Nieuws Vijf vragen over intensief sporten tijdens warm weer 

12 mei 2025

Het is voorjaar en de tijd voor de buitensporten is weer aangebroken. Hardloopevenementen zoals hele en halve marathons zijn hierbij populair. Hoe bereid je je het beste voor en waar moet je op letten als je meedoet aan een sportevenement, zoals een hardloopwedstrijd?

1. Wat gebeurt er in je lichaam als je intensief sport tijdens warm weer?

Tijdens het sporten wordt 80% van de energie die verbruikt wordt door spieren omgezet in warmte. Hierdoor stijgt de lichaamstemperatuur. Hoe warmer de omgeving, hoe moeilijker het lichaam de overtollige warmte kwijt kan raken. Daarnaast speelt ook de luchtvochtigheid een belangrijke rol. De meest effectieve manier om warmte kwijt te raken is door te zweten. Wanneer de luchtvochtigheid hoog is, verdampt het zweet veel minder goed. Hierdoor wordt het warmteverlies aan de omgeving verder beperkt en stijgt de lichaamstemperatuur tijdens inspanning sneller dan normaal.

2. Hoe bereid je je het beste voor op inspanning zoals een marathon tijdens warm weer?

  • Train in de aanloop naar je wedstrijd in de warmte, zodat je lichaam eraan went. Het menselijk lichaam is gemaakt voor warme omstandigheden. De eerste mens liep niet voor niets rond op de savanne. Het menselijk lichaam kan zich bovendien best snel aan warmte aanpassen. Je leert je lichaam om te gaan met warmte als je erin traint. Je lichaam gaat er eerder van zweten en je hartslag wordt er lager van. Wie gewend is aan de hitte, kan er beter mee omgaan. 
  • Drink genoeg voorafgaand aan én tijdens de wedstrijd. Maak gebruik van drankposten langs het parcours.   

  • Pas je gewenste tempo en eindtijd aan als er hoge temperaturen worden verwacht.  

  • Doe dat ook als je niet fit bent of net ziek of verkouden bent geweest. 

  • Het is tijdens de wedstrijd vaak warmer dan je denkt. Draag luchtige kleding, zodat er goede ventilatie is tussen de huid en kleding. Hierdoor kan zweet snel verdampen en wordt de lichaamswarmte afgevoerd. Kleding van dun katoen of synthetische materialen is het beste. 

  • Zoek de schaduw op waar het kan, bijvoorbeeld tijdens de warming-up en doe het rustig aan met de warming-up.

3. Wat zijn de risico's van intensief sporten tijdens de hitte? 

Ook als de temperatuur niet extreem hoog is, kun je bevangen raken door de hitte, omdat je lichaam de warmte niet goed kan afvoeren. Oververhitting en uitdroging zijn de meest voorkomende verschijnselen van gezondheidsproblemen bij extreme inspanning. Voldoende drinken is belangrijk voor beide. Maar wat voldoende is, hangt af van hoeveel je zweet. Er is geen algemeen advies te geven, hoewel je meer vocht nodig hebt naarmate je groter bent. Als je het precies wil weten, kun je je het beste bij je voorbereiding en training wegen vóór en ná een training. Dan zien je hoeveel vocht je verloren hebt en kun je daarop je drinkpatroon aanpassen.

4. Wat zijn de tekenen van een hitteberoerte en wat kan je eraan doen?

Een hitteberoerte komt vaker voor tijdens warm weer, maar kan ook ontstaan tijdens koelere omstandigheden. En: iedereen kan ermee te maken krijgen, dus ook jonge en goed getrainde atleten. Een hitteberoerte kan het lichaam zó opwarmen dat organen uitvallen, soms zelfs met overlijden tot gevolg. Het is daarom belangrijk om een hitteberoerte te herkennen en deze te voorkomen.

Dit zijn de tekenen van een hitteberoerte:  
•    Het heel erg warm hebben tijdens de inspanning  
•    Hoofdpijn  
•    Duizeligheid, minder scherp zien  
•    Coördinatieverlies, waardoor je moeite krijgt met lopen of gaat zwalken  
•    Misselijkheid

Heb je hier last van? Ga langzamer lopen. Als het niet beter gaat, zoek dan een koele plek op en laat iemand EHBO waarschuwen. Let ook op elkaar. Zie je dat iemand moeite heeft, waarschuw de EHBO en zorg dat er iemand bij de loper blijft. Zorg ervoor dat je direct start met koelen en bel 112. Blijf de persoon actief koelen totdat de lichaamstemperatuur voldoende is gedaald en er hulp is.

Kijk voor uitgebreidere informatie Herken de signalen 

5. Wat zijn de risico's op overlijden tijdens sportevenementen?

De kans op overlijden tijdens een sportevenement is ontzettend klein. Onderzoekers van het Radboudumc berekenden dat 0,0042% van de deelnemers overleed tijdens of in de week na het sportevenement. Dat zijn er statistisch niet meer dan tijdens reguliere trainingsweken. Daarnaast lopen de sporters in de jaren na het evenement juist dertig procent minder risico op vroegtijdig overlijden dan de algemene bevolking. De gezondheidswinst van deelname aan een sportevenement is dus groter dan de mogelijke risico’s. Lees de resultaten van het onderzoek hier.

Meer informatie

Deze vijf vragen en antwoorden kwamen tot stand met medewerking van inspanningsfysioloog Thijs Eijsvogels, thermofysioloog Coen Bongers en epidemioloog Esmée Bakker. 

Thijs Eijsvogels is vanavond om 18.30 uur te zien bij EenVandaag op NPO1 en om 19.30 uur te zien in RTL Nieuws op RTL4. Esmée Bakker is te zien in het NOS Journaal om 20.00 uur op NPO1.

 

Meer nieuws

  • Medewerkers
  • Intranet