Algemene informatie
Samenwerking met Maastricht UMC+
Tijdens de zwangerschap
Onderzoeken
Uitleg & afspraken
Begeleiding en behandeling
0 tot 22 jaar
Direct na de geboorte
2-6 weken
4 maanden
operatie
tussen 6 en 9 maanden
1 jaar
(alleen bij een gehemeltespleet)
1,5 jaar
2 jaar
2,5 jaar
operatie
3 jaar
5 jaar
9 jaar
12 jaar
15 jaar
18 jaar
22 jaar
Nazorgfase
Nazorg
Controle en nazorg

Algemene informatie


Wat is schisis?

Een schisis is een aangeboren afwijking in het gezicht: een spleet in de bovenlip, bovenkaak en/of het gehemelte.

lees meer

Wat is schisis?

Schisis is een aangeboren afwijking in het gezicht: een spleet in de bovenlip, bovenkaak en/of het gehemelte.

Oorzaak

Meestal ontstaat een schisis door een combinatie van oorzaken, bijvoorbeeld genetisch (familiair) of door een verstoring in de eerste 12 weken van de zwangerschap.

Het gezicht van een baby vormt zich in het begin van de zwangerschap. Verschillende delen van het gezicht groeien naar elkaar toe. Bij 1 tot 2 op de 1.000 baby's sluit de bovenlip, de bovenkaak en/of het gehemelte niet helemaal. De spleet die hierdoor ontstaat, heet schisis. Op een echo is het vaak al mogelijk om een lipspleet tijdens de zwangerschap te zien.

Symptomen

Naast de spleet, kunnen er problemen optreden met de voeding, het gehoor, de spraakontwikkeling en tandontwikkeling.


Contact

Secretariaat
(024) 361 69 19
contactformulier

Extra onderzoek ICHOM

Naast de standaard bezoeken vinden er op sommige leeftijden enkele extra onderzoeken plaats. lees meer

Extra onderzoek ICHOM

Naast de standaard bezoeken vinden er op sommige leeftijden enkele extra onderzoeken plaats: bijvoorbeeld het maken van foto’s en/of gebitsmodellen, een screening van de spraakontwikkeling, een gehoortest en vragenlijsten. 

Onder de naam ICHOM worden in allerlei landen gegevens verzameld om de behandelresultaten wereldwijd te kunnen vergelijken. ICHOM staat voor International Consortium for Health Outcome Measurements.



Veelgestelde vragen

In samenwerking met een aantal schisisteams heeft Schisis Nederland een overzicht van veelgestelde vragen met bijbehorende antwoorden opgesteld.

Radboudumc Expertise­centrum Schisis

U kunt bij ons Schisisteam terecht als uw kind geboren is met een spleet van de lip of van de kaak en het gehemelte.

lees meer

Schisisteam

Uw kind heeft regelmatig een afspraak met het schisisteam. Tijdens de afspraken zijn 7 specialisten van het schisisteam tegelijk aanwezig in de spreekkamer. 

bekijk team

Informatie voor betrokkenen

Voor een kind met een aangeboren afwijking kan het belangrijk zijn om hulp en advies te krijgen om zijn afwijking te leren accepteren. Goede voorlichting aan mensen die op een of andere manier betrokken zijn bij een kind met schisis is onmisbaar voor de ontwikkeling van het kind. lees meer

Samenwerking met Maastricht UMC+

Academische Alliantie Schisiszorg

Het Radboudumc Amalia kinderziekenhuis werkt voor kinderen met een schisis samen met het Maastricht UMC+ onder de naam Academische Alliantie Schisiszorg.

Tijdens de zwangerschap

Onderzoeken


20 wekenecho

Als er tijdens de zwangerschap bij de 20-wekenecho een verdenking is op schisis, dan wordt u doorverwezen voor prenatale diagnostiek.


Onderzoek Prenatale diagnostiek

Met prenatale diagnostiek kunnen we afwijkingen opsporen bij ongeboren kinderen. lees meer

Doorverwijzing schisisteam

Nadat bij de prenatale diagnostiek wordt bevestigd dat uw kind een schisis heeft, wordt u doorverwezen voor een gesprek met de arts en verpleegkundige van het schisisteam.

