Patiëntenzorg Behandelingen Intrathecale toediening baclofen (ITB)

Over ITB

Bij ITB wordt baclofen toegediend via een dunne katheter in het vocht rondom het ruggenmerg om spasticiteit te verminderen. lees meer

Over ITB

U bent onder behandeling en verwezen van een revalidatiearts/neuroloog of andere specialist. Tot dusver heeft u verschillende behandelingen ondergaan om uw spasticiteit te verminderen. Dit heeft nog onvoldoende resultaat of mogelijk ervaart u veel bijwerkingen. Uw behandelend arts adviseert u nu intrathecale toediening van Baclofen (ITB). 

Wat is ITB?

Bij ITB wordt baclofen toegediend via een dunne katheter in het vocht rondom het ruggenmerg, ook wel de intrathecale ruimte genoemd. De medicatie baclofen bevindt zich in een kleine medicatiepomp waaruit het medicijn continu kan worden toegediend. Deze manier van toedienen maakt het mogelijk om met een lage dosis baclofen de spasticiteit te verminderen, waardoor de kans op bijwerkingen kleiner wordt. Bovendien is het effect meestal beter dan met tabletten.

Proefbehandeling

Voordat u een definitieve pomp krijgt, is een proefbehandeling noodzakelijk om te testen of deze behandeling geschikt is voor u.

Definitieve behandeling

Als u goed reageert op de proefbehandeling wordt een pomp geïmplanteerd. Voor de implantatie van de pomp en de katheter is een operatie nodig. De specialist plaatst de katheter onder uw huid en de pomp in uw buik, meestal tussen de lies en de navel in. In de pomp zit een medicijnreservoir die bijgevuld moet worden als deze bijna leeg is.

Landelijk kwaliteits­systeem

U komt pas in aanmerking voor behandeling als u besluit mee te werken aan de registratie in het landelijk kwaliteitssysteem (ProMISe) en als u aan de gestelde criteria voldoet. lees meer

Landelijk kwaliteits­systeem

De zorgverzekeraar vraagt om een kwaliteitssysteem en vergoedt de behandeling alleen wanneer de medisch specialist zich houdt aan de regels. Daarom is de Vereniging voor Neuromodulatie Nederland opgericht. De medisch specialist is hierbij aangesloten en is verplicht zich aan de gestelde voorwaarden en procedures te houden, zoals vastgelegd in het Kwaliteitssysteem Neuromodulatie. Zo verwacht de vereniging van ons dat we van iedere patiënt anoniem gegevens registreren in het landelijkdataregistratiesysteem ProMISe. De behandeling met ITB is niet nieuw en passen we al geruime tijd toe. In de registratie hoeven wij dan ook niet uit te zoeken of de methode werkt, maar moeten we vaststellen hoe de kwaliteit van leven verandert wanneer u met ITB behandeld wordt.
 

Uw toestemming

U komt pas in aanmerking voor behandeling als u besluit mee te werken aan de registratie in het landelijk kwaliteitssysteem (ProMISe). Met uw toestemming koppelen we uw naam en adresgegevens aan een patiëntcode. De code met de daaraan gekoppelde patiëntgegevens is alleen bekend bij uw behandelaars. Buiten hen is niemand gemachtigd uw gegevens zonder uw toestemming in te zien. Uw privacy is hiermee beschermd.
 
Als u besluit mee te doen, verzoeken we u een aantal vragenlijsten in te vullen. Als u voldoet aan de gestelde criteria, komt u in aanmerking voor een proefbehandeling. Hierna bekijken we de mogelijkheden voor een definitieve behandeling.
 


Veelgestelde vragen over de pomp



Voortraject

Het behandeltraject bestaat uit verschillende fases. Ter voorbereiding op de behandeling heeft u met verschillende hulpverleners een gesprek. lees meer

Voortraject

Het behandeltraject bestaat uit verschillende fases. Ter voorbereiding op de behandeling heeft u met verschillende hulpverleners een gesprek.

