EN
DE
Helpt u mee?
PTSS-behandeling werkt niet voor iedereen even goed. Wij onderzoeken hoe trauma verband houdt met veranderingen in het stresssysteem, en of medicatie kan zorgen voor een vermindering van angst. Het doel is een stap richting meer persoonlijk afgestemde behandeling.
Helpt u mee?
Contact
Laura de Nooij MSc
We zijn bereikbaar op ma - vr van 9.00 - 17.00 uur, daarbuiten alleen voor noodgevallen. Hebben we u gemist, dan bellen we u z.s.m. terug.
e-mail ons
Doel van het onderzoek
Wilt u meer weten over het doel van het onderzoek en hoe de metingen onze onderzoeksvraag kunnen beantwoorden? Hoofdonderzoeker Erno Hermans vertelt hier meer over in een video.
lees meerDoel van het onderzoek
In het CovoS-onderzoek (deel A) bestuderen wij hoe biologische stressreacties (oftewel het stresssysteem) verschillen van persoon tot persoon. Het stresssysteem is een biologisch systeem wat actief wordt wanneer het lichaam stress ondervindt. Wij zijn vooral geïnteresseerd in een eventuele ontregeling in het stresssysteem waarbij er minder af wordt gegeven van het stresshormoon cortisol (zie de video bij het blok 'Achtergrond'). We denken dat deze ontregeling te maken zou kunnen hebben met traumatische ervaringen tijdens de vroege jeugd. Dit willen wij onderzoeken met mensen met PTSS, zowel mensen met als zonder trauma in de vroege jeugd. Met het CovoS-onderzoek bestuderen wij dan of zo’n ontregeling in het stresssysteem ook in verband staat met dat PTSS-behandeling voor sommige mensen minder goed helpt.
De sleutelvraag bij het CovoS-vervolgonderzoek met MRI (deel B) is of een aanvulling van cortisol via medicatie dan angstverminderend kan werken voor deze groep mensen die zelf een lage cortisolafgifte hebben vanwege deze ontregeling in het stresssysteem. Dit wordt getest met een proefopstelling in het onderzoeksinstituut. Let op: u krijgt in dit onderzoek geen PTSS-behandeling aangeboden. Als uit het CovoS-onderzoek blijkt dat cortisol medicatie kan helpen, dan kunnen we dit misschien wel gebruiken om in de toekomst PTSS-behandeling te verbeteren.
ADF stichting
Dit onderzoek wordt ondersteund door ADF stichting, een patiënten- en familie-organisatie voor iedereen die te maken heeft met angst- en dwangklachten of PTSS. Leden van ADF stichting vertellen in een video waarom zij dit onderzoek belangrijk vinden.
lees meerADF stichting
In deze video vertellen Frouke Zeegers (ervaringsdeskundige in CovoS adviescommissie) en Sander Pronk (directeur ADF stichting van 2017 tot 2021) hoe zij betrokken zijn bij het CovoS onderzoek en waarom zij dit onderzoek zo belangrijk vinden.
CovoS-adviescommissie
De adviescommissie van het CovoS onderzoek bestaat uit mensen die persoonlijk ervaring hebben met PTSS. Ze stellen zich graag voor en delen met u hun ervaringen.
lees meerDeelname aan CovoS-onderzoek (deel A)
Uw deelname aan het onderzoek
Voor dit onderzoek zoeken wij veel mensen met PTSS die mee willen doen, samen met een vergelijkingsgroep. Hartelijk bedankt dat u overweegt om mee te doen!
Laat u het aan ons weten als u interesse of vragen heeft?
Wat houdt deelname in?
Voor het CovoS-onderzoek (deel A) vragen wij u om twee keer op bezoek te komen. We vertellen u in onze video graag meer over onze onderzoeksmetingen en wat wij van u verwachten als u meedoet.
lees meerWat houdt deelname in?
In deze video wordt uitgelegd wat deelname aan het CovoS-onderzoek (deel A) inhoudt.
Wat zijn de metingen?
Wij vragen dat u twee keer langskomt voor metingen van het onderzoek. Het eerste bezoek (van 3 uur) bestaat uit vragenlijsten, een puzzeltaak en uitleg over een thuistest van het stresssysteem. Het tweede bezoek (van 3.5 uur) in het onderzoeksinstituut bestaat uit vragenlijsten, speekselmetingen van het stresssysteem bij een uitdaging voor het stresssysteem en bloedafname.
Hoe kan ik meedoen?
Wilt u meedoen met dit onderzoek? Fijn om te horen! U kunt uw gegevens achterlaten via het contactformulier of ons een email sturen, dan komen wij graag met u in contact. De onderzoeker neemt contact op om samen met u de aanvullende criteria van het onderzoek door te nemen. Deze zijn opgesteld voor uw veiligheid en voor een goede kwaliteit van de onderzoeksgegevens. Hierbij is het in sommige gevallen ook nodig dat u voorafgaand meedoet aan een interview over uw PTSS, om te bepalen of u mee kunt doen; de onderzoeker bespreekt met u of dit van toepassing is.