Uitleg & afspraken


Afspraak met de arts

Tijdens de zwangerschap krijgt u uitleg van de arts over een schisis en de mogelijke behandelingen.

Adviezen voor het voeden van babyā€™s met schisis

Kinderen met schisis kunnen problemen hebben met de voeding. De aandoening kan het proces van het zuigen en slikken beĆÆnvloeden. Geduld en een ontspannen houding helpen dit te verbeteren. Houd een normale voedingsduur aan van 20 Ć  30 minuten.
  • Wanneer uw kind een lipspleet of een lip- en kaakspleet heeft, is borstvoeding goed mogelijk. Wanneer uw kind een gehemeltespleet heeft, is borstvoeding niet altijd mogelijk.

    lees meer


    Borst- en flesvoeding

    Bij een lipspleet of lip- en kaakspleet

    Wanneer uw kind een lipspleet of een lip- en kaakspleet heeft, is borstvoeding goed mogelijk. Een voordeel van borstvoeding is dat het krachtige zuigen de ontwikkeling van de mondspieren bevordert. Wanneer u de voorkeur geeft aan flesvoeding (met afgekolfde borstvoeding of kunstvoeding), kunt u starten met een reguliere speen met een brede basis om het drinken te vergemakkelijken.

    Bij een gehemeltespleet

    Wanneer uw kind een gehemeltespleet heeft, is borstvoeding niet altijd mogelijk. Een baby met een opening in het gehemelte heeft moeite met krachtig zuigen, omdat het voor het zuigen noodzakelijk is om een vacuĆ¼m in de mond te creĆ«ren. Door de spleet in het gehemelte is er een open verbinding tussen de neus- en mondholte, waardoor deze niet van elkaar worden afgesloten en er geen vacuĆ¼m/onderdruk kan ontstaan. Als u graag borstvoeding wilt geven dan krijgt u hierover adviezen. Een andere mogelijkheid is om afgekolfde borstvoeding met behulp van de fles te geven.

    Speen met brede basis
    In de meeste gevallen adviseren we om kinderen met een gehemeltespleet die geen borstvoeding of afgekolfde borstvoeding via een fles krijgen, te voeden met de Special Needs Feeder© (SNF©; voorheen bekend als Haberman). Een SNF© bestaat uit een fles met een speciale speen en een ventiel tussen de fles en de speen die het mogelijk maakt de melktoevoer te reguleren. Als uw kind niet zuigt, komt er geen melk uit de speen, zodat uw kind zich minder snel verslikt. Bij onvoldoende vacuĆ¼m kunt u helpen door voorzichtig in de speen te knijpen, maar alleen als uw kind een zuigbeweging maakt. Op die manier leert uw kind dat er melk uit de fles komt door te zuigen. De SNF© is onder andere verkrijgbaar bij de apotheek en de thuiszorgwinkel of via internet. Voor het geven van pap (of ingedikte voeding) kunt u eventueel gebruik maken van de Nuby Natural Touch SoftFlex fles© in silicone. Bij het voeden is het wenselijk om uw kind iets rechtop te houden. Zo is de kans op verslikken en het teruggeven van melk door de neus het kleinst. Als uw baby veel lucht binnenkrijgt tijdens het drinken, is het belangrijk om regelmatig een pauze in te lassen voor een boertje.

    Special Needs Feeder ® (SNF) Special Needs Feeder ©(SNF)
    Wanneer uw kind behoefte heeft aan een fopspeen, kunt u het beste direct een wat grotere fopspeen geven voor de leeftijd van 3 tot 6 maanden. Een fopspeen stimuleert het gebruik van de mondspieren en voorkomt dat de baby op zijn duim of vingers gaat zuigen. Gebruik de speen echter niet langer dan twee jaar in verband met het beĆÆnvloeden van de stand van de tanden en het eventuele effect op de spraak.