Voor de behandeling van uw spasticiteit bent u al onder behandeling van een revalidatiearts, een neuroloog of andere specialist. Het kan zijn dat uw eigen revalidatiearts u doorstuurt naar een revalidatiearts van het Radboudumc of de Sint Maartenskliniek voor de intrathecale baclofen-therapie, maar het kan ook zijn dat uw eigen revalidatiearts de intrathecale Baclofen-therapie met u bespreekt.

Intakegesprek

Om een volledig beeld van uw klachten te krijgen, krijgt u een afspraak op de polikliniek voor pijnbehandeling in het Radboudumc. Voorafgaande aan dit gesprek ontvangt u een vragenlijst die we u vragen in te vullen. Het intakegesprek duurt ongeveer een uur. Natuurlijk mag een familielid van u bij het gesprek aanwezig zijn. Op het spreekuur ziet u de pijnspecialist, wiens speerpunt intrathecale toediening van medicatie is, een neurochirurg en de verpleegkundige of de verpleegkundig specialist. We vragen u naar uw klachten van spasticiteit en doen een lichamelijk onderzoek. Daarnaast krijgt u uitleg over het verloop van de behandeling.

Proefbehandeling


Proef­behandeling

Om te beoordelen of deze manier van medicatie toedienen geschikt voor u is, krijgt u eerst een proefbehandeling. Er bestaan afhankelijk van het behandeldoel 2 opties van proefbehandeling. lees meer

Proef­behandeling

Om te beoordelen of deze manier van medicatie toedienen geschikt voor u is, krijgt u eerst een proefbehandeling. Er bestaan afhankelijk van het behandeldoel 2 opties van proefbehandeling. Samen met de revalidatiearts bepalen we welke proefbehandeling voor u geschikt is. Mogelijk heeft u al een proefbehandeling in een andere zorginstelling gehad, dan is de volgende paragraaf voor u niet van toepassing.



Mogelijke complicaties proefbehandeling

Een mogelijke complicatie van de behandeling is een lekkage van het ruggenmergvocht (liquorlekkage). U kunt hiervan tijdelijk hoofdpijn en/of misselijkheidsklachten ondervinden. Daarnaast kan er een infectie ontstaan.

Evaluatie proef­behandeling

Na de proefbehandeling bespreken we de resultaten met u en besluiten we of u kunt kiezen voor een verdere behandeling met een inwendig pompsysteem. lees meer

Evaluatie proef­behandeling

Na de proefbehandeling heeft u in het bijzijn van uw familie een gesprek met de revalidatiearts en mogelijk de fysiotherapeut. Als iedereen tevreden is over het resultaat van de proefbehandeling, kunt u kiezen voor een verdere behandeling van de spasticiteit met een inwendig pompsysteem. Hiervoor wordt de Synchromed® pomp gebruikt.
Afhankelijk van uw doelstellingen van de behandeling besluiten we samen met u of het revalidatietraject na de pompimplantatie de Sint Maartenskliniek plaatsvindt of u na de implantatie direct teruggaat naar huis.
 

Behandeling


Implantatie SynchroMed® pomp

De operatie vindt plaats in het Radboudumc. U verblijft een nacht in het ziekenhuis. De volgende dag gaat u per ambulance naar de Sint Maartenskliniek of naar direct naar huis. lees meer

Implantatie SynchroMed® pomp

De pomp heeft de vorm van een ronde schijf, ter grootte van een hockeypuck en heeft een computerchip en een medicijnreservoir. De pomp kan van buitenaf met behulp van een computer op behoefte bijgesteld worden.
 
De operatie vindt plaats in het Radboudumc. U wordt op de dag van de operatie in de ochtend verwacht op de verpleegafdeling. Het verblijf in het ziekenhuis is 2 dagen, dus één nacht. De precieze informatie hierover volgt als de definitieve opname is gepland. U verblijft een nacht in het ziekenhuis. De volgende dag gaat u per ambulance naar de Sint Maartenskliniek of naar direct naar huis.

