

Wat is schisis?
Schisis is een aangeboren afwijking in het gezicht: een spleet in de bovenlip, bovenkaak en/of het gehemelte. lees meerWat is schisis?
Schisis is een aangeboren afwijking in het gezicht: een spleet in de bovenlip, bovenkaak en/of het gehemelte.
Oorzaak
Meestal ontstaat schisis door een combinatie van oorzaken. Onder meer een afwijking in de genen van de ouders en een storing in de eerste 12 weken van de zwangerschap kunnen een rol spelen.
Het gezicht van een baby vormt zich in het begin van de zwangerschap. Verschillende delen van het gezicht groeien naar elkaar toe. Bij 1 tot 2 op de 1.000 baby's sluit de bovenlip, de bovenkaak en/of het gehemelte niet helemaal. De spleet die hierdoor ontstaat, heet schisis. Op een echo is het soms mogelijk om een lipspleet al tijdens de zwangerschap te zien.
Symptomen
Een aantal kinderen met schisis heeft moeite met duidelijk praten (een spraakstoornis). Verder komt het vrij vaak voor dat kinderen met schisis slecht horen en last hebben van oorontstekingen.
Onderzoek, behandeling en advies

Onderzoek
-
Bij een 3D-foto kunnen we een driedimensionale reconstructie maken van uw gezicht. Een 3D-foto maken is absoluut niet schadelijk.
naar het onderzoek -
Een Cone Beam CT-scan is een speciaal soort CT-scan. Het duurt minder lang en levert een beter beeld op.
naar het onderzoek -
Bij erfelijkheidsonderzoek onderzoeken we of uw klachten, de klachten van uw kind of de klachten van andere familieleden een erfelijke oorzaak hebben.
naar het onderzoek -
Het kan nodig zijn dat er een gipsafdruk van uw gebit wordt gemaakt. Bijvoorbeeld voor het plannen van een kaakoperatie.

Behandelingen
-
Meestal is uw kind ongeveer 6 maanden oud. De operatie duurt ongeveer 1,5 tot 2 uur. De arts hecht de lip met oplosbaar hechtmateriaal. Over de lip gaat soms een pleister in de vorm van stripjes.
naar de behandeling -
De operatie duurt ongeveer 3,5 tot 4 uur en vindt plaats onder narcose. De arts hecht de lip en het achterste gedeelte van het gehemelte met oplosbaar hechtmateriaal.
naar de behandeling -
Meestal is uw kind bij de ingreep 6 tot 12 maanden oud. De operatie duurt ongeveer anderhalf 1,5 tot twee 2 uur. Het gehemelte wordt gehecht met oplosbaar materiaal.
naar de behandeling -
Meestal is uw kind bij de ingreep ongeveer 3 jaar oud. De operatie duurt 1,5 tot 2 uur. Uw kind kan 2 tot 3 dagen na de ingreep weer naar huis.
naar de behandeling -
De operatie duurt ongeveer 1,5 tot 2 uur. De arts hecht het gehemelte met oplosbaar hechtmateriaal. Soms is de wond op het verhemelte afgedekt met een klein verbandgaas.
naar de behandeling -
Bij een farynxplastiek verplaatsen we weefsel vanuit de achterwand van de keel naar het gehemelte. De operatie duurt ongeveer 1,5 tot 2 uur. Het gehemelte wordt gehecht met oplosbaar materiaal.
naar de behandeling
Adviezen voor het voeden van baby’s met schisis
Kinderen met schisis kunnen problemen hebben met de voeding. De aandoening kan het proces van het zuigen en slikken beïnvloeden. Geduld en een ontspannen houding helpen dit te verbeteren. Houd een normale voedingsduur aan van 20 à 30 minuten.-
Wanneer uw kind een lipspleet of een lip- en kaakspleet heeft, is borstvoeding goed mogelijk. Wanneer uw kind een gehemeltespleet heeft, is borstvoeding niet altijd mogelijk.