  • Lepelvoeding

    Vanaf 4 Ć  6 maanden kunt u beginnen met lepelvoeding. Bij kinderen met schisis, die problemen hebben met drinken uit de fles, kunt u eventueel al eerder borst- of zuigelingenvoeding met de lepel geven. Gebruik hierbij een zo recht mogelijke ondiepe kunststof lepel en laat uw kind actief afhappen. Kinderen met schisis geven af en toe voeding terug door zijn of haar neus, omdat de mond- en neusholte niet van elkaar zijn afgesloten. Dit is misschien niet zo’n prettig gezicht, maar het kan op zich geen kwaad. Het helpt om af en toe een paar slokjes water te geven na de voeding.

  • Vaste voeding

    Vanaf 7 Ć  8 maanden kunt u starten met het aanbieden van vast en kauwbaar voedsel. Na een periode, waarin uw kind vooral op het vaste voedsel sabbelt, ontstaan er langzaam meer tongbewegingen naar links en rechts in de mond, waardoor het voedsel tussen de kaken terecht komt en uw kind kan gaan kauwen. U kunt het kauwen stimuleren door kleine stukjes harde en smeltbare substanties aan de zijkant in de wang van uw kind tussen de kauwvlakken aan te bieden, zoals cracotte, stukjes soepstengel, geroosterd brood en Liga.

  • Drinken uit een beker

    Vanaf 8 tot 10 maanden kunnen kinderen leren enkele slokjes uit een beker drinken. Kinderen met schisis met zuigproblemen kunnen al eerder proberen om uit een beker te drinken. Een oefenbeker met neusuitsparing kan hierbij helpen. Het maakt het makkelijker om de lippen rond de rand van de beker te sluiten. De neusuitsparing geeft zicht op de hoeveelheid drinken die u per keer geeft. In het begin kunt u oefenen met dikke vloeibare substanties. Hierdoor krijgt uw kind iets meer de tijd voordat hij of zij moet slikken.

    Beker met neusuitsparing

    Drinken met een rietje en drinken uit de zogenoemde anti-lek-beker kunnen voor kinderen met schisis moeilijker zijn, omdat zij vaak niet krachtig kunnen zuigen of een vacuĆ¼m kunnen creĆ«ren in de mond. Met een kort (afgeknipt) rietje is minder zuigkracht nodig. Dit is gemakkelijker om mee te starten. Daarnaast kunt u een tuitbeker met een zachte tuit, zonder anti-lek-systeem, gebruiken.

Afspraak met verpleegkundig consulent

U heeft een afspraak met de verpleegkundig consulent. U krijgt informatie voor een goede start direct na de geboorte. Zo krijgt u uit uitleg over voeding bij schisis en de verzorging van bijvoorbeeld de lip.


Contact met anderen

Het schisisteam heeft een patiĆ«nten- en oudercommunity. Op deze beveiligde community kunt u in contact komen met andere patiĆ«nten, ouders en medewerkers van het schisisteam.

lees meer

Contact met anderen

Het schisisteam heeft een patiƫnten- en oudercommunity. Op deze beveiligde community kunt u in contact komen met andere patiƫnten en ouders, ervaringen met elkaar delen en ook nieuwsberichten en informatie lezen van ons team. Tevens kunt u vragen stellen aan het team.

Alleen ouders, patiĆ«nten en medewerkers van het schisisteam van het Radboudumc hebben toegang tot deze community. Wilt u zich aanmelden, stuur dan een e-mail naar schisis.mka@radboudumc.nl.

Begeleiding en behandeling

Direct na de geboorte


Goed om te weten als uw kindje schisis heeft

Als uw kindje met een schisis geboren wordt is een aantal dingen belangrijk voor u om te weten.

lees meer

Goed om te weten als uw kindje schisis heeft

Als uw kindje met een schisis geboren wordt is een aantal dingen belangrijk voor u om te weten.