Voorbereiding

Enkele uren voor de operatie moet u nuchter zijn. Roken is niet toegestaan. De exacte tijdstippen hoort u tijdens de preoperatieve screening. U hoort dan ook welke medicijnen u de dag van de operatie in mag nemen en welke u tijdelijk moet stoppen.

De operatie

Tijdens de operatie wordt de pomp en de katheter geplaatst, tenzij deze al bij de proefbehandeling zijn geplaatst. De operatie duurt ongeveer 2 uur. lees meer

De operatie

Wat neemt u mee?

  • Uw afsprakenkaart
  • Verzekeringsbewijs
  • Identificatiebewijs
  • Overzicht van medicatie die u gebruikt (medicijnoverzicht apotheek)
  • Eventueel dieetvoorschrift
  • Nachtkleding
  • Ondergoed
  • Ochtendjas
  • Pantoffels
  • Toiletartikelen
  • Makkelijk zittende kleding
Op de verpleegafdeling heeft u een opnamegesprek met een van de verpleegkundigen.

Verloop van de operatie

Tijdens de operatie wordt de pomp en de katheter geplaatst, tenzij deze al bij de proefbehandeling zijn geplaatst. De operatie duurt ongeveer 2 uur. U krijgt eerst een infuus (plastic slangetje in bloedvat met vochttoediening) en we controleren uw hartritme en bloeddruk. Verder worden antibiotica en mogelijk de narcose of rustgevende medicijnen via dit slangetje toegediend.
 
De pomp wordt onderhuids in uw buik geplaatst, meestal tussen de lies en de navel in. De chirurg maakt een ruimte in uw buikwand, groot genoeg om de pomp erin te plaatsen.
Daarna wordt een katheter ingebracht in de ruimte die gevuld is met vocht rondom het ruggenmerg (de spinale ruimte). Dit doet de chirurg via een naald tussen de wervels. Vervolgens wordt de katheter onder de huid van de rug, via de flank, naar de buik geleid en aan de pomp aangesloten. Als u een tijdelijke onderhuidse toegang tot de spinale ruimte had wordt deze nu verwijderd. Het pompreservoir van de Synchormed II pomp wordt tijdens de ingreep gevuld met baclofen. Daarna wordt de huid gehecht en na de operatie wordt de pomp opgestart met behulp van een computer (de programmer).
 

Na de operatie

Het is belangrijk dat u na de implantatie van een geheel systeem 24 uur na de ingreep bedrust houdt. lees meer

Na de operatie

Na de operatie gaat u enige tijd naar de uitslaapkamer. Als al uw controles stabiel blijven, mag u terug naar de verpleegafdeling. Uw infuus blijft gedurende de opname zitten. U krijgt hierdoor antibiotica toegediend.
 
Het is belangrijk dat u na de implantatie van een geheel systeem 24 uur na de ingreep bedrust houdt, met maximaal 2 kussens onder het hoofd. U mag wel draaien in bed, maar bijvoorbeeld eten en plassen doet u gedurende een dag in liggende houding. We willen voorkomen dat de katheter verschuift of vocht rond om het ruggenmerg weglekt waardoor u tijdelijk hoofdpijn of misselijkheidsklachten krijgt. Als deze klachten optreden moet u langer plat blijven liggen en krijgt u medicatie tegen de bijverschijnselen.
Als alleen de pomp geïmplanteerd of vervangen is, dan heeft u geen bedrust nodig.
 
Op de afdeling krijgt u controles, zoals uw bloeddruk, hartslag en temperatuur. Ook kijkt de verpleegkundige naar het eventueel doorbloeden van de operatiewonden. Het is mogelijk dat u pijn heeft bij de operatiewonden. Hiervoor krijgt u pijnstilling. Geef het aan als dit niet voldoende is. De verpleegkundige overlegt met de arts om uw pijnmedicatie aan te passen.

