Onderzoekers vinden nieuwe genetische oorzaken voor magnesiumtekort Diagnose voor mensen met zeldzame aangeboren afwijking wereldwijd

Promovendus Willem Bosman laat zien dat foutjes in drie verschillende genen een zeldzaam aangeboren magnesiumtekort kunnen veroorzaken. Dat kan mensen met een onverklaard magnesiumtekort wereldwijd aan een diagnose helpen. Bosman promoveert op 29 september.

Magnesium is een belangrijk mineraal in ons lichaam. Het versterkt onze botten, zorgt dat spieren kunnen samentrekken en is betrokken bij processen waarvan we energie krijgen. Een ernstig tekort kan leiden tot klachten zoals spierkrampen, vermoeidheid en epilepsie. Een aangeboren magnesiumtekort is zeldzaam: het treft ongeveer één op de veertigduizend mensen.

Willem Bosman van het Radboudumc ging tijdens zijn promotie onder leiding van hoogleraar Joost Hoenderop en magnesiumexpert Jeroen de Baaij op zoek naar genetische fouten die zo'n ernstig magnesiumtekort kunnen veroorzaken. Hij onderzocht daarvoor verschillende patiënten. Hij laat in zijn proefschrift zien dat foutjes in drie verschillende genen een tekort kunnen verklaren.

Kanaaltjes

Voor die drie oorzaken dook Bosman in de nieren, die een belangrijke spelen rol bij de magnesiumhuishouding in ons lichaam. Die nieren maken voorurine, die later als urine via de blaas het lichaam zal verlaten. Vanuit die voorurine kunnen de nieren nog allerlei waardevolle stoffen opnemen, waaronder magnesium. Daarvoor hebben de cellen die aan de voorurine grenzen speciale kanaaltjes: een soort tunneltjes waar magnesium doorheen kan. Bosman laat zien dat fouten in de genen die voor deze kanaaltjes coderen (TRPM6 en TRPM7), de opname van magnesium volledig stilleggen. Magnesium verdwijnt dan via de urine uit het lichaam.

Aan de andere kant grenzen deze niercellen aan de bloedvaten. Daar geven deze cellen het magnesium dat ze gered hebben uit de voorurine weer aan het lichaam terug. Fouten in een gen dat hierbij betrokken is (CNNM2), vormen de tweede gevonden oorzaak voor een magnesiumtekort. Bosman: 'Soms leidt zo'n fout alleen tot een magnesiumtekort, maar soms ook tot een ontwikkelingsachterstand. We wilden deze aandoening beter begrijpen en de ernst ervan beoordelen. Op basis van de specifieke mutatie kunnen we nu beter voorspellen of de ziekte mild of ernstiger zal zijn.'

Contact met anderen

Ten derde onderzocht Bosman fouten in het gen TARS2, dat een rol speelt bij de energiehuishouding in de cel. Het was al bekend dat zo'n fout tot ziekte kan leiden, met gevolgen voor de ontwikkeling van de spieren en het brein. Maar dat was nog niet eerder gelinkt aan magnesium. 'Ik liet bij vier patiënten zien dat zij allemaal kampen met een magnesiumtekort, en dat dit dus hoort bij het ziektebeeld', vertelt Bosman. 'Daar kunnen artsen rekening mee gaan houden in hun behandelplan.'

De nieuwe gevonden oorzaken kunnen mensen met een onverklaard magnesiumtekort wereldwijd een diagnose geven. 'Mijn ervaring is dat deze mensen heel blij zijn als ze eindelijk weten wat er mis is', zegt De Baaij. 'We kunnen ze ook beter advies geven over hun erfelijke aandoening, bijvoorbeeld als ze graag kinderen willen. Daarnaast is het heel waardevol om mensen met zo'n zeldzame aandoening in contact te brengen met anderen die dit ook treft, zeker als het om ouders gaat met een kindje die dit heeft.'

Meer informatie over de promotie

Promotie op 29 september 2025 om 12.30 uur van Willem Bosman. Titel proefschrift: Many Meetings: Traditional and Novel Players in Magnesium Reabsorption (online beschikbaar na 29 september). Promotoren: prof. dr. Joost Hoenderop en prof. dr. Jeroen de Baaij. De verdediging is te volgen via deze livestream. Expertise over zeldzaam aangeboren magnesiumtekort is gebundeld in het Europese netwerk ERKNet.

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalen