Informatie

Patiëntenzorg Behandelingen Darmoperatie met ERAS-programma

ERAS-programma

U wordt binnenkort opgenomen voor een dikke darmoperatie. Rondom deze operatie wordt het ERAS-programma toegepast. Dit programma bestaat uit een aantal zorgelementen die ervoor zorgen dat u na de operatie beter en daardoor sneller herstelt. ERAS is een afkorting van de Engelse woorden: Enhanced Recovery After Surgery. Dit betekent letterlijk: verbeterd herstel na operatie. De laatste jaren is er veel onderzoek gedaan naar de factoren die invloed hebben op het herstel na een operatie. Daaruit blijkt uw herstel na de operatie verbeterd te kunnen worden door:

Een zo klein mogelijke operatiewond: hoe minder schade aan weefsel, hoe sneller het herstel.
Een optimale pijnbestrijding. Niet alleen de pijn wordt effectief bestreden, maar ook de nadelige effecten van pijnbestrijding op maag- en darmwerking worden zo klein mogelijk.
Een zo kort mogelijke periode van bedrust, zodat we samen met u het verlies van spierkracht beperken en de ademhaling stimuleren.
Een zo kort mogelijke periode van voedselonthouding, zodat u zo min mogelijk gewicht verliest en daarmee zo min mogelijk spiermassa en spierkracht kwijtraakt.

Het is belangrijk dat uw algehele conditie vóór de operatie zo goed mogelijk is. Daarnaast bepaalt vooral de uitgebreidheid van de operatie hoe snel u herstelt. Meestal is het de eerste 2 dagen na de operatie al duidelijk hoe uw herstel zal verlopen. Als alles voorspoedig verloopt, mag u op de derde tot de vijfde dag na de operatie naar huis.

Contact

Afdeling Heelkunde
Op werkdagen van 08:00-17:00 uur

(024) 361 38 08

Uw voorbereiding op de operatie

Voor de operatie

U krijgt eerst informatie van de arts over de komende operatie en het ERAS-programma.

lees meer
Daarnaast heeft u een afspraak op de polikliniek anesthesie voor een gesprek met de anesthesioloog.

lees meer

Voorlezen

Anesthesie
Daarnaast heeft u een afspraak op de polikliniek anesthesie voor een gesprek met de anesthesioloog. De anesthesioloog beoordeelt het risico van de anesthesie en vraagt aanvullend onderzoek aan als dat nodig is. De anesthesioloog informeert u verder over de verschillende vormen van anesthesie en pijnstilling na de operatie.
Wanneer u in de periode voor de operatie meer dan 10 procent bent afgevallen, wordt u doorverwezen naar een diëtist.

lees meer

Voorlezen

Bijvoeding
Wanneer u in de periode voor de operatie meer dan 10 procent bent afgevallen, wordt u doorverwezen naar een diëtist. Uit onderzoek is gebleken dat het zinvol is om een patiënt die in een slechte voedingstoestand is, 10 dagen voor de operatie optimaal te laten eten. De diëtist overlegt met u op welke manier u de voeding zo optimaal mogelijk kunt gebruiken. Vaak is speciale bijvoeding nodig. Er wordt gewerkt met een voedingsprotocol.

Opname

U wordt de dag voor de operatie opgenomen op verpleegafdeling Heelkunde, routenummer 623 of 626. Een week voor de opname krijgt u dit te horen via bureau opname.

Als u aan het eerste stuk van de dikke darm (“rechts”) geopereerd wordt, krijgt u helemaal geen laxeermiddel.

lees meer

Voorlezen

Darmvoorbereiding
Als u aan het eerste stuk van de dikke darm (“rechts”) geopereerd wordt, krijgt u helemaal geen laxeermiddel. De ontlasting is in het eerste stuk van de dikke darm nog heel dun en vormt voor de operatie geen probleem. Wordt u aan het laatste stuk van de dikke darm (“links”) geopereerd, dan krijgt u op de avond voor de operatie en de ochtend van de operatie een klysma om het laatste stukje van de darm te reinigen.
Als u erg nerveus bent voor de operatie, dan kunt u de anesthesioloog vragen om u een rustgevend medicijn op de avond voor de operatie.

lees meer

Voorlezen

Slaap- en kalmeringstabletten
Als u erg nerveus bent voor de operatie, dan kunt u de anesthesioloog vragen om u een rustgevend medicijn op de avond voor de operatie. Om te voorkomen dat u na de operatie nog suf bent van de kalmeringsmiddelen worden alleen kortwerkende middelen gebruikt.
U mag de dag voor de operatie gewoon eten en drinken. Het is belangrijk dat u de dag voor de operatie minstens anderhalve liter drinkt.

