Nieuws Werken aan innovatieve stents

27 november 2019

Marja Bulte-ter Meer promoveert 27 november op innovaties aan de stent. Stents zijn metalen buisvormige structuurtjes die in bloedvaten geplaatst kunnen worden om ze open te houden. Dankzij Marja kunnen ze nu ook een rol spelen in de werking van medicijnen.

Het promotieonderzoek van Marja Bulte-ter Meer van de afdeling Radiologie en Nucleaire geneeskunde heeft een aantal mogelijk verbeteringen aan de stent onderzocht. Stents, dunne metalen buisjes, worden veelvuldig toegepast om bloedvaten open te houden. Maar bij het plaatsen beschadigt vaak de bekleding van het bloedvat een beetje, het zogeheten endotheel. Als het endotheel eraf geschraapt wordt kan dit ervoor zorgen dat onderliggende spiercellen ongecontroleerd gaan groeien en zo alsnog het vat afsluiten.

Om dit te voorkomen onderzocht Bulte-ter Meer onder andere of het zin had om een stent met groeven erin te gebruiken. In die groeven kunnen dan veel patiënteigen endotheelcellen uit bloedvaten geplaatst worden, wat misschien helpt bij het genezen van de beschadiging van het endotheel. Maar ook op de huidige stents werden deze cellen al geplakt voor het inbrengen, en de studie liet zien dat een groeve vooralsnog geen beter resultaat opleverde dan de bestaande techniek.

Lokale medicijnwerking

Bulte-ter Meer deed echter ook onderzoek aan een speciale coating van de stents. Deze coating bevat een enzym, dat heel specifiek een bepaald stukje van een molecuul af kan knippen. Zo’n molecuul, bijvoorbeeld een medicijn zoals een antibioticum of pijnstiller, is dan inert tot het enzym dat staartje eraf knipt. Dan pas krijgt het zijn werkzame vorm en kan het aan de slag. Deze vorm van medicatie heet ‘pro-drugs’, en kan besparing opleveren in de dosis, omdat een medicijn dus alleen heel lokaal wordt geactiveerd: alleen waar de stent zit. De toepassing van pro-drugs op deze manier heeft veel potentie. Zo kan het na het plaatsen van de stent bijvoorbeeld zorgen voor lokale vorming van bloedverdunners, of heel lokaal antibiotica laten ontstaan.

Een verrassende en toevallige bevinding van Bulte-ter Meer was dat ook ijzer deze knippende werking kan hebben als het op een stent zit, en dus misschien ook gebruikt kan worden in de toepassing van pro-drugs. Omdat er nog niets bekend was over deze eigenschap van ijzer gaat Bulte-ter Meer hier nu tijdens haar postdoc meer onderzoek aan doen. Haar hoop is dat ze de reden voor die eigenschap kan ontrafelen, en vervolgens kan beteugelen zodat het dezelfde specifieke toepassing kan krijgen als de coating met enzymen.

De afbeelding hieronder, uit het onderzoek van Marja Bulte-ter Meer, is een sterk uitvergrote foto van een stent, waarbij de erop aangebrachte endotheelcellen rood oplichten. 

Meer nieuws

  • Medewerkers
  • Intranet