Wat is een feochromocytoom?
Een feochromocytoom is een gezwel van uw bijnieren. Het gaat uit van het binnenste van de bijnier: het bijniermerg. Het gezwel maakt meestal te veel stresshormonen aan, zoals adrenaline en noradrenaline. Een feochromocytoom kan ook buiten uw bijnieren voorkomen, bijvoorbeeld in de buurt van uw wervelkolom of in uw blaas. Dan heet het een paraganglioom. Ook in uw hals en in uw hoofd kunnen paragangliomen ontstaan. Feochromocytoom is een zeldzame ziekte (ongeveer 100 nieuwe patiënten in Nederland per jaar). Mannen en vrouwen krijgen het even vaak. De ziekte kan op elke leeftijd ontstaan, maar meestal gebeurt dat tussen 40 en 50 jaar. Bij kinderen is de aandoening nog zeldzamer dan bij volwassenen.
Oorzaak
Bij ongeveer een derde van de volwassenen en bij 8 van de 10 kinderen is een feochromocytoom erfelijk. Dat betekent dat er een fout (mutatie) in het DNA zit. Door die fout kan een tumor ontstaan. U kunt deze fout ook doorgeven aan uw kinderen. De kans daarop is meestal 50%, maar dit hangt af van het soort erfelijke fout. Een klinisch geneticus (een dokter die gespecialiseerd is in erfelijke ziektes) kan u hier meer uitleg over geven.
Bij ongeveer twee derde van de patiënten ontstaat de ziekte niet erfelijk, dus spontaan. Er zijn dan geen bekende oorzaken. Alleen in zeldzame gevallen speelt een aangeboren hartafwijking mee, waarbij iemand langdurig te weinig zuurstof krijgt.
Goed- of kwaadaardig?
Ongeveer 10-15% van de feochromocytomen is kwaadaardig. Met een microscoop kunnen we niet onderzoeken of de tumor goed- of kwaadaardig is. Pas als we uitzaaiingen vinden op een scan weten we dat de tumor kwaadaardig is. Daarom controleren we u na de operatie minstens één keer per jaar. Uitzaaiingen kunnen ontstaan in de lymfeklieren rondom de tumor, uw longen, uw lever en uw botten.
In de meeste gevallen kan feochromocytoom genezen worden met een operatie. Soms krijgt u vóór de operatie medicijnen om de klachten minder te maken.
Klachten
De symptomen van feochromocytoom hangen meestal samen met overmatige productie van de stresshormonen adrenaline en/of noradrenaline. U kunt het herkennen aan de volgende klachten en verschijnselen:
- hoge bloeddruk
- aanvallen van hoofdpijn
- hevig zweten
- hartkloppingen
- misselijkheid
- trillen
- bleekheid
- angst/paniek
Tegenwoordig wordt bij meer dan de helft van de mensen met feochromocytoom de ziekte ontdekt voordat er duidelijke klachten zijn. Dit gebeurt vaak per toeval (‘incidentaloom’), bijvoorbeeld bij een scan van de buik of longen die om een andere reden is gemaakt, zoals bij buikpijn of hoesten.
EN
DE
