Doelstellingen

De diagnose van cerebrale amyloïd angiopathie wordt momenteel gesteld op basis van kenmerken op een hersenen-MRI. Helaas kan deze diagnose pas in een relatief laat stadium gesteld worden. Om de diagnose eerder en preciezer te kunnen stellen, worden nieuwe biomarkers (alarmstoffen) gezocht.

Een gezond stelsel van bloedvaten is belangrijk voor het goed functioneren van onze hersenen. Stapeling van het zogenaamde ‘amyloïd-bèta’ eiwit leidt tot een aantasting van bloedvaten in de hersenen. Dit is een belangrijke oorzaak van verlies aan hersenfuncties en kleine (zogenaamde micro-) of grote hersenbloedingen bij ouderen en bij patiënten met de ziekte cerebrale amyloïd angiopathie (CAA) of de ziekte van Alzheimer. Een tweede belangrijke oorzaak van aantasting van bloedvaten in de hersenen is hoge bloeddruk. Het is nog niet mogelijk om bij individuele patiënten met zekerheid vast te stellen in hoeverre deze beide oorzaken bijdragen aan schade aan de bloedvaten.

De stapeling van het amyloïd-bèta eiwit kan tijdens het leven niet met zekerheid worden vastgesteld. In dit onderzoek wordt gezocht naar betere methoden om de stapeling van dit eiwit in de bloedvaten van de hersenen tijdens het leven wél aan te tonen. De beschikbaarheid van deze methoden zal beter kunnen vaststellen bij welke patiënten het amyloïd-eiwit een rol speelt, en zal daarmee de kansen vergroten dat geschikte behandelingen ontwikkeld kunnen worden.

Momenteel lopen er drie onderzoeken die allen tot doel hebben om (verschillende)  alarmstoffen (ook wel biomarkers genoemd) voor de stapeling van het amyloïd-bèta eiwit in de bloedvaten van de hersenen te onderzoeken. De onderzoeken dragen de afkortingen BIONIC, CAFE en SCALA. In deze onderzoeken wordt gezocht naar alarmstoffen in hersenvocht en bloed.

Een plakje hersenweefsel van een patiënt met CAA onder de microscoop. Er is een kleuring gedaan waardoor het amyloïd eiwit zichtbaar is (anti-amyloid-bèta eiwit kleuring), deze heeft hierdoor een bruine kleur. De pijl staat bij een (dwarsdoorsnede van) een bloedvat met daarin stapeling van amyloïd in de bloedvatwand.

Een MRI-scan van een patiënt met CAA. Dit is een dwarsdoorsnede van de hersenen. De hersenen zijn grijs gekleurd. De bolvormige, kleine, zwarte vlekjes zijn microbloedingen. De pijl staat gericht op één van deze microbloedingen (MRI SWI-sequentie).

ga naar hoofdinhoud
Lopende onderzoeken BIONIC, CAFE en SCALA

Doelstellingen

De diagnose van cerebrale amyloïd angiopathie wordt momenteel gesteld op basis van kenmerken op een hersenen-MRI. Helaas kan deze diagnose pas in een relatief laat stadium gesteld worden. Om de diagnose eerder en preciezer te kunnen stellen, worden nieuwe biomarkers (alarmstoffen) gezocht. lees meer

Projectleider

prof. dr. ir. Marcel Verbeek

+31 (0)24 361 45 67

Meer informatie over dit project?

Anna de Kort MSc

06 296 528 85
 contactformulier

Meedoen met dit onderzoek?

Wij zoeken mensen met cerebrale amyloïd angiopathie, mensen met een bloeding in de diepe delen van de hersenen, mensen met de ziekte van Alzheimer en gezonde mensen.

lees meer

Meedoen met dit onderzoek?

Op dit moment is het onderzoek afgelopen. Indien we starten met een nieuw onderzoek zal dit op deze pagina komen te staan.

Radbode: Een hersenbloeding zonder het te weten

Radbode is het personeelsblad van het Radboudumc. lees artikel

Informatie over ruggenprik

Nieuwsbrieven

Start- en einddatum

  • Startdatum: 1 april 2018
  • Einddatum: 1 januari 2023

De projecten

BIONIC project

De diagnose van cerebrale amyloïd angiopathie berust momenteel op de 'Boston criteria', welke gebaseerd zijn op kenmerken op een MRI van de hersenen. Kenmerken op de MRI zijn echter een relatief late en indirecte verschijnselen van cerebrale amyloïd angiopathie. lees meer

CAFE project

In het CAFE project zijn wij ook op zoek naar nieuwe alarmstoffen (biomarkers) voor CAA in hersenvocht en bloed. Wij werken samen met een partner in de Verenigde Staten om op zoek te gaan naar nieuwe signaalstoffen in een ratmodel van de ziekte CAA. lees meer

SCALA project

In het SCALA project zijn wij ook op zoek naar nieuwe alarmstoffen (biomarkers) voor CAA in hersenvocht en bloed. Bij deze studie gaan wij de verschillende soorten amyloïd-bèta die voorkomen in het hersenvocht onderzoeken. lees meer

Subsidieverstrekkers

Subsidiever­strekker BIONIC ZonMW- Memorabel

lees meer
https://www.zonmw.nl/nl/over-zonmw/ehealth-en-ict-in-de-zorg/programmas/project-detail/memorabel/biomarkers-for-cognitive-impairment-due-to-cerebral-amyloid-angiopathy-bionic/

Subsidiever­strekker BIONIC Deltaplan Dementie

lees meer
https://www.deltaplandementie.nl/nl

Subsidiever­strekker CAFE NIH

lees meer (Engels)
https://iadrp.nia.nih.gov/project/cerebral-amyloid-angiopathy-fluid-biomarkers-evaluation-cafe

Subsidiever­strekker SCALA Weston Brain Institute

lees meer (Engels)
http://westonbraininstitute.ca/home/

Team

bekijk het hele team

Externe partner Leids Universitair Medisch Centrum

Prof. dr. Marieke Wermer en Dr. Gisela Terwindt.

Externe partner ADx Neurosciences

Dr. Hugo VanderStichele.

Externe partner Universiteit van Gothenburg

Dr. Erik Portelius.

External partner University of Rhode Island

Dr. William E. Van Nostrand.

Afdeling Neurologie

De afdeling Neurologie houdt zich bezig met diagnose en behandeling van aandoeningen in de hersenen. lees meer
  • Medewerkers
  • Intranet