lees meer

Voorlezen

Voeding
U mag de dag voor de operatie gewoon eten en drinken. Het is belangrijk dat u de dag voor de operatie minstens anderhalve liter drinkt. Uiteraard geen alcoholische dranken. Tot 24.00 uur mag u alles eten en drinken. Daarna alleen nog water en thee tot 2 uur voor de operatie. De avond voor de operatie en de ochtend van de operatie krijgt u in totaal 6 pakjes drinkvoeding PreOp genaamd. Uit onderzoek blijkt dat het drinken van PreOp voor de operatie een positief effect heeft op het herstel na de operatie. De avond voor de operatie krijgt u tussen 17.00 en 24.00 uur 4 pakjes. Het is vooral belangrijk dat u op de ochtend van de operatie, 2 uur voor de operatie, nog 2 pakjes PreOp neemt. Als u al vroeg geopereerd wordt, dan moet u deze pakjes al vroeg drinken. U mag vanaf 2 uur voor de operatie niets meer drinken, dus ook geen PreOp.

De operatie

Sondes, drains en katheters worden zo min mogelijk gebruikt. We brengen normaal gesproken geen maagslang (sonde) en geen wondslangetjes (drains) in, tenzij de arts dit wel nodig vindt.

lees meer

Voorlezen

Sondes, drains en katheters
Sondes, drains en katheters worden zo min mogelijk gebruikt. We brengen normaal gesproken geen maagslang (sonde) en geen wondslangetjes (drains) in, tenzij de arts dit wel nodig vindt. Tijdens de operatie brengen we alleen een slangetje in de blaas (blaaskatheter) in, omdat de blaas door de epidurale katheter mogelijk niet goed functioneert. De epidurale katheter en de blaaskatheter verwijderen we op de tweede dag na de operatie.
Bewegen is niet alleen belangrijk om trombose te voorkomen, maar ook om verlies van spierkracht tegen te gaan.

lees meer

Voorlezen

Beweging
Bewegen is niet alleen belangrijk om trombose te voorkomen, maar ook om verlies van spierkracht tegen te gaan. Bovendien blijkt uit onderzoek dat wanneer u rechtop zit, de ademhaling beter is. Luchtweginfecties, zoals een longontsteking, komen daardoor kort na de operatie minder vaak voor en de zuurstofvoorziening naar de wond is beter, wat gunstig is voor de genezing. Na de operatie starten we zo snel mogelijk met de mobilisatie. De dag van de operatie moet u proberen eventjes rechtop in bed of in een stoel te zitten. De lokale anesthesie via de epidurale katheter kan lage bloeddruk veroorzaken waardoor het mobiliseren soms niet lukt. Daarom mag u de eerste keer alleen onder begeleiding van een verpleegkundige uit bed. De verpleegkundige houdt dan de bloeddruk in de gaten tijdens het mobiliseren.
Het ERAS-programma bevat een aantal elementen die erop gericht zijn misselijkheid na de operatie te voorkomen.

lees meer

Voorlezen

Eten en drinken
Bij terugkomst op de verpleegafdeling krijgt u een glas water. Misselijkheid is de enige reden om niet te drinken. Het ERAS-programma bevat een aantal elementen die erop gericht zijn misselijkheid na de operatie te voorkomen. Zo krijgt u aan het einde van de operatie uit voorzorg een middel tegen misselijkheid. Toch kan misselijkheid niet altijd voorkomen worden. Vooral de grootte van de operatie en de reactie van het lichaam op de operatie bepalen of u misselijk wordt. Als u niet misselijk bent, probeer dan minstens een halve liter te drinken (helder drinken). Na de operatie krijgt u een vloeibare maaltijd als avondeten aangeboden. U voelt zelf of u in staat bent om te eten. Uit ervaring weten we dat u de eerste dagen na de operatie geen normale hoeveelheden kunt eten. Daarom krijgt u speciale energierijke drinkvoeding. Het infuus stopt op de eerste dag na de operatie, als u in staat bent meer dan één liter per dag te drinken.