Wat betekent deelname voor u?
We begrijpen dat dit verzoek tot deelname aan ons onderzoek misschien vragen bij u oproept. Is deelname veilig? Heeft het invloed op mijn behandeling? Hoe zit het met privacy? En worden mijn reiskosten vergoed? In deze video vertelt hoofdonderzoeker Erno Hermans over wat deelname voor u betekent.
CovoS-vervolgonderzoek (deel B)
Wat houdt deelname in?
In het CovoS-vervolgonderzoek (deel B) bekijken wij bij mensen met PTSS of cortisol medicatie in de toekomst zou kunnen helpen bij behandelingen. Deelname houdt in dat u eenmalig cortisol medicatie krijgt en in de MRI-scanner gaat.
lees meerWat houdt deelname in?
In deze video wordt uitgelegd wat deelname aan het CovoS-vervolgonderzoek (deel B) inhoudt.
Wat zijn de metingen?
Het CovoS-vervolgonderzoek bestaat uit twee sessies, waarvan elke sessie bestaat uit een lang bezoek (van 6 uur inclusief pauzes), en de dag daarna een kort bezoek (van <1 uur). Voor deel B vragen wij u dus om nog vier keer naar een onderzoeksinstituut te komen. Hierbij doet u een computertaak waarmee wij onderzoeken hoe u een nieuwe milde angst aanleert en of deze angst op termijn vermindert. Tijdens één van de twee lange bezoeken krijgt u een eenmalige dosis van de cortisol-medicatie. Dit is een veilig medicijn dat is geregistreerd voor andere aandoeningen. Hiervoor onderzoeken wij een nieuwe toepassing bij mensen met PTSS. Daarnaast gaat u tijdens beide lange bezoeken in de MRI-scanner.
In de MRI-scanner
Een MRI-scan is voor veel mensen een ongewone en misschien zelfs spannende ervaring. We vertellen u graag meer over het laten maken van een MRI-scan en bespreken dit in een video.
kijk videoIn de MRI-scanner
Bij het CovoS-vervolgonderzoek maken wij MRI-scans van uw hersenen. Voor veel mensen is een MRI-scan een ongewone of zelfs spannende ervaring. Wanneer u een MRI-sessie heeft op ons onderzoeksinstituut dan maakt u eerst kennis met een oefenscanner, zodat u vervolgens meer op uw gemak bent bij de daadwerkelijke MRI-sessie.
In deze video laten we alvast zien wat er allemaal bij komt kijken als u de MRI-scanner ingaat. Daarnaast kunt u hieronder meer informatie lezen over MRI-onderzoek.
- Wat is MRI en is het veilig?
- Hoe werkt het als ik de MRI-scanner inga?
- Wat meet een MRI-scan?
- Wie is de assisterende onderzoeker tijdens de MRI-sessie?
- Kijken jullie of mijn hersenen gezond zijn?
-
Ja, dit is een zeer veilige onderzoeksmethode. MRI is een beeldvormende techniek die werkt op basis van magnetische resonantie. Dit betekent dat er geen sprake is van bijvoorbeeld schadelijke straling. Wel is er een screening nodig, omdat het zeer sterke magnetische veld van de scanner schade zou kunnen aanrichten als u bijvoorbeeld bepaalde medische implantaten heeft zoals een pacemaker of vaatclips. Onze gecertificeerde onderzoekers gaan dit zorgvuldig met u na en zorgen ervoor dat u veilig de MRI-scanner in kunt. Vanwege het magnetische veld vraagt de onderzoeker aan u om alle sieraden en andere metalen van uw lichaam te verwijderen en indien van toepassing, om u om te kleden en daarbij uw beugel-bh af te doen.
-
De MRI-scanner is een groot apparaat met in het midden een buis die aan twee kanten open is. Bij de MRI-scan wordt u geassisteerd door een gecertificeerde onderzoeker.
- Wanneer u de MRI-scanner ingaat voor scans van uw hersenen, dan gaat u eerst op een bed zitten.
- De onderzoeker geeft u een alarmknop die u ook meeneemt de MRI-scanner in, deze kunt u indrukken in het geval van nood of als u toch uit de scanner wilt.
- Na het geven van de alarmknop, vraagt de onderzoeker u om oordoppen in te doen.
- Vervolgens sluit de onderzoeker verschillende meetapparaten aan. In deze studie gaat dit om elektrodes die huidgeleiding meten op de vingers, een hartslagmeter en een ademhalingsmeter. Daarnaast wordt er een apparaat aangesloten op uw vingers waarvan u onprettige (maar niet pijnlijke) elektrische prikkels kunt ontvangen; dit in verband met de computertaak over angstleren. U krijgt ook een joystick, zodat u in de MRI-scanner deze computertaak kunt uitvoeren.
