26 oktober 2017

De overheid deelt dit najaar 15 miljoen jodiumtabletten uit onder kinderen en zwangere vrouwen die binnen een straal van honderd kilometer van een kerncentrale wonen. Waarom gebeurt dat en waar beschermt zo’n tablet tegen? Vijf vragen over de jodiumpil aan hoogleraar Nucleaire Geneeskunde Fred Verzijlbergen.

Waarom deelt de overheid jodiumpillen uit?

Omdat als er radioactief jodium in het lichaam wordt opgenomen, er een verhoogde kans is op het ontwikkelen van schildklierkanker en andere schildklierziektes. Jodiumpillen kunnen die kans verkleinen.

Hoe werken jodiumpillen?

Als er een kernramp optreedt, komt radioactief jodium in de atmosfeer en vanuit daar in onze voedselketen. Jodium dat in het lichaam wordt opgenomen, belandt in de schildklier. Dit orgaan heeft jodium nodig voor de aanmaak van schildklierhormoon dat betrokken is bij de groei en stofwisseling.
De schildklier maakt geen onderscheid tussen radioactief jodium en jodium dat niet radioactief is. Om te voorkomen dat de schildklier de radioactieve vorm opneemt, wordt het orgaan als het ware verzadigd met niet-radioactieve vorm die in de vorm van pillen wordt toegediend. Als het lichaam dan in aanraking komt met radioactief jodium, kan de schildklier niets meer opnemen waardoor het radioactieve jodium het lichaam via de urine verlaat.

Eerder kreeg je alleen pillen als je binnen een straal van 25km van een centrale woonde. Waarom is het gebied uitgebreid?

De uitbreiding naar 100 km is bedoeld voor kinderen en zwangere vrouwen omdat de schildklieren van (ongeboren) kinderen veel gevoeliger voor straling zijn dan die van mensen boven 18 jaar. Daardoor hebben zij een grotere kans op het ontwikkelen van schildklierkanker. Voor overige mensen blijft de straal van 25 km gelden.
 
Binnen 25 km van de kernramp dient iedereen tot 40 jaar oud de pillen in te nemen. Boven die leeftijd is de kans op schildklierkanker en andere ziekten van de schildklier bij blootstelling aan radioactief jodium nauwelijks verhoogd.

Wanneer en hoe moet je de pil innemen om het meeste effect te hebben?

De jodiumpillen hebben de beste werking als ze voor of zo snel mogelijk na het vrijkomen van een radioactieve wolk worden ingenomen. Inname dient alleen te gebeuren na een oproep van de overheid.

Beschermen de pillen tegen de mogelijke gezondheidsgevolgen van een kernramp?

De pillen beschermen alleen tegen de eventuele gevolgen van blootstelling van de schildklier aan radioactief jodium. Daarom dienen daarnaast extra maatregelen te worden genomen zoals het sluiten van ramen en deuren. Daarover informeert de overheid.
 
Op de site van de Rijksoverheid is door het invullen van de postcode en leeftijd snel te zien of iemand in aanmerking komt voor de toezending van jodiumtabletten.
  • Medewerkers
  • Intranet