Wat is schisis?

Schisis is een aangeboren afwijking in het gezicht: een spleet in de bovenlip, bovenkaak en/of het gehemelte.

Oorzaak

Meestal ontstaat een schisis door een combinatie van oorzaken, bijvoorbeeld genetisch (familiair) of door een verstoring in de eerste 12 weken van de zwangerschap.

Het gezicht van een baby vormt zich in het begin van de zwangerschap. Verschillende delen van het gezicht groeien naar elkaar toe. Bij 1 tot 2 op de 1.000 baby's sluit de bovenlip, de bovenkaak en/of het gehemelte niet helemaal. De spleet die hierdoor ontstaat, heet schisis. Op een echo is het vaak al mogelijk om een lipspleet tijdens de zwangerschap te zien.

Symptomen

Naast de spleet, kunnen er problemen optreden met de voeding, het gehoor, de spraakontwikkeling en tandontwikkeling.


Wat is schisis?

Een schisis is een aangeboren afwijking in het gezicht: een spleet in de bovenlip, bovenkaak en/of het gehemelte.

lees meer

Contact

Secretariaat
(024) 361 69 19
contactformulier

Naar uw afspraak

Ingang: Hoofdingang
Gebouw: F
Verdieping: 0
Route: 785

bekijk route

Naar uw afspraak

Bezoekadres

Radboudumc hoofdingang
Geert Grooteplein Zuid 10
6525 GA Nijmegen

Routebeschrijving

Reis naar Geert Grooteplein Zuid 10
Ga naar binnen bij: Hoofdingang
Ga naar Gebouw F, Verdieping 0 en volg route 785

Onderzoek, behandeling en advies


Academische Alliantie Schisiszorg Samenwerking MUMC+

Het Radboudumc Amalia kinderziekenhuis werkt voor kinderen met een schisis samen met het Maastricht UMC+. Het kan zijn dat u een enkele keer een afspraak in Maastricht heeft, maar de meeste zorg vindt hier in Nijmegen plaats.

lees meer

Zorgpad onderzoeken en behandeling

Het zorgpad laat per leeftijdsfase zien welke onderzoeken, behandelingen en contactmomenten er zijn met het schisisteam. 

lees meer

Adviezen voor het voeden van baby’s met schisis

Kinderen met schisis kunnen problemen hebben met de voeding. De aandoening kan het proces van het zuigen en slikken beïnvloeden. Geduld en een ontspannen houding helpen dit te verbeteren. Houd een normale voedingsduur aan van 20 à 30 minuten.
  • Wanneer uw kind een lipspleet of een lip- en kaakspleet heeft, is borstvoeding goed mogelijk. Wanneer uw kind een gehemeltespleet heeft, is borstvoeding niet altijd mogelijk.

    lees meer


    Borst- en flesvoeding

    Bij een lipspleet of lip- en kaakspleet

    Wanneer uw kind een lipspleet of een lip- en kaakspleet heeft, is borstvoeding goed mogelijk. Een voordeel van borstvoeding is dat het krachtige zuigen de ontwikkeling van de mondspieren bevordert. Wanneer u de voorkeur geeft aan flesvoeding (met afgekolfde borstvoeding of kunstvoeding), kunt u starten met een reguliere speen met een brede basis om het drinken te vergemakkelijken.

    Bij een gehemeltespleet

    Wanneer uw kind een gehemeltespleet heeft, is borstvoeding niet altijd mogelijk. Een baby met een opening in het gehemelte heeft moeite met krachtig zuigen, omdat het voor het zuigen noodzakelijk is om een vacuüm in de mond te creëren. Door de spleet in het gehemelte is er een open verbinding tussen de neus- en mondholte, waardoor deze niet van elkaar worden afgesloten en er geen vacuüm/onderdruk kan ontstaan. Als u graag borstvoeding wilt geven dan krijgt u hierover adviezen. Een andere mogelijkheid is om afgekolfde borstvoeding met behulp van de fles te geven.

    Speen met brede basis
    In de meeste gevallen adviseren we om kinderen met een gehemeltespleet die geen borstvoeding of afgekolfde borstvoeding via een fles krijgen, te voeden met de Special Needs Feeder© (SNF©; voorheen bekend als Haberman). Een SNF© bestaat uit een fles met een speciale speen en een ventiel tussen de fles en de speen die het mogelijk maakt de melktoevoer te reguleren. Als uw kind niet zuigt, komt er geen melk uit de speen, zodat uw kind zich minder snel verslikt. Bij onvoldoende vacuüm kunt u helpen door voorzichtig in de speen te knijpen, maar alleen als uw kind een zuigbeweging maakt. Op die manier leert uw kind dat er melk uit de fles komt door te zuigen. De SNF© is onder andere verkrijgbaar bij de apotheek en de thuiszorgwinkel of via internet. Voor het geven van pap (of ingedikte voeding) kunt u eventueel gebruik maken van de Nuby Natural Touch SoftFlex fles© in silicone. Bij het voeden is het wenselijk om uw kind iets rechtop te houden. Zo is de kans op verslikken en het teruggeven van melk door de neus het kleinst. Als uw baby veel lucht binnenkrijgt tijdens het drinken, is het belangrijk om regelmatig een pauze in te lassen voor een boertje.