- In de volgende stap vraagt de onderzoeker u om te gaan liggen op het bed. Als u goed ligt, dan wordt er een soort kap over uw hoofd geplaatst, waarna de onderzoeker u de MRI-scanner inschuift via elektrische bediening van het bed. U komt dan met uw hoofd in het midden van de buis te liggen en via een spiegeltje op de kap ziet u het computerscherm achter de MRI-scanner. Zo kunt u tijdens de MRI-scan een computertaak uitvoeren.
- Daarna gaat de onderzoeker naar de controlekamer en houdt ten alle tijden toezicht. Er worden dan meerdere verschillende MRI-scans gemaakt van uw hersenen. We vragen u om tijdens de MRI-scans zo stil mogelijk te blijven liggen om de kwaliteit van de beelden te waarborgen. Wanneer de MRI-scans uitgevoerd worden, maakt het apparaat erg luide geluiden. De oordoppen met speaker en microfoon zijn ter gehoorbescherming, en zodat wij goed met elkaar kunnen blijven communiceren.
-
Sommige van onze MRI-scans meten de structuur van de hersenen. Andere scans meten hersenactiviteit en bij dit type scans vragen wij u meestal om tegelijkertijd een computertaak uit te voeren. In dit onderzoek is dat onder andere het tweede gedeelte van de ‘Virtual Reality’ computertaak. Wanneer wij uw hersenactiviteit meten, dan kunnen wij dit overigens niet meteen bekijken. Alleen achteraf via een analyse op groepsniveau kunnen wij herleiden welke hersengebieden actief waren tijdens de computertaak. Ook wanneer wij kijken naar de structuur van de hersenen is het nodig dat wij kijken op groepsniveau en daar een analyse op loslaten.
-
Voor veel mensen is het spannend om in de MRI-scanner te gaan. Onze gecertificeerde onderzoeker assisteert u graag. Wij hebben er begrip voor als u wellicht een voorkeur heeft wat betreft een assisterende onderzoeker en daarom zullen wij dit van tevoren met u bespreken. Mocht u andere vragen, zorgen of wensen hebben dan kunt u dat ook altijd aangeven bij ons onderzoeksteam. Waar mogelijk houden wij hier graag rekening mee.
-
Nee, wij kijken niet of uw hersenen gezond zijn. Onze onderzoekers zijn niet medisch opgeleid om neurologische ziektebeelden te herkennen. Dit is ook nooit een focus van ons type onderzoek en onze type MRI-scans zijn daarvoor doorgaans ook niet geschikt. De MRI-scans kunnen daarom ook nadrukkelijk niet gezien worden als medische test. Desondanks kan het voorkomen dat de onderzoeker toch iets verdachts opmerkt in uw MRI-scan, wanneer dit opvallend zichtbaar is. Dit komt zeer zelden voor. In het onwaarschijnlijke geval van een mogelijk klinisch relevante afwijking in uw hersenen laten wij de MRI-scans beoordelen door een radioloog. Wanneer de radioloog beoordeeld dat deze bevinding inderdaad klinisch relevant is, dan wordt u via uw behandelaar (psychiater bij het behandelcentrum) op de hoogte gesteld. Als u deelneemt aan ons onderzoek, dan dient u akkoord te gaan met deze procedure.
Ervaringsdeskundigen
Leden van onze CovoS adviescommissie zijn op bezoek geweest bij het onderzoeksinstituut en hebben deelgenomen aan een MRI-scan. Ze vertellen erover in deze video.
Meer informatie
Nieuws
In dit overzicht vindt u diverse nieuwsberichten. Het meest recente item is automatisch uitgevouwd.
-
Even voorstellen...
Hi! Mijn naam is Lara en sinds december 2023 maak ik deel uit van het CovoS onderzoeksteam als onderzoeksassistent. Na het afronden van mijn bachelor in biomedische wetenschappen aan de Radboud Universiteit, studeer ik binnenkort verder in de cognitieve hersenwetenschap. Ons brein en het stresssysteem interesseren mij onwijs. Als onderzoeksassistent hoop ik bij te kunnen dragen aan het personaliseren van de behandeling voor PTSS in de toekomst. Wellicht spreken en zien we elkaar binnenkort!
-
Even voorstellen...
Hoi! Mijn naam is Zjulie en vanaf september 2023 sluit ik mij aan bij het CovoS onderzoeksteam als stagiaire. Ik ben begonnen als student kunstmatige intelligentie en studeer nu de cognitieve neurowetenschappen aan de Radboud Universiteit. Ik heb altijd al een interesse gehad in hoe ons brein werkt en hoe dit relatief kleine lichaamsdeel zo’n grote impact heeft op wie wij zijn en op ons gedrag. Ik kijk ernaar uit om, samen met u, tijdens deze stage veel te leren op dit gebied. In het komende jaar kunt u mij tegenkomen bij de verschillende bezoeken en metingen van het onderzoek. Hopelijk tot snel!
