Nierstenen

Onderzoek naar nierstenen

Er zijn verschillende onderzoeken naar nierstenen mogelijk, zoals:

• bloedonderzoek
• cytoscopie (blaadonderzoek)
• röntgenonderzoek
• steenanalyse
• urinekweek
• urinesediment

Behandeling Wat kunnen we doen?

Naast de drink- en dieetadviezen zijn er nog andere mogelijkheden om nierstenen te behandelen, zoals:

• blaassteenverwijdering
• niersteenvergruizing
• percutane niersteenverwijdering (PNL)
• steenverwijdering uit de urineleider

Specifieke adviezen bij nierstenen

De samenstelling van een niersteen verschillen. Daarom zijn er specifieke adviezen te geven. De meest voorkomende nierstenen zijn calciumxalaatstenen, calciumfosfaatstenen, urinezuurstenen, struviet- of infectiestenen en cystinestenen.

Calciumoxalaatstenen

Deze nierstenen komen het meest voor. Er zijn twee soorten:

1. Calciumoxalaat monohydraat: dit is een steen die langzaam groeit, een bruin/zwarte kleur heeft en heel hard is.
2. Calciumoxalaat dihydraat: dit is een steen die snel groeit, een licht gele kleur heeft en bros is.

Drinkadvies
Bij de behandeling van deze stenen verhogen we de pH-waarde van de urine en verminderen we de calcium en/of oxalaatuitscheiding in de urine. U moet mineraalwater met bicarbonaat drinken en weinig calcium en citrusdrank drinken. U mag appelsap, mineraalwater, nier/blaasthee, kruidenthee en fruitthee drinken. Drink maximaal twee kopjes koffie, zwarte/groene thee per dag en niet meer dan één glas melk per dag. Drink geen drankjes waar veel suiker in zit, zoals cola, ice thee en ook geen alcohol.

Eetadvies
Eet veel fruit, groente en eieren. Eet weinig eiwitten in bijvoorbeeld vlees en vis (maximaal drie keer per week), rabarber, postelein, chocolade, spinazie, zuivelproducten, zout, ingeblikt eten en kant-en-klaar maaltijden. Eet geen oude en/of harde kaas.

Calciumfosfaatstenen

Er zijn twee soorten calciumfosfaatstenen:

1. Apatietstenen: deze stenen ontstaan meestal als u vaak urineweginfecties heeft met urine die veel calcium en weinig citraat bevat.
2. Brushietstenen: deze stenen ontstaan in urine die veel calcium en fosfaat bevat. Brushietstenen groeien vaak hard en komen snel terug.

Drinkadvies
Bij de behandeling verlagen we de pH-waarde van de urine tot een normaal niveau en verminderen we de calcium en/of fosfaatuitscheiding in de urine. Het is belangrijk dat u cranberrysap (verdunnen met water), mineraalwater met weinig bicarbonaat (HC03) en calcium, nier/blaasthee, kruidenthee en fruitthee drinkt. Drink maxiaal twee koppen koffie, zwarte/groene thee en per dag maximaal één glas melk. Drink geen drankjes met citrusvructhen, cola, mineraalwater met veel HC03 en/of calcium, suikerrijke (fris)dranken) en alcohol.

Dieetadvies
Eet geen oude en/of harde kaas, peulvruchten, noten en cacao.

Urinezuurstenen

Ongeveer 15% van alle nierstenen zijn uit urinezuurstenen. De meeste patiënten zijn ouder dan zestig jaar. Hebben jongere mensen urinezuurstenen? Dan hebben ze vaak overgewicht. Mannen hebben vaker urinezuurstenen dan vrouwen. Twintig tot veertig procent van alle patiënten met jicht heeft urinezuurstenen. Zij maken te veel urinezuur aan en hebben vaak een lage pH-waarde van urine. Die combinatie verhoogt de kans op urinezuurstenen. Bij de behandeling verhogen we de pH-waarde van de urine en verminderen we de uraat uitscheiding in de urine.

Drinkadvies
Het is belangrijk dat u vooral mineraalwater met bicarbonaat (HC03) en weinig calcium en citrusdrank (verdunnen met water) drinkt. Gewoon mineraalwater, nier/blaasthee, kruidenthee en fruitthee, mag u drinken. U mag maximaal twee koffie, zwarte/groene thee per dag drinken. Suikkerrijke dranken, zoals cola en alcohol mag u niet drinken.

Dieetadvies
Eet veel fruit, sla, groente, graanproducten, eieren en zuivelproducten. Eet weinig eiwitten in bijvoorbeeld vlees en/of vis (maximaal drie keer per week). Probeer geen orgaanvlees, sardines, ansjovis, makreel, varkensvlees en gevogelte te eten. Eet producten met een hoog purine gehalte, zoals sojaproducten.

Struviet of infectiestenen

Vier tot zes procent van alle nierstenen zijn struvietstenen. Ze worden altijd veroorzaakt door urineweginfecties. Die behandelen we door u lang antibiotica te geven. We doen een urinekweek om te zien welke antibiotica u krijgt. Zo voorkomen we dat de antibiotica niet meer werkt. Naast het behandelen van de urineweginfectie verlagen we de pH-waarde van de urine.

Drinkadvies
Het is belangrijk dat u voldoende urine produceert. Zo verlaten bacteriën uw lijf en vermindert u de hoge hoeveelheid van fosfaten in uw lichaam. Drink cranberrysap, mineraalwater met weinig bicarbonaat (HC03) en calcium, nier/blaasthee, kruidenthee en fruitthee. Drink maximaal twee koppen koffie, zwarte/groene thee en maximaal één glas melk per dag. Drink geen drankjes met citrusvruchten, cola, mineraalwater met veel HC03 en calcium, suikerrijke drankem en alcohol.

Dieetadvies
Eet geen oude en/of harde kaas, peulvruchten, notenen cacao.

Cystinestenen

Eén tot twee procent van alle nierstenen, zijn cystinestenen. Ze worden veroorzaakt door een erfelijke aandoening. Bij de behandeling verminderen we de cystine uitscheiding in de urine en verhogen we de pH-waarde van de urine. Het is belangrijk dat u geen urineweginfecties heeft.

Drinkadvies
Het is van belang dat u zoveel drinkt dat u ongeveer drieënhalve liter urine per dag produceert. U moet hiervoor ongeveer vier liter drinken. Het is belangrijk dat u tijdens de nacht voldoende urine produceert. Zet 's nachts de wekker om te drinken. Drink zo min mogelijk mineraalwater met bicarbonaat (HC03) en weinig natrium, citrus drank (verdunnen met water). Mineraalwater, nier/blaasthee, kruidenthee en fruitthee mag u gewoon drinken. Drink maximaal twee koppen koffie en zwarte/groene thee per dag. Drink geen suikerrijke dranken en alcohol.

Dieetadvies
Eet veel fruit, groente, salades en granen (vegetarisch). Eet geen vlees, vis, worst, ei, noten, bonen en harde kazen. Als anders eten geen effect heeft, kunnen medicijnen de zuurgraad van de urine beïnvloeden of de calciumuitscheiding van de urine verminderen. Zo voorkomen we dat de stenen terugkomen. Uw uroloog kan u hier meer over vertellen.