De eerste weken

  • Neem zo snel mogelijk na de geboorte contact op met het Schisisteam om uw kindje aan te melden en een eerste afspraak te maken bij het Schisisteam.
  • Is uw kindje geboren in het Radboudumc dan komt de schisischirurg op de afdeling bij u langs.
  • In de eerste week na de geboorte krijgt uw kindje een eerste gehoortest. Meestal gebeurt dit bij u thuis.

Aandachtspunten

  • Het is goed om te weten dat uw kindje geen pijn heeft als gevolg van de schisis.
  • Bij problemen met het voeden kunt u contact opnemen met Marjan Kloen, verpleegkundig schisisconsulent via T 06 20 30 36 40.
  • Houd de lippen van uw kindje vet met vaseline. Uw kindje kan, zoals elke kindje, spruw in zijn of haar mond krijgen. Dit is een goedaardige schimmelinfectie die eruitziet als een wit beslag op het gehemelte. Laat dit zonodig door de huisarts behandelen.

Problemen met drinken

Het kan zijn dat uw kind moeite heeft met drinken. Als dat zo is kan een logopedist ingeschakeld worden.

Contact

Schisisconsulent

Heeft u vragen? Neem telefonisch contact op met de schisisconsulent of via mijnRadboud.
(024) 361 38 01

2-6 weken


Eerste bezoek

Tijdens het eerste bezoek aan het schisisteam maken we kennis met u en uw kind. U krijgt informatie over het behandeltraject en we onderzoeken uw kind. We overleggen hoe het gaat met de voeding en of er misschien hulp bij nodig is. 

lees meer

Eerste bezoek

Tijdens het eerste bezoek aan het schisisteam maken we kennis met u en uw kind. Het schisisteam bestaat uit 7 specialisten: de plastisch chirurg, MKA chirurg, logopedist, KNO-arts, orthodontist, verpleegkundig consulent en poliklinische ondersteuner. Zij zijn allemaal tegelijk aanwezig in de spreekkamer.

schisis, schisisspreekuur, multidisciplinair, overleg, artsen, arts, patient, baby, hazenlip, spreekuur

U krijgt informatie over het behandeltraject en we onderzoeken uw kind. We overleggen hoe het gaat met de voeding en of er misschien hulp bij nodig is. Natuurlijk kunt u zelf ook vragen stellen. Ook krijgt u uitleg over bijvoorbeeld de keuze voor genetisch onderzoek door de klinisch geneticus en ICHOM.


Lip tapen

Als we de lip van uw kind moeten tapen, dan starten we hier alvast mee tijdens de eerste afspraak.

lees meer

Lip tapen

Als we de lip van uw kind moeten tapen, dan starten we hier alvast mee tijdens de eerste afspraak. Dit gebeurt met een pleister. De pleister duwt de kaak alvast in de goede vorm en maakt de lipspleet wat smaller.

U leert tijdens de afspraak hoe u de pleister opplakt.

4 maanden


Bezoek aan het team

U heeft een afspraak met de 7 specialisten van het schisisteam. Zij doen een lichamelijk onderzoek en u krijgt uitleg over de operatie en DNA-onderzoek. Ook heeft u een afspraak met een anesthesioloog ter voorbereiding op de eerste operatie. 


Medische foto's

We maken tijdens dit bezoek medische foto's. Deze foto's worden opgeslagen in het elektronisch patiĆ«ntendossierdossier van uw kind. De foto's gebruiken we om de voortgang van de behandeling te kunnen zien. 

lees meer over het maken van foto's

Klinische genetica

U heeft een afspraak op de polikliniek Klinische Genetica. Deze afspraak gaat over de erfelijkheid van schisis en over de mogelijkheid om DNA-onderzoek te laten doen. 

meer informatie

tussen 6 en 9 maanden


Eerste operatie

Het kan zijn dat uw kind in deze periode voor het eerst wordt geopereerd. Uw behandelend arts bespreekt met u of en wanneer uw kind geopereerd wordt. Hier vindt u meer informatie over de operaties: 


Controle

6 tot 8 weken na de operatie komt uw kind op controle bij het schisisteam. De 7 specialisten zijn allemaal aanwezig bij de controle. In de weken voor het bezoek aan het schisisteam, heeft u verschillende videoconsulten met de schisischirurg, plastisch chirurg of MKA chirurg.