    Special Needs Feeder ® (SNF) Special Needs Feeder ©(SNF)
    Wanneer uw kind behoefte heeft aan een fopspeen, kunt u het beste direct een wat grotere fopspeen geven voor de leeftijd van 3 tot 6 maanden. Een fopspeen stimuleert het gebruik van de mondspieren en voorkomt dat de baby op zijn duim of vingers gaat zuigen. Gebruik de speen echter niet langer dan twee jaar in verband met het beïnvloeden van de stand van de tanden en het eventuele effect op de spraak.

  • Lepelvoeding

    Vanaf 4 à 6 maanden kunt u beginnen met lepelvoeding. Bij kinderen met schisis, die problemen hebben met drinken uit de fles, kunt u eventueel al eerder borst- of zuigelingenvoeding met de lepel geven. Gebruik hierbij een zo recht mogelijke ondiepe kunststof lepel en laat uw kind actief afhappen. Kinderen met schisis geven af en toe voeding terug door zijn of haar neus, omdat de mond- en neusholte niet van elkaar zijn afgesloten. Dit is misschien niet zo’n prettig gezicht, maar het kan op zich geen kwaad. Het helpt om af en toe een paar slokjes water te geven na de voeding.

  • Vaste voeding

    Vanaf 7 à 8 maanden kunt u starten met het aanbieden van vast en kauwbaar voedsel. Na een periode, waarin uw kind vooral op het vaste voedsel sabbelt, ontstaan er langzaam meer tongbewegingen naar links en rechts in de mond, waardoor het voedsel tussen de kaken terecht komt en uw kind kan gaan kauwen. U kunt het kauwen stimuleren door kleine stukjes harde en smeltbare substanties aan de zijkant in de wang van uw kind tussen de kauwvlakken aan te bieden, zoals cracotte, stukjes soepstengel, geroosterd brood en Liga.

  • Drinken uit een beker

    Vanaf 8 tot 10 maanden kunnen kinderen leren enkele slokjes uit een beker drinken. Kinderen met schisis met zuigproblemen kunnen al eerder proberen om uit een beker te drinken. Een oefenbeker met neusuitsparing kan hierbij helpen. Het maakt het makkelijker om de lippen rond de rand van de beker te sluiten. De neusuitsparing geeft zicht op de hoeveelheid drinken die u per keer geeft. In het begin kunt u oefenen met dikke vloeibare substanties. Hierdoor krijgt uw kind iets meer de tijd voordat hij of zij moet slikken.

    Beker met neusuitsparing

    Drinken met een rietje en drinken uit de zogenoemde anti-lek-beker kunnen voor kinderen met schisis moeilijker zijn, omdat zij vaak niet krachtig kunnen zuigen of een vacuüm kunnen creëren in de mond. Met een kort (afgeknipt) rietje is minder zuigkracht nodig. Dit is gemakkelijker om mee te starten. Daarnaast kunt u een tuitbeker met een zachte tuit, zonder anti-lek-systeem, gebruiken.

Goed om te weten als uw kindje schisis heeft

Als uw kindje met een schisis geboren wordt is een aantal dingen belangrijk voor u om te weten.

lees meer

Goed om te weten als uw kindje schisis heeft

Als uw kindje met een schisis geboren wordt is een aantal dingen belangrijk voor u om te weten.

De eerste weken

  • Neem zo snel mogelijk na de geboorte contact op met het Schisisteam om uw kindje aan te melden en een eerste afspraak te maken bij het Schisisteam.
  • Is uw kindje geboren in het Radboudumc dan komt de schisischirurg op de afdeling bij u langs.
  • In de eerste week na de geboorte krijgt uw kindje een eerste gehoortest. Meestal gebeurt dit bij u thuis.

Aandachtspunten

  • Het is goed om te weten dat uw kindje geen pijn heeft als gevolg van de schisis.
  • Bij problemen met het voeden kunt u contact opnemen met Marjan Kloen, verpleegkundig schisisconsulent via T 06 20 30 36 40.
  • Houd de lippen van uw kindje vet met vaseline. Uw kindje kan, zoals elke kindje, spruw in zijn of haar mond krijgen. Dit is een goedaardige schimmelinfectie die eruitziet als een wit beslag op het gehemelte. Laat dit zonodig door de huisarts behandelen.

Meer informatie


Veelgestelde vragen

In samenwerking met een aantal schisisteams heeft Schisis Nederland een overzicht van veelgestelde vragen met bijbehorende antwoorden opgesteld.

Informatie voor betrokkenen

Voor een kind met een aangeboren afwijking kan het belangrijk zijn om hulp en advies te krijgen om zijn afwijking te leren accepteren. Goede voorlichting aan mensen die op een of andere manier betrokken zijn bij een kind met schisis is onmisbaar voor de ontwikkeling van het kind. lees meer

Radboudumc Expertise­centrum Schisis

U kunt bij ons Schisisteam terecht als uw kind geboren is met een spleet van de lip of van de kaak en het gehemelte.

lees meer

Onze mensen

Academische Alliantie Schisiszorg

Het Radboudumc Amalia kinderziekenhuis werkt voor kinderen met een schisis samen met het Maastricht UMC+ onder de naam Academische Alliantie Schisiszorg.

  • Medewerkers
  • Intranet