Behandeling Cyclofosfamide (Endoxan®) tabletten bij reumatische aandoeningen

Het gebruik

De tabletten bevatten 50 mg cyclofosfamide. De voorgeschreven hoeveelheid wordt berekend op uw lichaamsgewicht. Uw behandelaar spreekt met u af hoeveel tabletten u moet gaan gebruiken. U neemt de tabletten 1 keer per dag in. Het beste kunt u dit ’s ochtends doen tijdens de maaltijd met een groot glas water. Slik de tabletten in hun geheel door. U mag er dus niet op kauwen of ze fijn maken. De tabletten mag u niet innemen met grapefruit of pompelmoessap.

Bewaaradvies

De tabletten moeten droog bewaard worden op kamertemperatuur onder de 25°C. Spoel de cyclofosfamide tabletten niet door de gootsteen of WC en gooi ze niet weg in de vuilnisbak. We adviseren u de overgebleven cyclofosfamide tabletten in te leveren bij uw apotheek. Ze worden dan op een verantwoorde manier vernietigd.

Tijdens de behandeling Waar moet u rekening mee houden?

Uit onderzoek blijkt dat cytostatica zoals ook cyclofosfamide schadelijk kunnen zijn voor gezonde mensen. Het zijn met name mensen die vaak in aanraking komen met deze medicijnen, zoals verpleegkundigen, die een risico lopen. De risico’s voor uw omgeving zijn heel klein. Toch zijn er een aantal zaken waar u rekening mee kunt houden. Tot 72 uur na toediening van cyclofosfamide kunnen zich resten van dit middel bevinden in urine, ontlasting en braaksel. Wij adviseren u om het toilet na gebruik tweemaal door te spoelen met een dicht deksel. Mannen krijgen het advies zittend te urineren. Na inname van de tabletten is het advies om de handen te wassen met water en zeep.

Andere medicijnen

Cyclofosfamide mag met sommige medicijnen niet zomaar gecombineerd worden. Bepaalde medicijnen kunnen namelijk bij gelijktijdig gebruik de bloedspiegels van cyclofosfamide en/of sommige bijwerkingen van het medicijnen beïnvloeden. Ook kan cyclofosfamide de werking en bijwerkingen van andere medicijnen beïnvloeden. Meld daarom altijd bij uw behandelaar van dat moment dat u met cyclofosfamide behandeld wordt. Overleg met uw eigen behandelaar bij verandering van uw medicatie gebruik.

Alcohol

Alcohol kan sommige bijwerkingen van cyclofosfamide versterken. Overleg met uw eigen behandelaar of gebruik van alcohol met mate is toegestaan.

Autorijden

Sommige bijwerkingen van de behandeling met cyclofosfamide kunnen invloed hebben op uw rijvaardigheid en het veilige gebruik van machines. Bespreek samen met uw behandelaar of u veilig kunt rijden of machines gebruiken.

Operaties en andere (tandheelkundige) ingrepen

Overleg met uw behandelaar of het nodig is cyclofosfamide tijdelijk te onderbreken voorafgaand aan een ingreep. Wij adviseren om uw (tand)arts te melden dat u cyclofosfamide gebruikt zodat deze zo nodig maatregelen kan nemen. Het is belangrijk dat u ervoor zorgt dat uw tandvlees gezond blijft, want er kunnen zweertjes en infecties ontstaan.

Reizen

Overleg met uw behandelend arts of en hoe u mag reizen. Denk eraan om op tijd een medicatie paspoort bij uw apotheek aan te vragen.  

Vaccinaties

Omdat u een reumatische ziekte heeft en reumamedicijnen gebruikt adviseren we om u jaarlijks tegen de griep (influenza) te laten vaccineren door uw huisarts. Heeft u een vaccinatie nodig, overleg dan altijd van tevoren met uw reumatoloog of huisarts.

Als u in de toekomst een verre reis wilt maken, dan raden wij u aan dit met uw behandelaar te bespreken vóór het starten van cyclofosfamide in verband met bepaalde vaccinaties. Wij raden de vaccinatie met een verzwakt levend vaccin zoals bof, mazelen, rode hond (BMR), gele koorts, oraal poliovaccin, orale tyfusvaccin of BCG af tijdens behandeling met cyclofosfamide.

Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding

Cyclofosfamide kan de zaad- en eicelproductie beïnvloeden en kan soms leiden tot blijvende onvruchtbaarheid. Als u in de toekomst nog een kinderwens heeft, zal uw behandelaar u doorverwijzen naar een gynaecoloog voor het invriezen van sperma/eicellen. Als u onverwachts zwanger bent, adviseren wij u dit direct te melden aan uw behandelaar. Cyclofosfamide kan namelijk schadelijk zijn voor het ongeboren kind. U wordt dan ook geadviseerd om tijdens de behandeling met cyclofosfamide voor betrouwbare anticonceptie te zorgen. Na het stoppen van de behandeling kan cyclofosfamide nog een lange tijd doorwerken. Overleg daarom met uw behandelaar hoe lang u de anticonceptie moet doorgebruiken. Wij raden het geven van borstvoeding tijdens de behandeling met cyclofosfamide af.

Seksualiteit

Het is niet bekend of en in welke mate cyclofosfamide wordt opgenomen in sperma of het slijmvlies van de vagina. Gebruik de eerste 72 uur na het gebruik van cyclofosfamide daarom bij het vrijen een condoom.

Zonlicht

Beperk tijdens het gebruik van cyclofosfamide de blootstelling aan zonlicht en UV-straling door het dragen van beschermende kleding en/of het gebruik van zonnebrandcrèmes met een hoge beschermingsfactor (factor 30 of hoger). Wij raden u af om onder de zonnebank te gaan.

Mogelijke bijwerkingen

In de bijsluiter van het medicijn vindt u een uitgebreid overzicht van alle bijwerkingen die kunnen voorkomen. Hieronder vindt u belangrijke bijwerkingen om van op de hoogte te zijn.

• Misselijkheid, braken en verminderde eetlust.
• Ontsteking van het mondslijmvlies.
• Milde infecties zoals verkoudheid en griep, gordelroos en urineweginfecties. Als u klachten hiervan heeft, adviseren wij u contact op te nemen met uw (huis)arts.
• Daling van het aantal bloedplaatjes. Dit kan zich uiten in een verhoogde kans op het spontaan optreden van blauwe plekken en bloedneuzen. De arts zal u daarom vragen uw bloed regelmatig te laten controleren.
• Koorts, griepachtige verschijnselen, malaise, hoofdpijn.
• Haaruitval. Dit probleem is van voorbijgaande aard. Haargroei herstelt zich na staken van de cyclofosfamide.
• Menstruatiestoornissen: tijdens behandeling kan vermindering of uitblijven van de menstruatie voorkomen. De eisprong kan verstoord raken of uitblijven.
• Bij de man kan de productie en kwaliteit van de zaadcellen (sterk) afnemen.
• Blaasontsteking of bloed in de urine. Om deze problemen te voorkomen dient u tijdens de behandeling veel te drinken, ongeveer twee tot drie liter vocht per dag.
• Verhoogde kans op bepaalde vormen van kanker zoals bijvoorbeeld blaaskanker.
• Lever- of nierfunctiestoornissen. De arts zal u daarom vragen uw bloed regelmatig te laten controleren.
• Allergieën en overgevoeligheidsreacties kunnen voorkomen zowel bij de tabletten als het infuus. Bij nieuwe huidafwijkingen, koorts of benauwdheidsklachten adviseren we u zo spoedig mogelijk contact op te nemen met uw huisarts en/of behandelaar.

Controles

Zowel bij het gebruik van tabletten als bij toediening via een infuus, zijn er bloed- en urinecontroles noodzakelijk. Bij het gebruik van tabletten cyclofosfamide zal uw behandelaar u vragen om gedurende de eerste 3 maanden 2 keer per week uw bloed te laten onderzoeken om uw bloedbeeld, lever- en nierfunctie te controleren. Daarna zal deze bloedcontrole gedurende 3 maanden iedere maand plaatsvinden, gevolgd door een 1 controle in de 3 maanden. Ook zullen er regelmatig urinecontroles worden afgesproken om eventuele blaasschade vroegtijdig op te sporen.