Behandeling Invriezen zaadcellen

Voorbereiding

Om ervoor te zorgen dat u de juiste informatie heeft, krijgt u altijd eerst een gesprek met een gynaecoloog, fertiliteitstarts of verpleegkundig specialist. U krijgt uitleg over het bloedonderzoek, het opslaan en het bewaren van het zaad.

Bewaarovereenkomst

Tevens zal er een bewaarovereenkomst met u doorgenomen worden. Indien u akkoord gaat dan geeft u de ondertekende overeenkomst af bij het Fertiliteitlaboratorium wanneer u het eerste zaadmonster inlevert. Het origineel van de overeenkomst bewaren we in het laboratorium en een kopie in uw medisch dossier. Als er geen zaad (meer) bewaard wordt, vernietigen we de overeenkomst.

De behandeling

Hepatitis B, C en HIV-testen

In een vat met vloeibare stikstof bewaren we rietjes met zaadcellen van meerdere mannen. De kans dat de rietjes in het vat elkaar met virussen besmetten, is heel klein. Toch testen we iedereen van wie we zaadcellen invriezen van te voren op hepatitis B, hepatitis C en HIV (AIDS). Het bloedonderzoek wordt na het gesprek met uw arts verricht. De uitslag hiervan krijgt u telefonisch via uw arts te horen.

Zaad inleveren

U kunt het zaad thuis produceren of in een speciale ruimte bij de poli Voortplantingsgeneeskunde.

• Het zaad moet binnen één uur na productie op het Fertiliteitslaboratorium worden afgegeven.
• Het potje waarin het zaad opgevangen moet worden, is verkrijgbaar op de polikliniek. Als u het zaad thuis wilt produceren, kunt u van tevoren een potje ophalen bij de balie op de polikliniek. Gebruik nooit een eigen glaasje, potje, bakje o.i.d.
• Soms is het goed om het zaad op te vangen in een speciale vloeistof; uw arts zal u dit vertellen en dan kunt u deze vloeistof ophalen bij het Fertiliteitslaboratorium.
• Het zaad moet door massage worden verkregen, zonder gebruik van een condoom.
• Was vóór het produceren uw handen goed met water en zeep, en uw penis alleen met water.
• Het is belangrijk dat al het zaad in het potje wordt opgevangen. Als dat niet is gelukt, meldt u dit als u het zaad afgeeft bij het Fertiliteitslaboratorium.
• Transporteer het potje met zaad niet te koud of te warm; de temperatuur moet tussen kamertemperatuur en lichaamstemperatuur liggen.

Na het gesprek kunt u gebruik maken van de ruimtes naast ons Fertiliteitlaboratorium om het zaad te produceren. U kunt zich melden bij onze baliemedewerkers. De rode lamp naast de deur geeft aan of de ruimte bezet is. In dat geval kunt u even plaatsnemen in onze wachtkamer. Op onze afdeling krijgt u een potje waarin het zaad opgevangen dient te worden met een identificatiesticker die u op het potje plakt.
Het is ook mogelijk om het zaad thuis te produceren, mits het binnen één uur ingeleverd wordt bij ons Fertiliteitlaboratorium. Gebruik altijd een potje dat verkrijgbaar is op onze afdeling om het zaad in op te vangen. Let erop dat u het zaad tussen kamertemperatuur en lichaamstemperatuur vervoert.

Soms moet het zaad opgevangen worden in een speciale vloeistof (HTF-medium). Deze vloeistof kunt u bij ons Fertiliteitlaboratorium ophalen, tijdens kantooruren. Bewaar het potje thuis in de koelkast en haal het ongeveer een half uur voor gebruik eruit zodat de vloeistof op kamertemperatuur is wanneer het zaad erbij komt. Let erop dat de uiterste houdbaarheidsdatum van de vloeistof niet is verstreken wanneer u het zaadmonster gaat maken.

