Veelgestelde vragen en antwoorden

Als u door uw huisarts (of een andere arts) verwezen bent voor transgenderzorg naar het Radboudumc komt u op een wachtlijst te staan.

• actuele schatting van de wachttijd

Sinds 1 januari 2021 kunt u naar het Radboudumc verwezen worden voor transgenderzorg voor volwassenen. Iedereen die verwezen wordt, komt in volgorde van aanmelding op onze wachtlijst te staan.Bekijk de actuele wachttijd.

Indien u voldoet aan alle voorwaarden die gesteld zijn voor het ondergaan van een operatie ìs de wachttijd nog 4 tot 6 maanden.

Het kan zijn dat u moet wachten omdat u (nog) niet in de juiste fase van uw transitie zit. Zo is het bijvoorbeeld afhankelijk van hoe lang u al crosssekse hormonen gebruikt en hoe lang u al met uw sociale transitie bezig bent.

Wanneer u meerdere operaties wenst, zit er tussen 2 ingrepen een periode van 6 tot 12 maanden. In die periode volgen we poliklinisch uw herstel. Pas als alles goed genezen is plannen we een volgende ingreep.   

Als we een operatie voor u inplannen krijgt u een voorlopige operatiedatum. Deze datum kan nog verschuiven door onvoorziene omstandigheden. Bijvoorbeeld als zorg wordt afgeschaald i.v.m. COVID-19. Ongeveer een week voor uw operatie hoort u de definitieve operatiedatum. 

Uw (huis)arts of psycholoog zal u doorverwijzen. Wanneer u voor de hormonale behandeling al bij het Radboudumc komt, informeren we u tijdens dit traject over genderbevestigende operaties en verwijzen we u intern door. Als u elders onder behandeling bent, kan uw behandelaar u doorverwijzen. Na de verwijzing krijgt u een oproep voor een afspraak op onze Polikliniek Plastische Chirurgie.

Man-naar-vrouw

Na de genderbevestigende operatie van man-naar-vrouw zijn de testikels verwijderd. Daardoor maakt uw lichaam geen mannelijke hormonen meer aan. U kunt dus stoppen met de testosteronremmer. Krijgt u toch last van overbeharing? Dan schrijft de endocrinoloog een lage dosis hormonen voor. Om de vervrouwelijking in stand te houden moet u wel oestradiol blijven gebruiken. Bijkomend voordeel hiervan is dat het botontkalking helpt voorkomen.

Vrouw-naar-man

Om de vermannelijking van uw lichaam in stand te houden is het noodzakelijk om testosteron te blijven gebruiken.

Dit is zeker mogelijk en kunt u bespreken met uw behandelend specialist. De behandelend specialist kan u dan verwijzen naar het Radboudumc. Met ons multidisciplinair team zullen wij kijken waar in het proces u bij ons in kunt stromen.

Als u het diagnostisch traject doorlopen hebt, dan kan uw behandelend medisch specialist u verwijzen  naar het Radboudumc Vervolgens zullen wij bij de triage bekijken waar u bent in uw  proces. Mogelijk kan dit helpen om het traject bij het Radboudumc te versnellen zodra u aan de beurt bent.

Het is inderdaad zo dat wij mensen van de wachtlijst van het Amsterdam UMC/UMC Groningen overnemen. Het Amsterdam UMC/UMC Groningen benadert zelf de mensen die bij hen bovenaan de wachtlijst staan met de vraag of ze behandeld willen worden in het Radboudumc. Als dat zo is, informeert het Amsterdam UMC/UMC Groningen ons en ontvangen wij uw gegevens (na uw toestemming).

Het Radboudumc werkt samen met het Amsterdam UMC/UMC Groningen, omdat er tot op heden geen landelijke wachtlijst voor transgenderzorg bestaat. Gezamenlijk proberen we de mensen die het langst op een wachtlijst staan het eerst te zien.

U kunt er zelf dus niets voor doen of laten om voorrang te krijgen. Ook uw zorgverzekeraar kan geen rol spelen bij wachtlijstbemiddeling.

Uw huisarts kan u verwijzen via zorgdomein. U krijgt dan vanzelf bericht wanneer u aan de beurt bent.

U kunt mensen die voor u belangrijk zijn vertellen over uw gevoelens. Ook kunt u veel informatie vinden op internet. Daar kunt u ook in contact komen met mensen die soortgelijke gevoelens hebben als u. Kijk hiervoor eens op de website van belangenorganisatie Transvisie www.transvisie.nl of Transgendernetwerk Nederland www.transgendernetwerk.nl.

Kunt u voorlopig nog niet terecht bij een behandelaar die gespecialiseerd is in transgenderzorg en bet u depressief, angstig of heeft u andere psychische klachten? Bespreek dit met uw partner, vrienden en/of huisarts. Zij kunnen u helpen. Uw huisarts kan u bijvoorbeeld doorverwijzen naar een algemene GGZ-instelling.

