaasje met desinfectans.
• Laat daarna uw huid drogen.
• Pak het splitcompres en leg deze rond de PRG-katheter tussen de uittredeplaats en het plaatje.
• Plak het gaasje af met een pleister. Zorg dat de katheter goed vast zit, zodat u er bij het bewegen geen last van heeft.

Complicaties in de eerste week

• Krijgt u tijdens de eerste week hevige buikpijn? Stop dan met voeden (ook met drinken) en neem direct contact op met de verpleegkundig consulent darmfalen.
• Ook als de katheter in de eerste week eruit valt moet u stoppen met voeden en drinken. Neem direct contact op met de verpleegkundig consulent darmfalen.

Na de eerste week

Na een week mag u weer douchen en baden. Het plaatje van de PRG-katheter moeten we wat losser zetten. Dit doet de verpleegkundig consulent darmfalen. Hiervoor krijgt u een afspraak mee. Het plaatje mag niet strak op de huid knellen.

Verzorging

• Maak dagelijks uw huid rondom de PRG-katheter schoon met water en zeep. Ook de onderkant van het plaatje. Dit gaat het makkelijkst tijdens het douchen. Laat daarna de huid en het plaatje goed drogen.
• Als het nodig is, kunt u rondom de PRG-katheter een gaasje aanbrengen om uw huid te beschermen. Verschoon het gaasje dagelijks.
• Als u het prettig vindt, kunt u de katheter met een pleister aan uw buikwand vastplakken.
• Duw de katheter 1 keer per dag naar binnen om vastgroeien te voorkomen. Zet het plaatje van de katheter ongeveer 3 centimeter losser en duw de katheter tot aan het plaatje naar binnen. Draai de katheter 1 keer rond en trek hem weer terug. Zet daarna het plaatje weer terug in de normale positie, ongeveer 2 tot 5 millimeter van uw huid.

Complicaties na de eerste week
Aan de binnenkant van uw maag zit de PRG-katheter vast door een ballonnetje. De kans bestaat dat de ballon gaat lekken en de katheter eruit valt. Als dit na de eerste week van plaatsing gebeurt, is het niet gevaarlijk. U kunt eventueel proberen de katheter zelf weer terug te plaatsen. Plak de katheter met een pleister goed vast op uw buik. Durft u dit niet? Dek het wondje af met een gaasje en bel de verpleegkundig consulent darmfalen, uw behandeld arts of de huisarts. De verpleegkundige of arts moet wel binnen 8 uur een nieuwe katheter inbrengen om te voorkomen dat het gaatje dichtgroeit. De reservekatheter heeft u met alle andere spullen thuis gestuurd gekregen. Wordt uw huid rondom de uittredeplaats rood, dikker of gaat het pijn doen? Neem dan contact op met uw behandelend arts of de verpleegkundig consulent darmfalen.

Vervangen en zwemmen

Vervanging PRG-katheter

De ballon van een PRG-katheter heeft maar een beperkte levensduur. Daarom moeten we de PRG-katheter na ongeveer 3 maanden vervangen. De verpleegkundig consulent darmfalen maakt daarvoor een afspraak met u. Neem de thuisgestuurde PRG-katheter mee. 

Zwemmen met een PRG-katheter

Gedurende de eerste 7 dagen na PRG-plaatsing mag u niet zwemmen. Daarna is het geen probleem. U kunt de insteekopening afdekken, maar dit is niet noodzakelijk. U kunt transparante, polyurethane pleisters van Tegaderm kopen. Deze pleisters laten uw huid vrij ademen, maar water en bacteriën kunnen er niet doorheen. Zwemmen in zee of in een zwembad is geen enkel probleem. Zwemmen in ander natuurwater (meren, plassen of sloten) raden we af. Zorg ervoor dat de PRG-katheter afgesloten is en de voedingsklem dicht is in het water. Droog na afloop het stomagebied af met een gaasje.