U kunt het zaadmonster inleveren bij ons Fertiliteitlaboratorium. De analist controleert dan samen met u de gegevens (naam, geboortedatum en Radboudnummer) op het potje. We hebben daarvoor strikte procedures,  zodat er nooit verwarring kan ontstaan over welk zaadmonster bij welke patiënt hoort. Ook noteert de analist de productie-, de ontvangsttijd, wanneer de laatste zaadlozing voorafgaand aan dit onderzoek is geweest en eventuele bijzonderheden. Na deze controle tekent u voor afgifte en de analist tekent voor het in ontvangst nemen van het zaadmonster.

Invriezen, bewaren en ontdooien

We bekijken voor het invriezen en na het ontdooien wat de kwaliteit van de zaadcellen is. Soms wordt er geen zaad gevonden of is de kwaliteit niet goed genoeg en heeft invriezen geen zin. In dit geval kan, in overleg met uw behandelend arts, geprobeerd worden zaadcellen te verkrijgen via een TESE behandeling. 

De zaadcellen slaan we op in rietjes. Deze bewaren we in een vat met vloeibare stikstof bij een temperatuur van -196 ºC. Voor het invriezen, mengen we het zaad met een vloeistof. Dat zorgt ervoor dat de zaadcellen door het invriezen en ontdooien zo min mogelijk beschadigen.

Afhankelijk van de kwaliteit na ontdooien kunnen de zaadcellen gebruikt worden voor verschillende vruchtbaarheidsbehandelingen; intra-uteriene inseminaties (IUI), In Vitro Fertilisatie (IVF) en Intra Cytoplasmatische Sperma Injectie (ICSI). U krijgt telefonisch van uw arts te horen hoeveel rietjes er zijn ingevroren, wat de kwaliteit van de zaadcellen is en welke behandeling mogelijk is in de toekomst. Afhankelijk van het aantal ingevroren rietjes krijgt u ook te horen of u nogmaals zaad in moet leveren om een zo groot mogelijke voorraad te creëren.  

De zaadcellen gebruiken

Als uw eventuele behandeling afgerond is en u in de toekomst gebruik wilt maken van de opgeslagen zaadcellen, dan kunt u samen met uw partner een afspraak maken op de polikliniek Voortplantingsgeneeskunde voor een intake gesprek. Uw arts zal dan bespreken wat de mogelijkheden zijn.
Het is ook mogelijk om alle ingevroren zaadcellen mee te nemen naar een ander behandelcentrum. Maak op tijd een afspraak als u de zaadcellen wilt ophalen. Als u de zaadcellen ophaalt, moet u een legitimatiebewijs (paspoort, ID-kaart of rijbewijs) laten zien. Ook moet u een handtekening op een document (vrijwaring) zetten. In dit document staat dat als u de zaadcellen heeft gekregen, wij niet meer verantwoordelijk zijn. De zaadcellen moet u koud vervoeren; hiervoor kunt u een speciale transportcontainer van ons lenen. U moet hiervoor een bedrag (borg) betalen dat u terugkrijgt als u de container weer inlevert.  

Indien u geen gebruik meer wilt maken van uw zaadcellen dan kunt u op elk moment de zaadcellen laten vernietigen. Dit kunt u aangeven in de brief die u jaarlijks van ons krijgt. Wilt u de zaadcellen eerder laten vernietigen, neem dan contact op met het secretariaat Voortplantingsgeneeskunde.

Jaarlijks contact en kosten

Voor het invriezen van zaadcellen wordt een rekening naar uw zorgverzekeraar gestuurd. Aan het begin van elk jaar krijgt u een brief waarin wij u vragen of u het zaad nog wilt bewaren. In dat geval sturen wij de jaarlijkse rekening voor het invriezen naar de zorgverzekeraar. Het kan zijn dat u deze kosten aan uw zorgverzekeraar moet betalen als deel van uw eigen bijdrage. Indien u in de tussentijd verhuist dan verzoeken wij u om een adreswijziging door te geven aan ons secretariaat.

Overlijden

Als u overlijdt, vernietigen we de zaadcellen. Dit doen we niet als u van te voren schriftelijk toestemming heeft gegeven dat de zaadcellen na uw overlijden nog gebruikt mogen worden door uw partner.