Even voorstellen...
Hallo! Mijn naam is Anouk en ik sluit aan als stagiaire bij het CovoS onderzoek via mijn stage bij Pro Persona Overwaal. Ik ben student Gezondheidszorgpsychologie en binnen mijn stage draai ik mee binnen het team intensieve traumabehandeling. Ik ben erg geïnteresseerd in de werking van ons stresssysteem en hoe trauma hieraan is gerelateerd en ik kijk er naar uit hier meer over te leren tijdens mijn stage. Als deelnemer van het CovoS onderzoek komt u mij misschien tegen bij een screening van PTSS-klachten bij het Donders Instituut. Wie weet tot dan!
Even voorstellen...
Hallo! Mijn naam is Marieke. Ik ben sinds kort betrokken bij het CovoS onderzoek als Toegepast Psycholoog in opleiding. Ik zit in mijn derde studiejaar aan de HAN in Nijmegen en ben via mijn stageplek bij Pro Persona (afdeling intensieve traumabehandeling) bij dit onderzoek terechtgekomen. Ik ben geïnteresseerd in de aanpak van trauma en enthousiast over mijn wekelijkse bijdrage binnen dit onderzoek. Komend jaar hoop ik mijn kennis te verbreden en ervaring op te doen in dit vakgebied. Als deelnemer van dit onderzoek kunt u mij tegenkomen in het Donders Instituut (Nijmegen). Tot snel!
-
Met het onderzoeksteam hebben we er hard aan gewerkt om een bredere groep aan mensen met PTSS mee te kunnen laten doen aan dit onderzoek. We werken niet langer alleen samen met GGZ centra voor het uitnodigen van deelnemers, maar gaan dit doen in heel Nederland!
De nieuwe criteria voor meedoen aan dit onderzoek zijn: (1) PTSS is ooit vastgesteld door een arts of andere specialist, (2) u heeft op dit moment PTSS klachten, en (3) u bent op dit moment (nog) niet bezig met traumabehandeling (bijvoorbeeld vanwege een wachtlijst, of eerdere behandeling heeft niet goed genoeg geholpen).
Wellicht bent u op deze website gekomen via één van onze advertentiecampagnes? U kunt zich aanmelden voor dit onderzoek via het contactformulier of door ons een email te sturen.
Natuurlijk blijven wij ook samenwerken met GGZ centra Pro Persona en Kairos – als u daar door uw behandelaar bent uitgenodigd, dan hebben wij uw gegevens al gekregen en zoeken wij contact met u.
Hopelijk tot snel bij het CovoS onderzoek!
-
Even voorstellen…
Hallo! Mijn naam is Paula en ik ben de nieuwe stagiaire die aansluit bij het CovoS onderzoeksteam. Ik studeer Toegepaste Psychologie, hier leer ik veel over het gedrag van mensen en hoe je dit kunt beïnvloeden. Stress is hierbij een belangrijk onderwerp en ik ben dan ook erg gefascineerd door het stresssysteem bij mensen. Ik heb erg veel zin om mij hiermee bezig te houden en meer over te leren tijdens mijn stage! Ik doe mijn stage bij Kairos in Nijmegen, maar u kunt mij ook tegenkomen bij uw bezoek aan één van de andere locaties.
Even voorstellen…
Mijn naam is Farah, ik sluit aan als stagiaire bij het CovoS onderzoeksteam via mijn stage bij Pro Persona Overwaal. Ik ben laatstejaars Toegepaste psychologie studente en erg geïnteresseerd in de werking van ons biologisch stresssysteem en de gezondheidspsychologie. Ik hoop mijn kennis het aankomend jaar te mogen verbreden en verdiepen middels uw hulp. U kunt mij onder andere tegen komen tijdens bezoeken en gesprekken bij Pro Persona Overwaal. Tot snel!
Even voorstellen…
Mijn naam is Julia, en ik ben masterstudent Klinische Gezondheidszorgpsychologie aan de Radboud Universiteit. Sinds februari ben ik gestart als psycholoog in opleiding bij Pro Persona Overwaal op de intensieve traumabehandeling, en tijdens mijn stage zal ik ook meedraaien met het CovoS onderzoek. Ik heb een bijzondere interesse in psychotrauma, en vind het daarom erg leuk en leerzaam om via CovoS een bijdrage te leveren aan het onderzoek hierover. Als deelnemer van het onderzoek kunt u mij tegenkomen bij een screening van PTSS klachten (locatie Donders Instituut). Wie weet tot dan!