Behandeling Anesthesie

Als u naar het Radboudumc komt voor een operatie dan krijgt u te maken met anesthesie (verdoving of narcose). Ook voor andere ingrepen, zoals een behandeling of onderzoek, is anesthesie soms nodig. Anesthesie zorgt ervoor dat u tijdens de behandeling geen pijn heeft.

lees meer

Na de operatie

De dagen na de operatie wordt het mobiliseren al snel uitgebreid. U moet proberen minstens 6 uur uit bed te zijn en 2 keer per dag een wandeling te maken over de afdeling.

lees meer

Voorlezen

Bewegen
De dagen na de operatie wordt het mobiliseren al snel uitgebreid. U moet proberen minstens 6 uur uit bed te zijn en 2 keer per dag een wandeling te maken over de afdeling. Uiteraard is een goede pijnbestrijding erg belangrijk voor de mobilisatie. Geef duidelijk aan wanneer de pijn u belemmert om uit bed te komen. Als u niet in staat bent om uit bed te komen, probeer dan zoveel mogelijk rechtop in bed te zitten.
De eerste dag na de operatie krijgt u normaal eten. Als u niet misselijk bent, krijgt u ’s avonds de eerste normale broodmaaltijd.

lees meer

Voorlezen

Eten en drinken
De eerste dag na de operatie krijgt u normaal eten. Als u niet misselijk bent, krijgt u ’s avonds de eerste normale broodmaaltijd. De maaltijden worden aangevuld met energierijke bijvoeding in de vorm van drankvoeding, tijdens de opname 2 pakjes per dag.
Ter bevordering van de werking van de dikke darm en om verstopping te voorkomen, krijgt u gedurende de opname 2 keer per dag een laxeermiddel

lees meer

Voorlezen

Laxeermiddelen
Ter bevordering van de werking van de dikke darm en om verstopping te voorkomen, krijgt u gedurende de opname 2 keer per dag een laxeermiddel. Dat zorgt er meestal voor dat u binnen 3 dagen ontlasting heeft. De darmen zijn immers niet leeg voor de operatie.

Ontslag en complicaties

Onder bepaalde voorwaarden mag u vanaf de derde dag na de operatie naar huis. Na iedere operatie kunnen complicaties optreden zoals een longontsteking of blaasontsteking. lees meer

Voorlezen

Ontslag en complicaties

Ontslag

U mag naar huis vanaf de derde dag na de operatie als:

Uw darm weer normaal functioneert.
U voldoende normale voeding verdraagt.
U goede pijnbestrijding heeft waardoor de pijn goed onder controle is.
U grotendeels even mobiel bent als voor de operatie.

Uiteraard neemt de arts in overleg met u de definitieve beslissing of u naar huis mag. In principe heeft u thuis, als u voor de operatie zelfstandig functioneerde, geen extra zorg nodig. Wel is het prettig als u de eerste 2 weken wat hulp kunt krijgen van uw partner, familie of andere naasten. Zware huishoudelijke klussen zijn wellicht nog moeilijk. Een darmoperatie is een grote operatie. Het herstel verloopt in het begin snel, maar het kan 3 tot 6 maanden duren voordat u volledig hersteld bent. U mag alles doen, maar let wel goed op signalen van uw lichaam. Bij pijn of buitensporige vermoeidheid heeft u te veel gedaan.

Complicaties

Na iedere operatie kunnen complicaties optreden zoals een longontsteking of blaasontsteking. De belangrijkste complicaties na een dikke darmoperatie zijn:

Naadlekkage. Een lek op de plaats waar de darmen, nadat het zieke stuk is verwijderd, weer aan elkaar zijn gemaakt. De inhoud van de darm lekt hierbij weg in de buik en kan voor ontsteking van het buikvlies zorgen. De symptomen zijn: een bolle, gespannen buik, misselijkheid en braken, koorts, buikpijn en ernstig ziek zijn. Wanneer er sprake is van een naadlekkage moet u opnieuw geopereerd worden om dit te herstellen.
Wondinfectie. Een ontsteking van de huid op de plaats van de hechtingen. De symptomen zijn roodheid van de huid of lekken van wondvocht. Bij een wondinfectie worden de hechtingen verwijderd, zodat de pus uitgespoeld kan worden. U hoeft voor een wondinfectie niet in het ziekenhuis te blijven.
Wanneer uw toestand thuis na enkele dagen achteruitgaat, bijvoorbeeld door buikpijn, braken of hevige pijn, neem dan contact op met het ERAS-telefoonnummer.
Wij vragen u de eerste week na ontslag 2 keer per dag, ’s ochtends en ‘s avonds de temperatuur op te nemen. Neem ook bij stijging van de temperatuur boven 38° Celsius contact op met het ERAS-telefoonnummer: (024) 361 11 11.