Trommelvliesbuisjes

In het geval van gehoorverlies, veroorzaakt door vocht achter het trommelvlies, en/of vaak middenoorklachten die passen bij een acute middenoorontsteking, kunnen trommelvliesbuisjes worden geplaatst. 


Behandeling Trommelvlies­buisjes

Het doel van een trommelvliesbuisje: een open verbinding maken tussen middenoor en uitwendig gehoorgang. Zo komt via het buisje lucht in het middenoor. lees meer

1 jaar


Gehoor­onderzoek

Als uw kind een gehemeltespleet heeft plannen we een gehooronderzoek in om te onderzoeken of uw kind goed genoeg hoort voor een goede spraak- en taalontwikkeling.

meer over het onderzoek

1,5 jaar


Bezoek aan het team

Deze afspraak wordt alleen ingepland voor kinderen met een gehemeltespleet. Tijdens de afspraak met het schisisteam zijn alle specialisten aanwezig in de spreekkamer. Zij doen een aantal onderzoeken en testen:

  • lichamelijk onderzoek
  • gehooronderzoek
  • testjes voor spraak- en taalontwikkeling
  • controle van de mond en het gebit

2 jaar


Spraakonderzoek

Dit onderzoek gebeurt bij kinderen met een gehemeltespleet en kinderen die een enkelzijdige of dubbelzijdige lip-kaak-gehemeltespleet hebben. De logopedist onderzoekt de spraak- en taalontwikkeling van uw kind. Kinderen met schisis hebben soms meer moeite met de uitspraak van sommige klanken. 

2,5 jaar


Bezoek aan het team

Tijdens de afspraak met het schisisteam zijn alle specialisten aanwezig in de spreekkamer. Zij doen een aantal onderzoeken en testen:

  • lichamelijk onderzoek
  • controle van de mond en het gebit (mogelijk een doorverwijzing naar de tandarts)

Heeft uw kind een open gehemelte?

Als het harde gehemelte van uw kind nog open is, bespreekt de arts met u wat een goed moment is om het gehemelte te sluiten. 

meer over de operatie

3 jaar


Harde gehemelte sluiten

Als het harde gehemelte van uw kind nog open is, dan kan dat vanaf deze leeftijd gesloten worden. Uw behandelend arts bespreekt met u of en wanneer uw kind geopereerd wordt.

meer over de operatie

5 jaar


Extra onderzoek bij gehemeltespleet

Als uw kind een spleet in het gehemelte heeft, doen we rond deze leeftijd extra audiologisch en logopedisch onderzoek. Ook vragen wij u een paar vragenlijsten in te vullen.

lees meer over het onderzoek

Documentatie door orthodontie

We maken foto's om vast te leggen hoe het gezicht, de kaken en het gebit er op een bepaalde leeftijd uitzien. We maken ook een scan van het gebit. Het is belangrijk dat we bijhouden hoe alles ontwikkelt tijdens de groei.

lees meer over het maken van documentatie

Spraak verbeteren

Een operatie (farynxplastiek) kan nodig zijn om het praten te verbeteren. Dit kan op elke leeftijd. Bij een farynxplastiek verplaatsen we weefsel vanuit de achterwand van de keel naar het gehemelte.

meer over de operatie

9 jaar


Kaaksluiting bij kaakspleet

Heeft uw kind een kaakspleet? Dan overleggen de kaakchirurg en orthodontist over een operatie waarbij de kaak wordt gesloten. Het kan zijn dat orthodontie nodig is voor de operatie. lees meer over kaaksluiting

Documentatie door orthodontie

We maken foto's om vast te leggen hoe het gezicht, de kaken en het gebit er op een bepaalde leeftijd uitzien. We maken ook een scan van het gebit. Het is belangrijk dat we bijhouden hoe alles ontwikkelt tijdens de groei.

lees meer over het maken van documentatie

Vragenlijst invullen

Voor deze afspraak sturen we een paar vragenlijsten.