lees meer
Borst- en flesvoeding
Bij een lipspleet of lip- en kaakspleet
Wanneer uw kind een lipspleet of een lip- en kaakspleet heeft, is borstvoeding goed mogelijk. Een voordeel van borstvoeding is dat het krachtige zuigen de ontwikkeling van de mondspieren bevordert. Wanneer u de voorkeur geeft aan flesvoeding (met afgekolfde borstvoeding of kunstvoeding), kunt u starten met een reguliere speen met een brede basis om het drinken te vergemakkelijken.Bij een gehemeltespleet
Wanneer uw kind een gehemeltespleet heeft, is borstvoeding niet altijd mogelijk. Een baby met een opening in het gehemelte heeft moeite met krachtig zuigen, omdat het voor het zuigen noodzakelijk is om een vacuüm in de mond te creëren. Door de spleet in het gehemelte is er een open verbinding tussen de neus- en mondholte, waardoor deze niet van elkaar worden afgesloten en er geen vacuüm/onderdruk kan ontstaan. Als u graag borstvoeding wilt geven dan krijgt u hierover adviezen. Een andere mogelijkheid is om afgekolfde borstvoeding met behulp van de fles te geven.
Speen met brede basis
In de meeste gevallen adviseren we om kinderen met een gehemeltespleet die geen borstvoeding of afgekolfde borstvoeding via een fles krijgen, te voeden met de Special Needs Feeder© (SNF©; voorheen bekend als Haberman). Een SNF© bestaat uit een fles met een speciale speen en een ventiel tussen de fles en de speen die het mogelijk maakt de melktoevoer te reguleren. Als uw kind niet zuigt, komt er geen melk uit de speen, zodat uw kind zich minder snel verslikt. Bij onvoldoende vacuüm kunt u helpen door voorzichtig in de speen te knijpen, maar alleen als uw kind een zuigbeweging maakt. Op die manier leert uw kind dat er melk uit de fles komt door te zuigen. De SNF© is onder andere verkrijgbaar bij de apotheek en de thuiszorgwinkel of via internet. Voor het geven van pap (of ingedikte voeding) kunt u eventueel gebruik maken van de Nuby Natural Touch SoftFlex fles© in silicone. Bij het voeden is het wenselijk om uw kind iets rechtop te houden. Zo is de kans op verslikken en het teruggeven van melk door de neus het kleinst. Als uw baby veel lucht binnenkrijgt tijdens het drinken, is het belangrijk om regelmatig een pauze in te lassen voor een boertje.
Special Needs Feeder ® (SNF) Special Needs Feeder ©(SNF)
Wanneer uw kind behoefte heeft aan een fopspeen, kunt u het beste direct een wat grotere fopspeen geven voor de leeftijd van 3 tot 6 maanden. Een fopspeen stimuleert het gebruik van de mondspieren en voorkomt dat de baby op zijn duim of vingers gaat zuigen. Gebruik de speen echter niet langer dan twee jaar in verband met het beïnvloeden van de stand van de tanden en het eventuele effect op de spraak. -
Vanaf 4 à 6 maanden kunt u beginnen met lepelvoeding. Bij kinderen die problemen hebben met drinken uit de fles, kunt u eventueel al eerder borst- of zuigelingenvoeding met de lepel geven.
lees meer
Lepelvoeding
Vanaf 4 à 6 maanden kunt u beginnen met lepelvoeding. Bij kinderen met schisis, die problemen hebben met drinken uit de fles, kunt u eventueel al eerder borst- of zuigelingenvoeding met de lepel geven. Gebruik hierbij een zo recht mogelijke ondiepe kunststof lepel en laat uw kind actief afhappen. Kinderen met schisis geven af en toe voeding terug door zijn of haar neus, omdat de mond- en neusholte niet van elkaar zijn afgesloten. Dit is misschien niet zo’n prettig gezicht, maar het kan op zich geen kwaad. Het helpt om af en toe een paar slokjes water te geven na de voeding. -
Vanaf 7 à 8 maanden kunt u starten met het aanbieden van vast en kauwbaar voedsel. Uw kind zal eerst vooral op het vaste voedsel sabbelen.