-
Na een lange en goede voorbereiding is het onderzoek Cortisol voor PTSS (CovoS) echt gestart. Eind december 2021 begonnen wij als onderzoeksteam voorzichtig met de eerste metingen bij mensen zonder PTSS, dit is voor onze 'controlegroep' voor ijkpunten van metingen. In januari 2022 deed de eerste deelnemer met PTSS mee aan het CovoS-onderzoek. Inmiddels zijn we ook van start gegaan met deel B van het onderzoek. Vol enthousiasme gingen wij te werk tijdens de bezoeken van onze deelnemers. We kijken achteraf dan ook zeker terug op geslaagde eerste meetdagen.
Nu het CovoS-onderzoek een aantal maanden loopt, worden de agenda’s van ons onderzoekers steeds meer gevuld met bezoeken van deelnemers en de voorbereidingen die hierbij horen. Hier zijn we erg blij mee en dankbaar voor. We kijken uit naar de volgende deelnemers aan het onderzoek.
Wist u al dat u in overleg met de het onderzoeksteam ervoor kunt kiezen om alleen mee te doen met deel A van het onderzoek, of juist ook met deel B? Voor vragen hierover kunt u altijd terecht bij ons team. Hopelijk tot binnenkort bij het CovoS-onderzoek. -
Even voorstellen...
Mijn naam is Merve en ik ben sinds 2018 werkzaam als onderzoeksmedewerkster bij Pro Persona en het Radboudumc. Voor het CovoS-onderzoek zal ik ook helpen door metingen af te nemen bij Pro Persona Overwaal. Het werk als onderzoeksassistent kan erg afwisselend zijn. Naast onderzoekstaken spreek en zie ik veel verschillende mensen. Het geeft mij energie om met dit werk bezig te zijn. Met onderzoek kunnen we leren en nieuwe inzichten krijgen om patiënten beter te kunnen voorlichten en behandelen. In de toekomst hoop ik dat we met de resultaten van het CovoS-onderzoek meer mensen kunnen helpen. Ik zou mij ook graag meer willen verdiepen in het doen van onderzoek en het behandelen van mensen. Daarom ben ik in november begonnen met de premaster Gezondheidspsychologie. Hopelijk tot snel.
-
Na een lange periode van voorbereiding, kunnen we nu echt bijna starten met het onderzoeksproject ‘cortisol voor PTSS’. Deze website is nu online en we hopen dat dit u helpt om een goede keuze te maken over eventuele deelname aan ons onderzoek.
Achtergrond van het onderzoek
Hoe werkt het stresssysteem? Wat is cortisol en waarom is dit de focus van ons onderzoek naar PTSS? En hoe kan persoons-gerichte behandeling er in de praktijk uitzien?
Veelgestelde vragen
-
Veelgestelde vragen over deelname aan het onderzoek.
lees meer
Deelname aan het onderzoek
Waarom zou ik meedoen aan dit onderzoek?
Nog niet iedereen profiteert even goed van bestaande PTSS-behandelingen. Met dit onderzoek hopen we de behandeling voor deze mensen in de toekomst te verbeteren. Met uw deelname levert u hieraan een belangrijke bijdrage.
Krijg ik een PTSS-behandeling binnen dit onderzoek?
In dit onderzoek bieden wij geen PTSS-behandeling aan. Wij onderzoeken of we behandeling in de toekomst zouden kunnen verbeteren met behulp van proefopstellingen in het Donders Instituut.
Wie kan er deelnemen?
Wij zijn op zoek naar deelnemers met posttraumatische stressstoornis (PTSS). Het onderzoek kent ook aanvullende criteria, als u mee wilt doen dan neemt de onderzoeker dit telefonisch met u door.
U kunt meedoen aan dit onderzoek via één van de volgende twee routes:- U bent aangemeld bij een GGZ-centrum waarmee wij samenwerken (Pro Persona of Kairos). Uw behandelaar daar heeft met u besproken dat er sprake is van PTSS en aan u verteld over het CovoS-onderzoek. Vervolgens is aan u gevraagd of wij als onderzoekers met u contact mogen opnemen over het onderzoek. In dit geval hebben wij met uw toestemming uw gegevens ontvangen via uw behandelaar.
- U heeft over dit onderzoek gehoord via iemand die u kent, of bijvoorbeeld via een advertentie. U kunt meedoen als u ooit een diagnose PTSS heeft gekregen van een arts of specialist, op dit moment PTSS-klachten heeft, en momenteel (nog) niet bezig bent met PTSS-behandeling. Bijvoorbeeld, uw heeft enkele weken wachttijd tot uw PTSS-behandeling of eerdere behandeling was niet voldoende effectief. In dit geval kunt u zich aanmelden via het contactformulier op de website. Er is een aanvullend screeningsonderzoek nodig om uw huidige PTSS-klachten in kaart te brengen.
Ik vind dit een belangrijk onderzoek maar heb zelf geen PTSS. Kan ik toch deelnemen aan dit onderzoek?
