EN
DE
Gynaecologisch oncoloog Hanny Pijnenborg is benoemd tot hoogleraar Gynaecologische oncologie aan het Radboudumc / de Radboud Universiteit. Met haar onderzoek wil zij de zorg voor vrouwen met gynaecologische tumoren verbeteren door gepersonaliseerde behandelingen. Zo heeft ze onder meer een model ontwikkeld voor vrouwen met baarmoederkanker, dat berekent hoe groot het risico is op uitzaaiingen.
In Nederland krijgen ieder jaar ongeveer 2000 vrouwen de diagnose baarmoederkanker. Bij zo’n 10-15 procent is er sprake van uitzaaiingen naar de lymfeklieren. Dit betekent dat deze vrouwen, naast een operatie waarbij lymfeklieren worden verwijderd, ook nog extra behandelingen nodig hebben, zoals chemotherapie en bestraling. Maar welke vrouwen uitzaaiingen naar de lymfklieren hebben, kan alleen worden vastgesteld door tijdens de operatie ook een deel van de lymfeklieren te verwijderen. ‘Een uitgebreidere operatie, met kans op vervelende bijwerkingen, zoals lymfoedeem’, vertelt gynaecologisch oncoloog Hanny Pijnenborg. ‘Dit wil je alleen doen als het echt nodig is voor de patiënte.’
Daarom ontwikkelde zij binnen een groot Europees netwerk een model dat meer inzicht geeft in wie een verhoogd risico heeft op uitzaaiingen. In dit zogeheten ENDORISK-model worden de uitkomsten van alle onderzoeken die bij een patiënte worden gedaan, verzameld. Door deze gegevens te combineren, kan het model voorspellen hoe waarschijnlijk het is dat er uitzaaiingen in de lymfeklieren zitten. Het model wordt sinds kort gebruikt als aanvullende informatie in een aantal ziekenhuizen in Nederland. ‘We gaan de komende jaren bij zo’n 500 vrouwen ENDORISK gebruiken als ondersteuning in de spreekkamer. We hopen hiermee patiënten meer te betrekken bij beslissingen over wel of niet lymfklieren te verwijderen, en te ontdekken of het model behulpzaam is in de praktijk’, aldus Pijnenborg. Dit project wordt gesubsidieerd door KWF. In vervolgonderzoek ontwikkelt radiotherapeut Casper Reijnen, betrokken als postdoc, ENDORISK-predict om te voorspellen wie baat heeft bij aanvullende bestraling.
Passende zorg
Behandeladviezen worden vastgesteld in richtlijnen, maar hebben als grote tekortkoming dat deze vaak zijn gebaseerd op onderzoek bij jonge en fitte patiënten. Hierdoor worden de effecten van een behandeling vaak overschat voor de individuele patiënte in de spreekkamer. Pijnenborg: ‘Door goede registratie van behandelingen en uitkomsten in de dagelijkse praktijk, kunnen we heel veel leren en beter persoonlijk advies geven. Door samenwerking met de Nederlandse kankerregistratie IKNL en kwaliteitsregistratie gynaecologische oncologie DGOA krijgen we als artsen beter inzicht in de effectiviteit van onze behandelingen. Met deze informatie kunnen we vervolgens op zoek naar patient-like-me-benadering, met realistische verwachtingen voor patiënten.’
Leefstijl
Hanny Pijnenborg ziet het als haar taak als arts om samen met haar, vaak kwetsbare, patiënten te bekijken wat voor hen de beste optie is. Daarbij heeft ze ook veel aandacht voor een gezonde leefstijl. Eén op de drie kankers wordt namelijk veroorzaakt door leefstijl, en bij baarmoederkanker is dat zelfs de helft. Met name overgewicht is een grote risicofactor. Pijnenborg werkt onder meer mee aan een project vanuit onderzoeksfinancier ZonMw gericht op patiënten met gynaecologische kanker en verminderde gezondheidsvaardigheden. ‘Zo zet ik mij samen met ons team van artsen en verpleegkundigen maximaal in om de leefstijl van patiënten te verbeteren, vóór en na intensieve behandeling. Want daarmee maken we echt verschil.’
Ze trekt binnen haar werk actief op met de patiëntenadviesraad die onderdeel is van onderzoeksprogramma’s gericht op gynaecologische oncologie en borstkanker in het Radboudumc. Zij leveren waardevolle input bij lopende onderzoeken en nieuwe initiatieven. Pijnenborg is blij met de toenemende aandacht voor vrouwspecifieke gezondheidsproblemen. Haar nieuwe functie als hoogleraar geeft haar ruimte om hier extra aandacht voor te vragen. Dit helpt om passende zorg en meer aandacht voor zorg voor vrouwen ook daadwerkelijk de spreekkamer en het onderzoek in te krijgen.
Loopbaan
Hanny Pijnenborg studeerde Geneeskunde in Maastricht. Tijdens haar opleiding tot gynaecoloog deed zij onderzoek naar de voorspellende waarde van biomarkers bij terugkerende baarmoederkanker (titel proefschrift: ‘The Predictive value of molecular markers for recurrent endometrial carcinoma’). Ze werkte in het TweeSteden ziekenhuis in Tilburg, waarna ze in dienst trad van het Radboudumc en zich specialiseerde tot gynaecologisch oncoloog. Sinds 2022 is ze voorzitter van de Medisch Adviesraad van OLIJF, de stichting voor vrouwen met gynaecologische kanker. Daarnaast is ze bestuurslid van ENITEC, het Europese netwerk waarin onderzoekers en clinici samen werken om de persoonsgerichte behandeling van baarmoederkanker te verbeteren. De benoeming tot hoogleraar gaat in op 1 november 2025 voor een periode van vijf jaar.
Meer informatie over het onderzoek van Hanny Pijnenborg en haar collega's is te vinden op deze pagina van het Radboud Oncologie Fonds.
-
Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.