lees meer
Vaste voeding
Vanaf 7 à 8 maanden kunt u starten met het aanbieden van vast en kauwbaar voedsel. Na een periode, waarin uw kind vooral op het vaste voedsel sabbelt, ontstaan er langzaam meer tongbewegingen naar links en rechts in de mond, waardoor het voedsel tussen de kaken terecht komt en uw kind kan gaan kauwen. U kunt het kauwen stimuleren door kleine stukjes harde en smeltbare substanties aan de zijkant in de wang van uw kind tussen de kauwvlakken aan te bieden, zoals cracotte, stukjes soepstengel, geroosterd brood en Liga. -
Vanaf 8 tot 10 maanden kunnen kinderen leren enkele slokjes uit een beker te drinken. Kinderen met schisis met zuigproblemen kunnen al eerder proberen om uit een beker te drinken.
lees meer
Drinken uit een beker
Vanaf 8 tot 10 maanden kunnen kinderen leren enkele slokjes uit een beker drinken. Kinderen met schisis met zuigproblemen kunnen al eerder proberen om uit een beker te drinken. Een oefenbeker met neusuitsparing kan hierbij helpen. Het maakt het makkelijker om de lippen rond de rand van de beker te sluiten. De neusuitsparing geeft zicht op de hoeveelheid drinken die u per keer geeft. In het begin kunt u oefenen met dikke vloeibare substanties. Hierdoor krijgt uw kind iets meer de tijd voordat hij of zij moet slikken.Beker met neusuitsparing
Drinken met een rietje en drinken uit de zogenoemde anti-lek-beker kunnen voor kinderen met schisis moeilijker zijn, omdat zij vaak niet krachtig kunnen zuigen of een vacuüm kunnen creëren in de mond. Met een kort (afgeknipt) rietje is minder zuigkracht nodig. Dit is gemakkelijker om mee te starten. Daarnaast kunt u een tuitbeker met een zachte tuit, zonder anti-lek-systeem, gebruiken.
Goed om te weten als uw kindje schisis heeft
Als uw kindje met een schisis geboren wordt zijn er een aantal dingen belangrijk voor u om te weten.
lees meerGoed om te weten als uw kindje schisis heeft
Als uw kindje met een schisis geboren wordt zijn er een aantal dingen belangrijk voor u om te weten.
De eerste weken
- Neem zo snel mogelijk na de geboorte contact op met het Schisisteam om uw kindje aan te melden en een eerste afspraak te maken bij het Schisisteam.
- Is uw kindje geboren in het Radboudumc dan komt de schisischirurg op de afdeling bij u langs.
- In de eerste week na de geboorte krijgt uw kindje een eerste gehoortest. Meestal gebeurt dit bij u thuis.
Aandachtspunten
- Het is goed om te weten dat uw kindje geen pijn heeft als gevolg van de schisis.
- Bij problemen met het voeden kunt u contact opnemen met Marjan Kloen, verpleegkundig schisisconsulent via T 06 20 30 36 40.
- Uw kindje mag de eerste 5 weken niet op de rug liggen. Leg uw kindje bij voorkeur op de zij. Ook het geven van een schone luier gaat soms beter in zijligging.
- Houd de lippen van uw kindje vet met vaseline. Uw kindje kan, zoals elke kindje, spruw in zijn of haar mond krijgen. Dit is een goedaardige schimmelinfectie die eruitziet als een wit beslag op het gehemelte. Laat dit zonodig door de huisarts behandelen.
Meer informatie
Intensievere samenwerking tussen Maastricht UMC+ en Radboudumc
13 juli 2022In aanloop naar een intensievere samenwerking tussen Maastricht UMC+ en Radboudumc worden vanaf nu patiënten volgens hetzelfde protocol behandeld met een laagdrempelige mogelijkheid tot interdisciplinair overleg in hun eigen academisch ziekenhuis.
lees meerVeelgestelde vragen
In samenwerking met een aantal schisisteams heeft Schisis Nederland een overzicht van veelgestelde vragen met bijbehorende antwoorden opgesteld.Informatie voor betrokkenen
Voor een kind met een aangeboren afwijking kan het belangrijk zijn om hulp en advies te krijgen om zijn afwijking te leren accepteren. Goede voorlichting aan mensen die op een of andere manier betrokken zijn bij een kind met schisis is onmisbaar voor de ontwikkeling van het kind. lees meer
Radboudumc Expertisecentrum Schisis
U kunt bij ons Schisisteam terecht als uw kind geboren is met een spleet van de lip of van de kaak en het gehemelte.
lees meer