Fijn dat u ook geïnteresseerd bent in deelname aan dit onderzoek. We zoeken een klein aantal deelnemers zonder posttraumatische stressstoornis voor een vergelijkingsgroep. Deze groep neemt alleen deel aan deelstudie A. Voor meer informatie en deelname gaat u naar de website voor de CovoS vergelijkingsgroep: https://ru.nl/donders/projects/covos-studie/
Hoe worden bezoeken voor dit onderzoek ingepland?
Als u meedoet aan dit onderzoek, dan worden de testdagen in overleg met u ingepland. We houden dan rekening met uw beschikbaarheid en voorkeuren. Hierbij vragen wij u vriendelijk om u zo flexibel mogelijk op te stellen, omdat wij bij het plannen van testdagen ook rekening moeten houden met de beschikbaarheid van de onderzoekers en de onderzoeksruimtes.
Moet ik iets meenemen?
Meestal hoeft u niks mee te nemen naar uw bezoeken voor het CovoS onderzoek. Wanneer u wel wat mee moet nemen, dan bespreken wij dat met u. Dit doen wij wanneer wij een bezoek inplannen, daarnaast herinneren wij u hier later ook nog aan. Deze informatie krijgt u dus later, wanneer u besluit om deel te nemen aan dit onderzoek.
Indien u er steunt uit haalt kunt u daarnaast ook een bepaald voorwerp van persoonlijke waarde meenemen. Sommige mensen vinden het bijvoorbeeld fijn om een bepaalde knuffel, steen, of een ander voorwerp bij zich te hebben. Misschien denkt u nu ook aan iets wat u helpt om tot rust te komen. Wij moedigen u aan om dit mee te nemen naar uw bezoeken, zodat het u tussen de onderdelen door kan helpen om meer op uw gemak te zijn.
Mag ik iemand meenemen?
Wij willen graag dat u zich op uw gemak voelt tijdens uw deelname aan ons onderzoek. Daarom kunt u, als u dat fijn vindt, ook een naaste meenemen bij uw bezoek om u te ondersteunen gedurende uw bezoek. Wij ondersteunen het van harte als u een naaste mee wilt nemen naar het screeningsonderzoek over uw PTSS-klachten (dat is alleen in sommige gevallen van toepassing, zie “wie kan er deelnemen?”).
Hetzelfde geldt voor het bezoek van het CovoS-vervolgonderzoek (deel B) wanneer u in de MRI-scanner gaat. Uw naaste mag bij de MRI-scanner in de buurt blijven en met de assisterende onderzoeker meekijken vanuit de technische ruimte. Gedurende de meeste andere onderdelen van uw bezoek vragen wij uw naaste om plaats te nemen in een wachtkamer. Hoewel wij dus de meeste onderdelen met u alleen doen, kan de nabijheid van uw naaste en het contact met hem of haar tussen de onderdelen door voor u nog steeds een fijne ondersteuning zijn.
-
Veelgestelde vragen over risico's en vergoedingen.
lees meer
Risico's en vergoedingen
Welke ethische commissie heeft het onderzoek goedgekeurd?
Dit onderzoek is beoordeeld en goedgekeurd door METC Oost-Nederland onder dossiernummer 2020-6865.
Wat zijn de bijwerkingen of ongemakken van het onderzoek?
De risico’s van het CovoS-onderzoek (deel A) en het CovoS-vervolgonderzoek (deel B) zijn verwaarloosbaar. Er zijn wel een aantal mogelijke ongemakken verbonden aan deelname aan dit onderzoek.
Voor het CovoS-onderzoek (deel A) geldt dat bloedafnames eventueel pijn kunnen doen of een bloeduitstorting zouden kunnen geven. Daarnaast kunnen sommige vragenlijsten en het interview over PTSS-klachten (dat is alleen in sommige gevallen van toepassing, zie “wie kan er deelnemen?”) als confronterend worden ervaren.
Voor het CovoS-vervolgonderzoek (deel B) geldt dat er milde elektrische prikkels worden gegeven op de vingers, deze zijn oncomfortabel (maar niet pijnlijk). De nauwe tunnel van de MRI-scanner en het harde geluid van de scanner kunnen ook als onprettig worden ervaren. De medicatie in het CovoS-vervolgonderzoek (hydrocortison) is een veilig middel welke is geregistreerd ter behandeling van ziekten van de bijnier. Het is hierdoor goed onderzocht en wordt veel gebruikt. Er zijn geen bijwerkingen bekend van eenmalige inname van hydrocortison, zoals in dit onderzoek.
Ben ik verzekerd voor het onderzoek?
Voor iedereen die meedoet aan dit onderzoek, heeft DCCN een verzekering afgesloten. Deze verzekering maakt deel uit van de aansprakelijkheidsverzekering van het Radboudumc. De informatie over de verzekering vindt u in het blok 'Downloads'.
Krijg ik een vergoeding voor deelname?
