Maak kennis met Saskia Rooijakkers

Al meer dan 20 jaar werkt Saskia Rooijakkers bij de GGD Gelderland-Zuid, waardoor ze als jeugdverpleegkundige een vertrouwd gezicht werd voor veel jonge ouders en hun kinderen. Ook was ze jarenlang nauw betrokken bij de zorg rond kwetsbare zwangeren, in haar functie als VoorZorg-verpleegkundige.

Vertel, wie is Saskia?

‘Ik ben verpleegkundige van beroep, ik heb een tijdje in de psychiatrie gewerkt en in de zorg voor asielzoekers. Toen volgde de jeugdgezondheidszorg en ik ben er niet meer weggegaan. Ik heb in onze regio op verschillende plekken gewerkt; qua leeftijd van de  kinderen veranderde dat telkens heel mooi mee met mijn situatie thuis met onze kinderen. Die zijn inmiddels 18, 20 en 21 jaar. De jongste is het huis uit, de oudste twee wonen nog thuis. Het is hier net een studentenhuis! Ik doe er zelf ook aan mee hoor, inclusief het ‘wie kookt er vanavond’ op de app-groep. En ik kom ook nog wel eens laat thuis van een avondje dansen. Verder doe ik ter ontspanning aan yoga en tennis, of ik ga met een goed boek naar de sauna.’

Wat doe je nu bij de GGD Gelderland-Zuid?

‘17 jaar lang heb ik er gewerkt als jeugdverpleegkundige bij verschillende consultatiebureaus, basis-  en voortgezet-onderwijsscholen in de regio. Daarna volgden 6 jaar als VoorZorg-verpleegkundige en video home trainster. Afgelopen februari ben ik in een nieuwe functie begonnen: als werkbegeleider/coach richt ik mij op basishouding en communicatie, zowel op beleid- als uitvoerend niveau. Die stap heb ik gezet nadat ik veel energie kreeg van een pilot waarbij ik betrokken raakte als jeugdverpleegkundige en ik geïnteresseerd raakte in processen, coaching en counseling.’

De pilot die je benoemt, gaat over VoorZorg. Wat is dat?

‘VoorZorg is een intensief huisbezoek-programma voor zeer kwetsbare vrouwen die zwanger zijn van hun eerste kind en te maken hebben met een opeenstapeling van problemen. Het zijn bijvoorbeeld vrouwen met een traumatisch verleden, of vrouwen die geen netwerk om zich heen hebben. Vanaf het derde trimester van de zwangerschap tot het kindje 2 jaar oud is, krijgen zij een gespecialiseerd VoorZorg-verpleegkundige naast zich die ondersteunt bij de zwangerschap, versterking van het ouderschap, verzorging en opvoeding, gezondheid en levensloopontwikkeling en bij het krijgen van allerlei hulp. De focus ligt op een goede hechting tussen moeder en kind. Het komt neer op zo’n 50 huisbezoeken per traject (dat ruim 2 jaar duurt), waarbij we ook video home training inzetten om te laten zien wat goed gaat en om zelfvertrouwen op te bouwen. VoorZorg is een evidence based programma, overgekomen vanuit Amerika en omarmd door het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid. In 2017 begonnen we er als pilot mee in de regio Nijmegen, met mij als enige VoorZorg-verpleegkundige; ik heb jarenlang zo’n 14 vrouwen per jaar begeleid. Ik ben er bijzonder trots op dat het zo’n succes werd dat ik kan vertellen dat het team in 2023 wordt uitgebreid tot in totaal 3 VoorZorg-verpleegkundigen.’

Wat is je opgevallen in je werk als VoorZorg-verpleegkundige?

‘Als VoorZorg-verpleegkundige stond ik echt náást deze vrouwen en hielp ze verder met alle zorg en hulp die ze nodig hadden. Maar het is meer dan dat, want je komt natuurlijk heel dichtbij in die 2,5 jaar dat je bij ze thuis komt. De vertrouwensrelatie die je opbouwt is essentieel voor deze vrouwen, want hechting is niet evident voor ze. Als zij iemand als ik 2,5 jaar trouw naast zich hebben staan, ongeacht wat en vrij van oordeel, dan is dat vaak een nieuwe ervaring. En die ervaring werkt door nadat wij klaar zijn met ons traject; je geeft ze dus eigenlijk ook de mogelijkheid om een nieuwe vorm van relaties aan te gaan.’

Hoe vind je de samenwerking in de zorg voor kwetsbare zwangere vrouwen?

‘Toen ik met VoorZorg begon, was het eigenlijk best pittig om dat specifieke zorgnetwerk om me heen op te bouwen, want de casuïstiek is best complex. Er is genoeg kennis en kunde in de regio, maar een bestaand netwerk was er niet. Nu zijn we goed op weg. Met huisartsen, verloskundigen, kraamzorg, Humanitas, Pluryn en de Regionale Instelling voor Beschermd Wonen werken we als GGD bijvoorbeeld samen. Maar ook met het Radboudumc, bijvoorbeeld in de ontwikkeling van een screeningsinstrument om postpartum depressie vroeg op te sporen. Ik heb zelf veel samengewerkt met de POP-poli voor psychiatrie, obstetrie en pediatrie van het Radboudumc. Met verpleegkundig specialist GGZ Tamara Hagen heb ik bijvoorbeeld een vrouw begeleid die als tienermeisje als seksslavin werd misbruikt en meerdere zwangerschappen doormaakte. Nu, gelukkig getrouwd en zwanger, kwamen de trauma’s van het verleden naar boven. Uren hebben we met haar gepraat, met een tolk erbij, en zorgden voor de juiste diagnostiek en zorg. Toen ze rond haar bevalling naar het Radboudumc moest, ging Tamara langs als vertrouwd gezicht voor haar. Dat raakte me enorm. Het zijn dat soort samenwerkingen die duidelijk maken hoe belangrijk een goed netwerk is.’

Op de website van de GGD vindt u meer informatie over VoorZorg in de regio. Wanneer u hierover vragen heeft of een vrouw wilt aanmelden voor VoorZorg kan dat door een mail te sturen naar voorzorg@ggdgelderlandzuid.nl.