Behandeling Hyperventilatie

Hoe ontstaat hyperventilatie?

Als u angstig of gespannen bent, komt uw lichaam in een stresstoestand. Het lijkt dan alsof uw lichaam zich klaarmaakt voor inspanning. U gaat dan sneller ademhalen en uw hart gaat sneller kloppen. Angst en spanning kunnen ervoor zorgen dat u gaat hyperventileren.

Bij hyperventileren ademt u te snel of te diep, terwijl u zich weinig inspant. Doordat u te snel of te diep inademt, wordt het zuurstofgehalte in het bloed hoger en het koolzuurgehalte te laag. Een te laag koolzuurgehalte kan klachten geven.

Hoe herkent u hyperventilatie?

Bij hyperventilatie ademt u te snel. Dit kan verschillende klachten geven:

• Ademhalingsklachten: kortademig zijn, druk of beklemming op uw borst voelen, vaak zuchten.
• Hartklachten: hartkloppingen, pijn of steken op uw borst, het gevoel dat uw hart bonst.
• Krampklachten: stijfheid van uw spieren, trillen en kramp in uw handen, tintelingen in uw handen of rond uw mond.
• Zenuwklachten: duizeligheid, zwarte vlekken voor de ogen, het gevoel dat u gaat flauwvallen, een droge mond, zweten, het koud of warm krijgen, hoofdpijn.
• Maag- en darmklachten: misselijkheid, buikpijn, opgeblazen gevoel, overgeven.
• Algemene klachten: gespannenheid, angst of paniek, vermoeidheid, slaapproblemen.

De klachten komen vaak in aanvallen. Zo’n aanval begint meestal met plotselinge ernstige angst. Daarbij kunt u veel van de lichamelijke klachten krijgen die hierboven zijn benoemd. Veel mensen schrikken van zo’n aanval. Ze denken dan dat er iets mis is, bijvoorbeeld dat ze de controle over zichzelf verliezen, gek worden of doodgaan. Angst speelt een grote rol, bij het ontstaan van de klachten. Ook zorgt angst ervoor dat de klachten lang blijven duren.

De plek waar de eerste aanval gebeurt, is vaak belangrijk bij het krijgen van meer aanvallen. Soms gebeurt het in een situatie waar u niet makkelijk weg kunt, zoals in een lift, een drukke tram of in een onbekende omgeving.

Wat kunt u zelf doen?

Hyperventilatie kunt u tegengaan door langzaam en oppervlakkig te ademen.

U kunt dit op de volgende manier doen:

• Ga op een stoel zitten en probeer alleen met de buik te ademen. Leg uw handen op uw buik om uw ademhaling te voelen. Laat uw schouders een beetje zakken. Zo merkt u of u goed ademt. U kunt ook iemand vragen te kijken of uw borst niet meebeweegt
  • Als dit lukt, gebruik dan dit tempo: adem in en tel in gedachten tot 3. Adem uit en tel in gedachten van 5 tot 10
  • Herhaal dit.

Het langzaam uitademen is vaak het moeilijkst. Laat bij elke tel een beetje lucht ontsnappen.

• Oefen dit 2 keer per dag, 15 minuten lang. U kunt deze ademhaling ook oefenen als u met andere mensen bent.

Ademen in een zakje helpt niet. Uit onderzoek blijkt dat dit de hyperventilatie niet stopt. De beste behandeling bestaat uit ademhalingsoefeningen. Soms kunnen medicijnen hier nog bij helpen. Belangrijk is om te zoeken naar de oorzaak van het hyperventileren en die te behandelen.

Aanpakken van de oorzaak

Probeer te ontdekken waarom het hyperventileren is ontstaan.

• Is er iets gebeurd wat echt bedreigend was?
• Heeft u last van stress of spanningen?
• Zeggen mensen wel eens dat u gespannen bent, terwijl u dat zelf niet merkt?
• Zijn er situaties die u spanning geven? Zo ja: waarom juist deze situaties?
• Schrijf op in welke situaties u angstig bent en sneller gaat ademhalen. Bespreek dit met iemand die u goed kent. Dit kan helpen anders naar de situatie te kijken.
• Zijn er dingen waarvan u wakker ligt?

Hoe gaat het verder?

Het kan zijn dat u maar 1 keer in uw leven hyperventileert en daarna nooit meer. Sommige mensen hebben er vaker last van. Ook als u maar 1 keer een aanval hebt gehad, kunt u bang zijn dat het terugkomt. Die angst kan weer spanning geven. Soms kan een psycholoog u helpen beter met angst en spanning om te gaan. Een fysiotherapeut kan u helpen met ademhalingsoefeningen. Uw huisarts kan u advies geven en u doorverwijzen.

Blijven de klachten bestaan? Neem dan contact op met uw huisarts. Deze kan beoordelen of het nodig is om te onderzoeken of er een andere oorzaak is dan angst of spanning.