EN
DE
Jaarlijks zien we veel vuurwerkslachtoffers. Na de eerste shock en de eerste behandelingen komt vaak de revalidatie. Leren omgaan met dat wat er voor je veranderd is; je zicht, je gehoor, letsel aan handen of andere ledematen.
Onze chirurgen opereren de patiënt, maar na hún werk komt het werk van o.a. Andrea Derks (foto). Andrea is handtherapeute. Ben je gedeeltes van je hand kwijtgeraakt en/of één of meer vingers, dan helpen Andrea en haar collega's je omgaan met je nieuwe situatie en oefenen ze met je tot je gewend bent om om te gaan met ontbrekende vinger(s) aan een of beide handen. Andrea beantwoordt vijf vragen over het moment dat je afscheidt neemt van je chirurg en overgaat naar het revalidatieteam.
1. Wanneer zie jij de patiënt die vuurwerkletsel heeft opgelopen voor het eerst?
‘Ik zie de patiënt vaak bij opname voor het eerst of direct daarna poliklinisch. Vaak zijn het jonge patienten, nog kinderen. Het kind en ouders zijn op dat moment nog erg onder de indruk van alles en maken zich enorm veel zorgen over de toekomst. Samen met de chirurg en medisch pedagogisch zorgverleners stemmen we af wat de patiënt (en ouders) al in de eerste dagen aan kan qua bewegen en verbandwissel. We maken dan samen een behandelplan.'
2. Hoe bepaal je welk revalidatietraject een patiënt moet volgen?
‘Het hele revalidatietraject ligt natuurlijk aan de ernst van het letsel, maar ook vooral aan de herstellende structuren, bijvoorbeeld als er meerdere vingers teruggeplaatst zijn. In zo'n geval duurt het vaak langer voordat de hand weer functioneel belast mag worden. Dat heeft te maken met het herstel van bloedvaten, bot en pezen; en niet te vergeten de huid die vaak ook ernstig en op meerdere plekken beschadigd is.'
3. Kun je een revalidatietraject beschrijven?
‘Bij de revalidatie willen we natuurlijk dat de herstellende structuren in de hand zo optimaal mogelijk genezen en gaan functioneren. Ik probeer het altijd in fases uit te leggen: de acute fase van de eerste 4-6 weken waarin vooral de wonden moeten herstellen; dan een semi-acute fase van week 6 tot met 12 waarin een kind weer steeds meer activiteiten mag gaan uitvoeren en de hand weer functioneel mag gaan inzetten. En dan komt het moment waarop we daadwerkelijk te weten komen wat er wel en niet kan. Als een kind weer volop alles mag gaan doen en uit kan proberen zonder restricties blijkt vaak of verdere aanpassingen of hulpmiddelen nodig zijn bijvoorbeeld om een hobby of andere taken weer uit te kunnen voeren.’
4. Hoe reageren patiënten over het algemeen op revalidatie?
‘Dat is erg wisselend en kind en familie afhankelijk. Er zijn kinderen die het heel nuchter kunnen beschouwen, met je mee bewegen en oefenen maar vaak later nog wel mentaal in de knoop komen. En je hebt kinderen die het zo traumatiserend ervaren, dat je ook na 2-3 weken nog niet met hen kunt gaan oefenen zoals je eigenlijk zou willen als handtherapeut. Voor deze situaties is gelukkig de laatste jaren steeds meer aandacht en begeleiding in het Amalia kinderziekenhuis.'
'Revalideren duurt dus minstens drie maanden en daarna ben je nog echt wel een jaar bezig met het herstel. Maar eigenlijk wordt het nooit meer hetzelfde en ben je vaak letterlijk én figuurlijk getekend voor het leven. De hand zal nooit meer de oude worden en daar moeten deze slachtoffers - vaak jonge kinderen nog - mee leren omgaan.’
5. Hoe kijken jullie als revalidatieteam naar de jaarwisseling over de jaren en wat zijn jullie ervaringen?
'Het is ieder jaar weer spannend hoeveel patiënten met ernstig handletsel binnenkomen. Zeker met het illegale vuurwerk dat in omloop is.
Vaak heb je ook in de weken vóór en na de jaarwisseling nog wel patiënten die met vuurwerk spelen. Ik heb jaren meegemaakt, dat er wel 5 patiënten met uitgebreide handletsels opgenomen waren, maar ook een jaar zonder groot handletsel.
Ik denk vooral aan de handchirurgen en alle zorgverleners die dienst hebben met de jaarwisseling, want zij moeten enorme keuzes maken en staan vaak de hele nacht te opereren.'
Meer informatie
Meer informatie over het werk van Andrea en haar collega's van het revalidatieteam vind je hier.
Meer informatie van de Rijksoverheid over de regels rondom het afsteken van vuurwerk vind je hier.
Wees voorzichtig met vuurwerk. Wordt geen onderdeel van de cijfers.
-
Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.