De afdeling Medische Psychologie is gespecialiseerd in de relatie tussen psychisch en lichamelijk functioneren. Een van onze psychologen gaat met u in gesprek en gebruikt vragenlijsten om een beeld te krijgen van wie u bent, waar u voor staat en wat u nodig heeft. Dit gebeurt tijden de onderzoeksfase (diagnostiek fase).

Voor en tijdens het transitietraject moeten veel keuzes gemaakt worden. Samen met artsen en het verpleegkundig team willen we zorgen dat u die keuzes met de juiste informatie, goed overwogen en vrijwillig maakt.  

Dit verschilt per persoon omdat we onze zorg op uw situatie afstemmen. Gemiddeld duurt de onderzoeksfase 3 tot 4 maanden.

Vanuit het Expertisecentrum Geslacht en Gender begeleiden we u tijdens de onderzoeksfase, bij de keuzes die u daarbij maakt en bij een eventuele hormonale behandeling of medische ingreep. Wanneer er sprake is van psychologische of psychiatrische problematiek die losstaat van de genderdysforie of het transitietraject verwijzen we u door. Waar mogelijk zoeken we daarvoor contact met behandelaren met wie u al bekend bent of die in de loop van het transitietraject aansluiten. We werken nauw samen met uw huisarts en andere zorgverleners in de buurt waar u woont.

De endocrinoloog blijft gedurende het hele traject betrokken bij uw zorg. U heeft dus na de operatie nog steeds periodieke controles bij deze arts.

De psycholoog blijft gedurende het hele traject betrokken bij uw zorg. U blijft uw psycholoog dus na de operatie ook zien.  

Op onze website vindt u informatie: www.radboudumc.nl/transgenderzorg. Verder kunt u informatie vinden bij een belangenorganisatie als Transvisie www.transvisie.nl of Transgendernetwerk Nederland www.transgendernetwerk.nl. Zij geven veel informatie over uiteenlopende onderwerpen op hun websites en u kunt zich aanmelden voor (online) bijeenkomsten.

Er zijn verschillende organisaties waar (ervarings)deskundigen werken die met u mee kunnen denken over stappen die u wellicht wilt nemen in uw sociale transitie of uw coming-out.  

Voorbeelden van zulke organisaties

• Transvisie www.transvisie.nl
• Transgenderinfopunt.be www.transgenderinfopunt.be

Kijk op www.transvisie.nl/lotgenotencontact voor contact met andere mensen met genderdysforie. Deze belangenorganisatie organiseert activiteiten voor verschillende doelgroepen. Zo is er bijvoorbeeld een transgendercafé en zijn er ook bijeenkomsten voor uw naasten. 

Als u bij een andere instelling voor psychologie of psychiatrie bent geweest, vragen we u of u de verslagen van deze consulten/behandelingen van te voren toe kunt sturen. Ook eventuele rapportages van psychologisch onderzoek ontvangen we graag van u. Mogelijk kan dit helpen om het traject bij het Radboudumc te versnellen zodra u aan de beurt bent.

Ga hiervoor naar uw eigen huisarts. Die kan medicijnen voorschrijven waarmee u uw menstruatie kunt tegenhouden en/of regelen.

Er zijn vrouwen/transmannen die een zogenaamde ‘binder’ gebruiken. Dit is een hesje dat uw borsten platdrukt. U kunt een binder kopen en/of op maat laten maken. Aanbieders hiervan vindt u op internet. Ook kunt u een sportbeha of elastisch hemd dragen om uw borsten platter en minder zichtbaar te maken. Let er op dat u voor een juiste maat kiest en de voorschriften rondom de duur van het dragen van een binder opvolgt. Te lang dragen of een te strakke binder kan (rug)klachten geven.
 

Sinds 1 maart 2020 verlenen we zorg voor kinderen en adolescenten tot en met 17 jaar. Vanaf 1 januari 2021 kunnen ook volwassenen naar ons doorverwezen worden. We starten op 1 februari 2021 met genderbevestigende operaties en nodigen vanaf 1 maart 2021 mensen uit die aan het begin van hun transitietraject staan of die met een hormoonbehandeling gaan starten.  

Vanaf 2021 vinden er in het Radboudumc ook operaties plaats.  

Vergoeding voor transgenderzorg krijgt u meestal via de basisverzekering. Voor sommige zorg moet u vooraf toestemming (machtiging) vragen bij uw zorgverzekeraar. We adviseren altijd voorafgaand aan een behandeltraject contact op te nemen met uw zorgverzekeraar.

We raden het gebruik van hormoonmedicatie zonder begeleiding van een arts ten zeerste af.

Hormoonbehandeling bij jongeren kan soms onbedoelde negatieve effecten op de lengtegroei en de puberteitsontwikkeling hebben en kan tot trombose of hart- en vaatziekten leiden. Daarnaast kan het grote gevolgen hebben voor de mentale gezondheid en vruchtbaarheid.

• Lees meer