Extra onderzoek

Naast de standaard bezoeken vind er op deze leeftijd een extra spraakonderzoek plaats.

lees meer

Extra onderzoek


12 jaar


Bezoek schisisteam

Tijdens de afspraak met het schisisteam zijn alle specialisten aanwezig in de spreekkamer. We kijken hoe het gebit van uw kind zicht ontwikkelt en naar de groei van de bovenkaak. 


Documentatie door orthodontie

We maken foto's om vast te leggen hoe het gezicht, de kaken en het gebit er op een bepaalde leeftijd uitzien. We maken ook een scan van het gebit. Het is belangrijk dat we bijhouden hoe alles ontwikkelt tijdens de groei.

lees meer over het maken van documentatie

Vragenlijsten invullen

Voor deze afspraak sturen we een paar vragenlijsten.

Extra onderzoek

Naast de standaard bezoeken vind er op deze leeftijd een extra spraakonderzoek plaats.

lees meer

Extra onderzoek


15 jaar


Bezoek schisisteam

Tijdens de afspraak met het schisisteam zijn alle specialisten aanwezig in de spreekkamer. We kijken naar de stand van de tanden en kaak. Ook kijken we of er verbeteringen nodig zijn in het gezicht, zoals aan de kaak, lip- en neus. Als het nodig is kan de orthodontist de behandeling aanpassen.

18 jaar


Bezoek schisisteam

Als uw kind dat wilt kan de neus geopereerd worden. Tijdens het bezoek aan het schisisteam bespreken we de mogelijkheden. 

lees meer

Bezoek schisisteam

Als uw kind dat wilt kan de neus geopereerd worden als het gezicht is uitgegroeid. Deze operatie kan functioneel (functie van de neus, hoe gaat het ademen?) of esthetisch (vorm van de neus, hoe ziet mijn neus eruit?) zijn.

Tijdens het bezoek aan het schisisteam kunnen we de verschillende behandelopties bespreken. We bekijken de binnen- en buitenkant van de neus. Samen kiezen we de juiste behandeling komen. Soms is hiervoor een nasendoscopie (onderzoek van de neus met een kleine camera) of extra bezoek aan de KNO-arts nodig.

Meer informatie

Voor meer informatie over operaties aan de neus verwijzen we u naar www.kno.nl.


Documentatie door orthodontie

We maken foto's om vast te leggen hoe het gezicht, de kaken en het gebit er op een bepaalde leeftijd uitzien. We maken ook een scan van het gebit. Het is belangrijk dat we bijhouden hoe alles ontwikkelt tijdens de groei.

lees meer over het maken van documentatie

Secundaire lipcorrectie

Bij een secundaire lipcorrectie proberen we de vorm van de, op jonge leeftijd geopereerde, bovenlip te verbeteren. 

lees meer

Secundaire lipcorrectie

Bij een secundaire lipcorrectie proberen we de vorm van de, op jonge leeftijd geopereerde, bovenlip te verbeteren. Dit doen we bijvoorbeeld als het litteken verbreed of verdikt is, de symmetrie wat minder is of de lip of delen daarvan door het litteken omhoog getrokken wordt. Dit doen wij door het deels opnieuw openen en aanpassen van de verschillende lipstructuren of door het inspuiten van eigen vetweefsel (lipofilling).

22 jaar


Extra onderzoek bij gehemelte spleet

Als uw kind een spleet in het gehemelte heeft doen we rond deze leeftijd extra logopedisch onderzoek. lees meer

Vragenlijst invullen

Voor deze afspraak sturen we een paar vragenlijsten.

Nazorgfase

Controle en nazorg


Controlemomenten

Na iedere operatie zijn er controles na 1, 3, 6 en 12 weken. Deze controles zijn meestal in het Radboudumc. Behandelingen voor orthodontie en logopedie kunnen ook plaatsvinden bij  een zorginstelling bij u in de buurt. Net zoals het plaatsen van trommelvliesbuisjes en de gehooronderzoeken.


Controlemomenten

  • Medewerkers
  • Intranet