Traumatische epidurale bloeding

Oorzaak

In tegenstelling tot acute subdurale bloedingen worden epidurale bloedingen vaker veroorzaak door lokaal of geïsoleerd letsel met hoge impact. Bijvoorbeeld een harde val op 1 plek van het hoofd (zoals het achterhoofd) of zinloos straatgeweld met klap tegen het hoofd. Hierdoor ontstaat er een barst in de schedel waarbij onderliggende slagadertjes kunnen beschadigen. Dit kan een bloeding veroorzaken tussen het hersenvlies en de schedel. Zo'n bloeding kan bij alle leeftijden voorkomen, maar het komt het meest voor bij adolescenten en jong volwassenen. Specifieke risicofactoren zijn er niet.

Voorkomen is altijd beter dan genezen en dat geldt ook voor dit type bloedingen veroorzaakt door ongevallen. Voorzichtigheid in het verkeer en gebruik van een fietshelm kunnen het verschil maken. 

Gevolgen

De symptomen, het beloop en de prognose variëren bij dit soort bloedingen. In tegenstelling tot acute subdurale bloedingen gaan epidurale bloedingen minder vaak gepaard met (ernstig) bijkomende hersenbeschadigingen zoals hersenkneuzingen. De symptomen zijn hierdoor vaak minder hevig en kennen bij epidurale bloedingen een typisch beloop.

• Na het ongeval zijn er eerst alleen (lichte) hoofdpijnklachten. 
• Na een tijdje neemt de hoofdpijn snel toe. Dit kan zelfs een paar uur later dan het ongeval zijn.
• De toenemende hoofdpijn gaat gepaard met misselijkheid en braken en kan uiteindelijk leiden tot bewustzijnsverlies en zelfs overlijden.

Dit interval, ook wel lucid interval, is kenmerkend voor dit type bloedingen. De klachten zijn eerst niet heel hevig aanwezig, maar kunnen opeens snel heel hevig worden. De toenemende klachten zijn het gevolg van een bloeding die steeds groter wordt en pas meer klachten geeft als het druk uitoefent tegen de hersenen. De klachten hoeven niet erger te worden, sommige epidurale bloedingen blijven klein met relatief weinig klachten.

De prognose is eveneens gunstiger dan bij acute subdurale bloedingen. Maar ook hier kan het uiteenlopen van volledig herstel met soms wat problemen met concentreren, geheugen of lichte hoofdpijnklachten in drukke ruimtes, tot ernstige neurologische en cognitieve klachten. Coma of overlijden komt bij geïsoleerde epidurale bloeding (dus zonder bijkomende hersenbeschadiging) minder vaak voor.

Soms komen epidurale bloedingen ook samen met subdurale bloedingen en vaak andere bijkomende hersenbeschadigingen voor. Vaak is er dan sprake van veel ernstiger letsel. Deze patiënten komen ook al in een slechtere neurologische staat binnen en hebben een hoge kans op overlijden, ondanks een eventuele operatie.

Behandeling

Wel of geen operatie is afhankelijk van de volgende factoren:

• De ernst van het letsel, gebaseerd op de mate van neurologische uitval bij binnenkomst.
• De grootte van de epidurale bloeding.
• De aanwezigheid (en ernst) van andere bijkomende hersenbeschadigingen.

Als u of uw partner niet geopereerd wordt, kunt u opgenomen worden ter observatie op een bewaakte afdeling. Dit kan op de Medium Care (MC) Unit of Intensive Care (IC) Unit of als er beperkte klachten zijn op de afdeling Neurologie. Juist bij epidurale bloedingen is neurologische observatie heel belangrijk. Dit omdat we weten dat deze bloedingen een lucid interval kunnen hebben met relatief weinig klachten totdat het opeens heel erg wordt.

Op de spoedeisende hulp worden uw naasten ingelicht door de neuroloog of neurochirurg. Eenmaal opgenomen op de MC of IC praat de intensivist u regelmatig bij en wanneer nodig sluit de neuroloog of neurochirurg daarbij aan. Het behandelplan wordt dan ook verder toegelicht.

• Operatie

  Bij een grote epidurale bloeding is een operatie vaak wel nodig. Dit moet dan snel gebeuren. Het belangrijkste doel van de behandeling is zogezegd ‘de druk van de ketel’ afhalen. Een epidurale bloeding neemt ruimte in binnen de schedel, ruimte die er eigenlijk niet is. Omdat onze schedel hard is en niet uitzet, kan een bloeding ervoor zorgen dat de hersenen verdrukken en dat de druk oploopt. Bij een kleine bloeding valt dit mee, omdat er vaak wel een beetje extra ruimte is. Bij grote bloedingen of bijkomende hersenbeschadiging met zwelling van de hersenen zelf, kan dit grote problemen geven.
  
  De operatie moet de bloeding wegnemen, zodat er ruimte ontstaat voor de hersenen en de druk eraf is. Dit doen we door het maken van een botluikje. We kijken nauwkeurig naar waar de bloeding vandaan komt en zorgen dat dit stopt. Als een epidurale bloeding op tijd wordt geopereerd, is het herstel over het algemeen goed. De tijd tussen het moment dat de bloeding nog beperkte klachten geeft en het moment dat de bloeding de hersenen kan verdrukken (het lucid interval) is slechts kort. Daarom is nauwlettende observatie bij deze patiënten altijd erg belangrijk.

• Drukmeter

  Een alternatieve ‘chirurgische’ behandeling is het plaatsen van een drukmeter om de druk goed te kunnen monitoren op de IC. Dit is niet echt een operatie, maar wel zeer waardevol in de behandeling van een bloeding die we niet kunnen of hoeven weg te nemen. Dit doen we bijvoorbeeld bij een kleine epidurale bloeding met voornamelijk een zwelling door schade aan de hersenen zelf. Hierdoor kan de druk toenemen. De beste behandeling is dan niet de bloeding wegnemen, maar de zwelling behandelen.

Na de operatie

Na de operatie wordt u of uw partner opgenomen op de Intensive Care Unit. Daar is continu controle van allerlei belangrijke lichaamsfuncties. Zo snel als mogelijk is beoordelen we het neurologisch functioneren. Soms is het nodig om u of uw partner langer in slaap te houden om de hersenen zogezegd wat rust te geven. Er kan dan een drukmeter geplaatst worden om de druk in het hoofd te monitoren. Als de druk te hoog wordt, kunnen we opnieuw een CT-scan maken, mogelijk gevolgd door een nieuwe operatie.

De neurochirurg en intensivist lopen dagelijks samen visite en hebben elke dag met alle intensivisten samen een multidisciplinair overleg waarin u of uw naaste besproken wordt.

Waarom naar het Radboudumc?

Het Radboudumc is een level 1 traumacentrum wat inhoudt dat er 24/7 neurochirurgische expertise beschikbaar is. Het Radboudumc heeft hiermee regionaal een heel belangrijke functie in de opvang voor ernstig schedelhersenletsel. Ook als het gaat om de zorg voor kinderen met ernstig traumatisch schedelhersenletsel hebben we een belangrijke functie.
 
In het Radboudumc leveren we kwalitatief de beste zorg omdat:

• U wordt behandeld door een neurochirurg of neuroloog gespecialiseerd in traumatologie en hersenvaataandoeningen.
• Vanuit de hele regio worden patiënten, die geopereerd moeten worden, naar het neurologisch centrum van het Radboudumc verwezen. Hierdoor is er heel veel expertise op dit gebied aanwezig.
• In het Radboudumc wordt wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de oorzaak en behandeling van dit soort type bloedingen.