EN
DE
Nieuws
Promotie: sneller scannen en beroertes herkennen
24 juni 2020
Een patiënt die in het ziekenhuis komt met verlamde ledematen, een scheve mond of spraakproblemen kan een herseninfarct hebben, maar ook een hersenbloeding. Voor de juiste behandeling is het belangrijk snel te weten te komen wat het precies is. Als eerste wordt daarom een CT-scan gemaakt om een hersenbloeding uit te sluiten.
Als dan zeker is dat het een infarct is, ofwel een verstopping in de bloedvaten, rijst de vraag wáár dat infarct dan precies zit. Daartoe wordt contrastvloeistof toegediend, waarna weer een CT-scan volgt. In principe is dat weer een enkele foto, maar met moderne, geavanceerde scanners kan daar ook een filmpje van gemaakt worden: een zogenaamde 4D-CTA (met de A van angiografie). Hierop is de bloedstroom beter te zien.
Vervolgens liet hij dit systeem ook aangeven of de timing van het bloed logisch is. Dat zit zo: als het hart een pompbeweging maakt, golft het bloed als het ware de hersenen in, waarbij het van de grote vaten steeds kleinere bloedvaatjes in stroomt. Die beweging is te voorspellen, en ook symmetrisch tussen de linker en rechter hersenhelft. Dat levert voor gezonde vaten dus dezelfde kleur links en rechts op. Wanneer er een verstopping zit blokkeert dit die verwachte stroming, waardoor het bloed vertraagd wordt. Het systeem registreert dit en geeft aan de radioloog met een kleur aan dat er een verschil is tussen links en rechts, en dat in die regio van het brein nog eens goed gekeken moet worden.
Een patiënt die in het ziekenhuis komt met verlamde ledematen, een scheve mond of spraakproblemen kan een herseninfarct hebben, maar ook een hersenbloeding. Voor de juiste behandeling is het belangrijk snel te weten te komen wat het precies is. Als eerste wordt daarom een CT-scan gemaakt om een hersenbloeding uit te sluiten.
Als dan zeker is dat het een infarct is, ofwel een verstopping in de bloedvaten, rijst de vraag wáár dat infarct dan precies zit. Daartoe wordt contrastvloeistof toegediend, waarna weer een CT-scan volgt. In principe is dat weer een enkele foto, maar met moderne, geavanceerde scanners kan daar ook een filmpje van gemaakt worden: een zogenaamde 4D-CTA (met de A van angiografie). Hierop is de bloedstroom beter te zien.
Grip op de vaten
Het lastige van een 4D-CTA is dat het hele ingewikkelde scans zijn, en het een radioloog veel tijd kost om te beoordelen. Promovendus Midas Meijs onderzocht daarom mogelijkheden om de analyse van 4D-CTA scans makkelijk en effectiever te maken. Allereerst ontwikkelde hij een programma dat automatisch de bloedvaten herkent en kleurt in de verder zwart-witte scans.Vervolgens liet hij dit systeem ook aangeven of de timing van het bloed logisch is. Dat zit zo: als het hart een pompbeweging maakt, golft het bloed als het ware de hersenen in, waarbij het van de grote vaten steeds kleinere bloedvaatjes in stroomt. Die beweging is te voorspellen, en ook symmetrisch tussen de linker en rechter hersenhelft. Dat levert voor gezonde vaten dus dezelfde kleur links en rechts op. Wanneer er een verstopping zit blokkeert dit die verwachte stroming, waardoor het bloed vertraagd wordt. Het systeem registreert dit en geeft aan de radioloog met een kleur aan dat er een verschil is tussen links en rechts, en dat in die regio van het brein nog eens goed gekeken moet worden.
De diagnose uit handen
Met beter zichtbare bloedvaten en het kleurensysteem wordt het voor radiologen al veel makkelijker om de 4D-CTA scans te beoordelen. Maar Meijs ging nog een stapje verder. Hij heeft ook een algoritme gemaakt dat geleerd heeft om zélf de diagnose te stellen, op basis van ‘deep learning’, een vorm van kunstmatige intelligentie. Het systeem is daarvoor getraind met de scans van bijna 300 patiënten waarvan de diagnose erbij gegeven is. ‘Deep learning’ betekent dat het systeem dan zelf leert herkennen hoe een beroerte eruitziet. En inderdaad; daarna bleek het ook bij ruim 200 nieuwe patiënten de goede diagnose te stellen. Hoewel het systeem nog verder onderzocht en gevalideerd moet worden om in de kliniek gebruikt te worden, waren de betrokken radiologen al erg enthousiast.-
Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.
