Subsidie voor onderzoek in bijnieren naar oorzaak hoge bloeddruk PET-scan als alternatief voor invasief en kostbaar onderzoek

De oorzaak van een te hoge bloeddruk kan liggen in de bijnieren. Eén of beide bijnieren maken in dat geval teveel van het hormoon aldosteron aan. Onderzoekers van het Radboudumc starten dit najaar een studie naar de beste manier om deze afwijking vast te stellen. Dit kan mogelijk op een minder ingrijpende en goedkopere manier voor patiënten dan tot op heden gebeurt. Zij ontvangen hiervoor een subsidie van ZonMw. 

Zo’n 2,8 miljoen Nederlanders zijn bij de huisarts bekend met hypertensie, beter bekend als een hoge bloeddruk. Naar schatting hebben nóg ruim een miljoen mensen een hoge bloeddruk. Bij zeker 2,5% van de patiënten ligt de oorzaak in de bijnieren, twee kleine organen die op de nieren liggen. Zij maken hormonen aan, waaronder aldosteron. Als de bijnieren teveel aldosteron produceren, leidt dit tot een te hoge bloeddruk in het hele lichaam, met schade aan hart en vaten tot gevolg. Deze aandoening heet primair hyperaldosteronisme. Aanpassing van leefstijl helpt bij deze vorm van hypertensie niet.

De oorzaak van deze aandoening kan liggen in één of in beide bijnieren. Dit onderscheid is belangrijk voor de behandeling, namelijk een operatie of medicijnen. Op dit moment kan het onderscheid alleen gemaakt worden met een onderzoek waarbij de specialist via de lies bloed afneemt uit de aders van beide bijnieren. Dit is ingrijpend, zeer tijdrovend, niet in elk ziekenhuis beschikbaar en kostbaar.

Onderzoekers van het Radboudumc hebben daarom gekeken of de PET-scan een goed en veilig alternatief is. In 2021 kregen ze hiervoor een Doelmatigheidssubsidie van ZonMw. De veiligheid is aangetoond, nu starten de onderzoekers een groot, gerandomiseerd multicenter onderzoek. Vijf ziekenhuizen gaan dit uitvoeren, naast het Radboudumc zijn dit Rijnstate, Isala, UMC Utrecht en Erasmus MC.

Internist Jaap Deinum, nucleair geneeskundige Martin Gotthardt en uroloog Hans Langenhuijsen van het Radboudumc leiden dit onderzoek, de CASTUS-trial. Langenhuijsen: ‘De oorzaak van de hypertensie doet ertoe. Nu vinden we deze oorzaak vaak laat in het proces, als de gebruikelijke medicatie tegen hoge bloeddruk niet aanslaat. Dan zien wij deze patiënten pas. Deze PET-scan is patiëntvriendelijker, beter beschikbaar en een goedkoper alternatief. Als we aantonen dat deze methode minstens even betrouwbaar is als het nu gebruikelijke onderzoek, hopen we meer patiënten sneller van de juiste diagnose te voorzien. Zij krijgen dan eerder de juiste behandeling.’

De CASTUS-trial start in het najaar van 2023. De onderzoekers ontvangen een subsidie van 700.000 euro van ZonMw.

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Prijzen en benoemingen