Voor het meedoen aan dit onderzoek krijgt u een vergoeding. Voor het CovoS-onderzoek (deel A) is dit in totaal €92. Als u een vragenlijst invult tijdens/na uw behandeling, ontvangt u nog een vergoeding van €10. Bij deelname aan het CovoS-vervolgonderzoek (deel B) ontvangt u in totaal nog €130 bovenop de vergoeding voor CovoS-onderzoek (deel A). Als u stopt voordat het onderzoek is afgelopen, krijgt u een lagere vergoeding uitbetaald. Daarnaast kunt u aanspraak maken op een reiskostenvergoeding, naar keuze ter hoogte van € 0.19 per kilometer of het bedrag dat u kwijt was aan vervoersbewijzen van het openbaar vervoer.
-
Veelgestelde vragen over privacy.
lees meer
Privacy
Wat doen jullie met mijn gegevens?
Om uw privacy te beschermen krijgen uw gegevens en uw lichaamsmateriaal een code. Uw naam en andere gegevens die u direct kunnen identificeren (persoonsgegevens) worden daarbij weggelaten. Alleen met de sleutel van de code zijn gegevens tot u te herleiden. De sleutel van de code blijft veilig opgeborgen. De gegevens en lichaamsmaterialen die naar betrokken partijen worden gestuurd (bijvoorbeeld een extern laboratorium) bevatten alleen de code, maar niet uw naam of andere gegevens waarmee u kunt worden geïdentificeerd. Ook in rapporten en publicaties over het onderzoek zijn de gegevens niet tot u te herleiden. Meer informatie over privacy vindt u in het blok 'Downloads'.
-
Veelgestelde vragen over locatie, contact en overige onderwerpen.
lees meer
Locatie, contact en overig
Hoe kom ik bij het Donders Instituut?
Adres:
Donders Centrum voor Cognitieve Neuroimaging (DCCN)
Kapittelweg 29
6525 EN NijmegenAls u deelneemt aan het CovoS-onderzoek, dan sturen wij u praktische informatie waaronder een routebeschrijving. De routebeschrijving vindt u ook in het blok 'Downloads'.
Hoe kom ik in contact met het onderzoeksteam?
U kunt ons onderzoeksteam bereiken per email, telefoon en whatsapp. Onze contactgegevens vindt u in het blok 'Contact'.
Hoe kan ik wijzigingen in contactinformatie doorgeven?
Bij wijzigingen in uw contactinformatie vragen wij u vriendelijk dit zo snel mogelijk door te geven aan ons onderzoeksteam. Onze contactgegevens vindt u in het blok 'Contact'. Alvast bedankt.
Wat moet ik doen als ik verhinderd ben voor een afspraak?
Als u verhinderd bent voor een afspraak, dan verzoeken wij u vriendelijk dit zo snel mogelijk door te geven aan ons onderzoeksteam. Onze contactgegevens vindt u in het blok 'Contact'. Alvast bedankt.
Ik wil niet meer meedoen. Kan ik tussentijds stoppen?
U beslist zelf of u meedoet aan het onderzoek. Als u besluit mee te doen, kunt u zich op elk moment bedenken en toch stoppen, ook tijdens het onderzoek. U hoeft niet te zeggen waarom u stopt. Stoppen met dit onderzoek heeft geen negatieve gevolgen voor u of uw behandeling. Dit principe van medisch-wetenschappelijk onderzoek is vastgelegd in de wet.
Wilt u stoppen met deelname? Geef dit dan zo snel mogelijk door aan ons onderzoeksteam. Onze contactgegevens vindt u in het blok 'Contact'. Alvast bedankt.
Krijg ik uitslag van mijn testresultaten?
Als u wilt kunt u de uitslagen van de lab-resultaten over uw stresssysteem verkrijgen, maar wel pas na afloop van uw deelname aan dit onderzoek (na de laatste follow-up meting). Dit omdat de lab-resultaten bij u verwachtingen kunnen scheppen die vervolgens invloed zouden kunnen hebben op zowel de onderzoekmetingen als het behandelsucces. Dat willen wij voorkomen door u pas op een later moment deze informatie te geven. U kunt er ook voor kiezen om deze informatie niet te willen weten. Wij bespreken met u bij de start van deelname en na afloop van uw deelname of u de lab-resultaten over uw stresssysteem wilt verkrijgen.
Ik heb een klacht. Waar kan ik deze indienen?
Klachten kunt u direct indienen bij de hoofdonderzoeker, of als u dit liever heeft, de klachtencommissie van het Radboudumc.
Hoofdonderzoeker: Dr Erno Hermans
Email: Erno.Hermans@donders.ru.nlRadboudumc Klachtenbemiddeling Antwoordnummer
540 6500 VC NIJMEGEN
Tel.: 024-3613191
Bezoek de websiteHoe kom ik in contact met een onafhankelijke deskundige?
Voor onafhankelijke informatie of advies over dit onderzoek kunt u contact opnemen met een onafhankelijke arts.