Adviezen na de operatie

  • De eerste 2 weken na de operatie mogen het verband en de wonden niet nat worden. U mag dan ook niet douchen of in bad. U kunt zich wassen aan de wastafel of op bed. Ook voor het wassen van de haren gebruikt u de wastafel.
  • De genezing van de wonden na de operatie duurt een aantal weken. Gedurende deze tijd ervaart u mogelijk enige pijn op de plaats waar de pomp of de katheter is ingebracht.
  • De sneden in uw buik, flank en rug dichten we met oplosbare of niet-oplosbare hechtingen. De genezing van deze sneden duurt ongeveer 14 dagen. Als er niet-oplosbare hechtingen zijn gebruikt, dan worden deze na ongeveer 2 weken verwijderd. We adviseren u om de littekens de eerste 2 weken te verbinden met een pleister.

Mogelijke complicaties

Zoals bij iedere operatie is er een kleine kans op complicaties. Waarschuw de verpleging bij onderstaande klachten. lees meer

Mogelijke complicaties

Zoals bij iedere operatie is er een kleine kans op complicaties. Waarschuw de verpleging bij onderstaande klachten:
  • u heeft hogere koorts dan 38 graden
  • uw huid rond de wond is rood en warm (warmer dan de rest van uw lichaam)
  • uit de wond komt geel vocht (pus) of veel bloed
  • u heeft plotseling extreem veel pijn in het geopereerde gebied
  • u heeft hoofdpijn of pijn bij het buigen van de nek
  • u bent misselijk of moet braken
  • u heeft plotseling geen gevoel meer in beide benen
  • u heeft moeite met plassen

Ontslag uit het ziekenhuis

Meestal wordt u een dag na de operatie uit het ziekenhuis ontslagen. Er is een aantal zaken waar u rekening mee moet houden. lees meer

Ontslag uit het ziekenhuis

Meestal wordt u een dag na de operatie uit het ziekenhuis ontslagen.
 
Bij ontslag uit het ziekenhuis krijgt u van de afdelingsverpleegkundige het volgende mee:
  • identificatiekaartje van de pomp
  • uitdraai van de laatste programmering van de pomp

 Adviezen na ontslag

  • De eerste 2 weken na de operatie mogen het verband en de wonden niet nat worden. U mag dan ook niet douchen of in bad. U kunt zich wassen aan de wastafel of op bed. Ook voor het wassen van de haren gebruikt u de wastafel.
  • De genezing van de wonden na de operatie duurt een aantal weken. Gedurende deze tijd ervaart u mogelijk enige pijn op de plaats waar de pomp of de katheter is ingebracht.
  • De sneden in uw buik, flank en rug dichten we met oplosbare of niet-oplosbare hechtingen. De genezing van deze sneden duurt ongeveer 14 dagen. Als er niet-oplosbare hechtingen zijn gebruikt, dan worden deze na ongeveer 2 weken verwijderd. We adviseren u om de littekens de eerste 2 weken te verbinden met een pleister.

Nazorg

Tijdens het intakegesprek is met u vastgelegd of u na de operatie naar de Sint Maartenskliniek gaat of dat u naar huis gaat. Ook bespreken we de chronische zorg die u nodig blijft hebben. lees meer

Nazorg



Naar uw afspraak

Ingang: Hoofdingang
Gebouw: A
Verdieping: 2
Route: 682

bekijk route

Naar uw afspraak

Bezoekadres

Radboudumc hoofdingang
Geert Grooteplein Zuid 10
6525 GA Nijmegen

De multidisciplinaire pijnpoli bevindt zich in gebouw A op de 1e verdieping (route 648) en de behandelkamer bevindt zich in gebouw A op de 2e verdieping (route 682).

Routebeschrijving

Reis naar Geert Grooteplein Zuid 10
Ga naar binnen bij: Hoofdingang
Ga naar Gebouw A, Verdieping 2 en volg route 682
  • Medewerkers
  • Intranet