Eerstelijnsgeneeskunde sinds 1954

De geschiedenis van Eerstelijnsgeneeskunde

Ontstaan van de afdeling

De afdeling Sociale Geneeskunde begint in 1954 met de benoeming van Anton Mertens. Studenten Geneeskunde maken kennis met de huisartspraktijk – een unicum in Nederland en in de wereld. In 1960 wordt Frans Huygen, huisarts in Lent-Oosterhout, benoemd tot docent Sociale Geneeskunde. In 1968 wordt hij buitengewoon hoogleraar Toepassing van de Geneeskunde in het Gezin. In datzelfde jaar wordt ook het Nijmeegs Huisartsen Instituut opgericht. In 1973 start de specialisatie tot huisarts met Henk Vlamings als hoofd. Frans Huygen gaat in 1984 met emeritaat en wordt in 1985 opgevolgd door Chris van Weel. Drie jaar later worden de afdelingen Huisartsgeneeskunde, Sociale geneeskunde en Verpleeghuisgeneeskunde samengevoegd in het cluster HSV.

De huisartsopleiding wordt tussen 1988 en 1994 verlengd van één naar drie jaar. De werkgroep Onderzoek Kwaliteit wordt in 1995 een zelfstandige afdeling, onder de naam IQ Healthcare. Door samenvoeging met Sociale Geneeskunde en Specialisme Ouderengeneeskunde ontstaat in 2008 de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde. In 2012 gaat Chris van Weel met emeritaat. Een jaar later volgt Pim Assendelft hem op als hoofd van de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde. In 2018 treedt Assendelft terug als hoofd.

Ouderengeneeskunde

Toon Mertens, hoogleraar Sociale Geneeskunde, zet zich al in 1975 als eerste sterk in voor de invoering van een coschap Verpleeghuisgeneeskunde van vier weken. In 1980 wordt de eerste hoogleraar Verpleeghuisgeneeskunde benoemd: Joop Michels. Deze bijzondere leerstoel wordt mogelijk gemaakt door de stichting St. Joannes de Deo, verbonden aan de Stichting Kalorama in Beek-Ubbergen. In 1987 verschijnt een werkboek Verpleeghuisgeneeskunde, waarin het coschap wordt beschreven.
 
In 1989 wordt Paul Froeling medisch directeur van verpleeghuis Kalorama. Een jaar later krijgt het coschap de naam Ouderenzorg. Deze coschappen worden gelopen op een afdeling Geriatrie van een ziekenhuis, of in een verpleeghuis.

In 1994 wordt een klankbordgroep ingesteld om de start van de Nijmeegse opleiding tot verpleeghuisarts voor te bereiden. Een jaar later start de vervolgopleiding tot verpleeghuisarts (VOVA). Paul Froeling wordt in 1997 benoemd op de bijzondere leerstoel Verpleeghuisgeneeskunde, wederom vanwege de stichting St. Joannes de Deo. Twee jaar later neemt hij afscheid en Raymond Koopmans wordt benoemd op de gelijknamige profileringsleerstoel.
 
Na het samengaan van de sociale geriatrie en de verpleeghuisgeneeskunde in 2008, ontstaat er een nieuw specialisme: Ouderengeneeskunde. In 2010 wordt Raymond Koopmans herbenoemd met als leeropdracht: Ouderengeneeskunde, in het bijzonder de langdurige zorg.