Onafhankelijk arts: Dr. Jan Spijker
Psychiater bij Pro Persona Nijmegen
Tel.: 024-3283911
Email: j.spijker@propersona.nlWaarom wordt er ook gesproken over dierenonderzoek?
Sommige zaken kun je niet onderzoeken met mensen. In veel van deze gevallen is dieronderzoek essentieel. Met CovoS onderzoeken wij in een patiëntstudie of medicatie zou kunnen helpen bij de behandeling van PTSS, door te kijken of het leerprocessen verbetert die te maken hebben met veiligheidsleren. Ter ondersteuning van het patiëntonderzoek doen wij ook dieronderzoek met ratten om meer te weten te komen over hóe dit precies werkt. Oftewel, met dit dieronderzoek bestuderen wij de biologische mechanismen.
Onderzoek met een rat in plaats van mens, dat is nogal een verschil. Hoe zit dat precies? Het stresssysteem van de mens is eigenlijk een 'instinctief' systeem, zoals dat ook bij veel dieren voorkomt. Daardoor hebben het stresssysteem van de mens en de rat verrassend veel overeenkomsten. In ons werkveld proberen we belangrijke inzichten vanuit dieronderzoek te vertalen naar de mens om zo te komen tot een verbeterde behandeling. Ook bij CovoS vormen de resultaten uit eerder dieronderzoek met ratten de basis voor onze theorie en verwachtingen. Nu is het moment daar dat we willen kijken of onze theorie ook klopt in de weerbarstigere praktijk: kunnen wij hiermee mensen met PTSS helpen? Daarbij is het belangrijk om dieronderzoek voort te zetten om nog meer te weten te komen over de werkingsmechanismen, omdat dit ook de effectiviteit van het middel kan onderschrijven.
Waar vind ik meer informatie over deelname aan dit onderzoek?
Op deze website vindt u veel informatie over het onderzoek. De belangrijkste informatie wordt altijd besproken in de video’s.
Extra uitgebreide informatie kunt u vinden op deze pagina met veelgestelde vragen en op de pagina met downloads. Op de pagina met downloads kunt u ook alvast het document 'Proefpersoneninformatie' downloaden. Dit is een vrij lang en formeel document dat een compleet overzicht geeft over het onderzoek. Een bijlage bij dit document is de toestemmingsverklaring, waarmee u schriftelijk toestemming geeft voor uw vrijwillige deelname. Deze verklaring ondertekent u bij uw eerste bezoek, voordat we starten met onderzoeksmetingen.
Als u wilt meedoen met dit onderzoek, dan sturen wij voorafgaand aan uw eerste bezoek dit document 'Proefpersoneninformatie' per email naar u toe. Wij vragen u dan om de informatie zorgvuldig door te nemen, bij voorkeur samen met uw naaste. We plannen ook een belafspraak, zodat u de gelegenheid heeft om uw vragen en zorgen te bespreken met de onderzoeker. Daarnaast is het natuurlijk tijdens elk bezoek ook mogelijk om uw vraag te stellen aan de aanwezige onderzoeker.
-
Als u een andere vraag heeft, aarzel dan niet en neem contact op met ons onderzoeksteam. Zie 'Contact' bovenaan de pagina.
Financiering
Dit onderzoek wordt gefinancierd door een ZonMW TOP-subsidie. Het betreft publieke financiering dat beschikbaar is gesteld door de overheid.
Is het CovoS-onderzoek een onafhankelijk onderzoek?
Het CovoS-onderzoek is een onafhankelijk onderzoek. Het onderzoek wordt uitgevoerd door Radboudumc, in samenwerking met GGZ-instellingen, Radboud Universiteit en de ADF stichting. De medicatie die we testen is al geregistreerd voor gebruik bij aandoeningen van de bijnier. We kunnen het middel daardoor gewoon verkrijgen via de ziekenhuisapotheek. De farmaceutische industrie heeft dus geen aandeel in dit onderzoek. Er is bij dit onderzoek geen sprake van een verdienmodel of van belangenverstrengeling.
Wie financiert het CovoS-onderzoek?
Dit onderzoek wordt gefinancierd door een TOP-subsidie van ZonMW. ZonMW is de Nederlandse organisatie van gezondheidszorgonderzoek en zorginnovatie. Deze organisatie financiert gezondheidsonderzoek. De hoofdopdrachtgevers van de organisatie zijn het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en daarnaast de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), welke valt onder de verantwoordelijkheid van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Het betreft dus een onderzoeksfinanciering van publieksgeld vanuit de overheid.
De ZonMW TOP-subsidie voor onderzoek naar stress en PTSS bedraagt in totaal 675.000 euro en heeft een looptijd van 5 jaar. Deze subsidie financiert naast het CovoS-onderzoek met mensen met PTSS ook essentieel proefdieronderzoek. Het dieronderzoek wordt uitgevoerd door promotieonderzoeker Mariana Pais en hoofdonderzoeker Benno Roozendaal.
