Geen onderbouwing responstijd ambulances

Nieuws Geen onderbouwing responstijd ambulances

14 oktober 2008

Er bestaat geen wetenschappelijke onderbouwing voor de responstijd van 15 minuten, die geldt voor spoedritten van ambulances. Dit concluderen onderzoekers van het UMC St Radboud (IQ Healthcare en Acute Zorgregio Oost) in Nijmegen. Het onderzoek werd uitgevoerd in opdracht van het ministerie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Bij een 112-melding wordt op de ambulancecentrale de ernst van de situatie ingeschat. Op basis van urgentie geldt dan een norm waarbinnen de ambulance op de plaats van het ongeval moet arriveren. Bij een A1-melding, een melding met de hoogste urgentie, moet de ambulance binnen 15 minuten ter plaatse zijn. Deze veldnorm geldt voor 97 procent van Nederland.

De onderzoekers komen tot hun conclusies op basis van een literatuurstudie, interviews met experts waaronder ambulanceverpleegkundigen, centralisten, traumatologen en huisartsen, en een internationale oriëntatie. Niet alleen werd geen bewijs gevonden voor de 15 minutennorm; ook de relatie tussen de norm en het optreden van gezondheidswinst blijkt nog nooit onderzocht.

Responstijd is slechts één van de vele factoren die de kwaliteit van zorg of gezondheidswinst bepalen. Volgens de geïnterviewde experts bestaat er een aantal aandoeningen waarbij zeer snel gereageerd moet worden. Het gaat dan om acute hartproblematiek en ernstige bloedingen. Hierbij dient de behandeling binnen enkele minuten plaats te vinden. Een ambulance kan echter nooit zo snel ter plaatse zijn. Voor veel andere aandoeningen is de responstijd veel minder belangrijk. Een gebroken been is bijvoorbeeld niet levensbedreigend als de ambulance niet binnen 15 minuten arriveert.

Experts geven aan dat de effectiviteit van additionele diensten in de ambulancezorg onderzocht moet worden, evenals de uitbreiding daarvan. Hierbij kan gedacht worden aan first responders van de brandweer of aan de inzet van getrainde burgers via sms-alerts, gekoppeld aan de meldkamer ambulancezorg. Ook de beschikbaarheid van automatische externe defibrillatoren (AED) in openbare ruimtes en woonwijken kan hierbij helpen.

Ondanks de conclusie dat de factor tijd slechts één van de bepalende factoren is, blijven er vooral kansen liggen in een verbeterde samenwerking tussen ambulancediensten en huisartsen. Wellicht is ook de communicatie tussen verschillende hulpdiensten te verbeteren.

Voordat beleidsmaatregelen worden genomen over de responstijd van ambulances dient het complexe pallet aan determinanten bestudeerd te worden dat de gezondheidswinst in de spoedzorg bepaalt.