Behandeling Totale Parenterale Voeding (TPV) via de Port-a-cath

Inbrengen van de PAC

Het inbrengen van de PAC is een korte en kleine chirurgische ingreep. De chirurgische procedure is vrij simpel en veroorzaakt weinig ongemak. De arts plaatst het reservoir en de katheter volledig onder uw huid. De katheter brengen we in een ader op uw borst of in de hals. Het ene uiteinde van de katheter komt in de ader en het andere uiteinde wordt aan het reservoir bevestigd. De kathetertip bevindt zich in een ader op een plek precies boven het hart. Zodra het reservoir en de katheter op hun plaats zitten en de kleine wondjes geheeld zijn, is een kleine ‘bobbel’ onder de huid en een litteken het enige dat nog opvalt. Van tevoren bespreekt u met de TPV-verpleegkundige de plaats waar de PAC moet komen. De TPV-verpleegkundige tekent het voor u af. Bij het bepalen van de juiste plaats is het van belang te letten op:

• De zichtbaarheid van de PAC voor uzelf: u moet hem zelf goed kunnen zien om hem aan te prikken en te verzorgen.
• De plaats van de schouderbandjes van de bh.
• De plaats van de autogordel.
• De PAC zit onder uw kleding en is dus voor anderen niet zichtbaar.

De ingreep gebeurt meestal onder plaatselijke verdoving door een gespecialiseerde chirurg. De ingreep duurt ongeveer een uur. De operatie vindt plaats in de operatiekamer. Als het de eerste keer is dat u een PAC krijgt, moet u zo mogelijk ook nog leren hem zelf aan te prikken. Het is de bedoeling dat we u na het plaatsen van de PAC op afdeling Maag,- Darm- en Leverziekten opnemen om instructies te geven of om de toediening van voeding of vocht op te starten. Helaas is hier niet altijd meteen plek. De TPV-verpleegkundige bezoekt u voor of na het plaatsen van de PAC om met u het vervolg te bespreken. Het wondje wordt met inwendige hechtingen gehecht. Deze lossen na verloop van tijd vanzelf weer op. Zoals bij iedere operatieve ingreep, zijn ook aan deze ingreep risico’s verbonden. Deze zijn heel klein. Heel soms komt het voor dat tijdens het aanprikken van het bloedvat de longvliezen worden geraakt. Hierdoor kan er lucht in de ruimte tussen de longvliezen komen en dat kan benauwdheid veroorzaken. Dit moeten we meestal behandelen. Ter controle maken we daarom altijd een röntgenfoto van uw borstkas.

Gebruik van de PAC

De arts plaatst alle onderdelen van de PAC volledig onder uw huid. Geen enkel onderdeel steekt uit en er is geen permanente opening van de huid. Om toegang tot de PAC te krijgen, gebruiken we een speciale naald. Deze naald is verbonden met het infuussysteem en wordt door de huid en het siliconen membraan geprikt tot op de bodem van het reservoir. Als u parenterale voeding gebruikt, moet u de PAC vóór elke voeding opnieuw aanprikken en na toediening moet u de naald verwijderen. U kunt de huid verdoven door vooraf Emla crème te gebruiken. Medicatie of voeding dient u via het reservoir en de katheter toe in de bloedcirculatie. De naald blijft zitten totdat alle medicatie of voeding is toegediend. Als u de PAC voor parenterale voeding gebruikt, spoelt u deze na elke voeding schoon met NaCl en een taurosept-oplossing om te voorkomen dat er een infectie optreedt in de katheter. Hierna verwijdert u de ‘Grippernaald’. De TPV-verpleegkundige leert u met duidelijke stapsgewijze instructies en protocollen hoe u of uw mantelzorger met de PAC om moet gaan of schakelt voor u de thuiszorg in.

Leefregels en richtlijnen

U zult nauwelijks hinder ondervinden van de PAC. U hoeft uw levensstijl niet te veranderen. Maar overleg eerst met uw arts voordat u activiteiten onderneemt met intensieve en/of herhaaldelijke bewegingen. Bepaalde bezigheden zoals golfen, zwemmen of gewichtheffen kunnen het risico op schade aan de katheter vergroten.

• Inspecteer de aanprikplaats regelmatig.
• Neem contact op met de TPV-verpleegkundige als u denkt dat het systeem is verschoven, er een blauwe plek rondom de PAC zit, of er lekkage, zwelling of roodheid optreedt.
• Neem contact op met de TPV-verpleegkundige als u koorts en of koude rillingen krijgt. Door het gebruik van de PAC kan er een bacterie via de PAC in uw bloed terecht komen (sepsis).
• Neem contact op met de TPV verpleegkundige als u merkt dat de medicatie of voeding niet vrij kan doorlopen, of de PAC niet goed meer door te spuiten is.
• Als u de PAC niet gebruikt, spreekt u met uw TPV verpleegkundige af hoe vaak u de PAC moet doorspuiten.
• Volg altijd de aangeleerde protocollen.
• Gebruik altijd een steriele naald die speciaal geschikt is voor een PAC.
• Prik de naald altijd loodrecht door de huid.
• Controleer door zacht op de naald te drukken en de bodem te voelen of de naald zich op de bodem van het reservoir bevindt voordat u met toediening van de infusie begint.
• Beweeg de naald nooit wanneer deze in het reservoir van het systeem zit.
• Verbreek nooit de verbinding tussen infuuslijn en naald als deze nog in het reservoir zit.
• De PAC mag alleen aangeprikt worden door een arts of daartoe speciaal opgeleid verpleegkundige. Of u zelf, alleen als u daarvoor geschoold bent.
• Als er geen naald ingebracht is, kunt u zonder probleem baden, zwemmen en douchen.
• Als de PAC bij u wordt geïmplanteerd, krijgt u een identificatiekaartje dat gemakkelijk in uw portemonnee past of aan uw sleutelhanger kan. Draag dit kaartje altijd bij u bij een bezoek aan uw arts of aan het ziekenhuis, zodat u de informatie over uw geïmplanteerde poort direct bij de hand heeft.
• Tegenwoordig worden er PAC’s geplaatst waardoor het mogelijk is onder hoge druk contrastmiddelen voor bepaalde diagnostische, beeldvormende scans toe te dienen. De arts wil voor het maken van deze typen scans bewijs hebben dat bij u een PORT-A-CATH®POWER P.A.C. systeem is geïmplanteerd. Er bestaan drie geldige vormen van implantatiebewijzen: het identificatiekaartje in portemonneeformaat, het identificatiekaartje voor de sleutelring en de registratiesticker voor implantaten in uw medisch dossier.
• Op elk van deze identificatiebewijzen moeten lotnummer en bestelnummer van uw geïmplanteerde poort vermeld staan voor een positieve verificatie.
• De PAC is gemaakt van verschillende materialen en zijn als ‘voorwaardelijk MRI-veilig’ gelabeld. Dit houdt in dat ze geen schade ondervinden tijdens MRI-scans. Voordat een MRI-scan wordt gemaakt, wordt altijd gevraagd of u een implantaat heeft.
• De metaaldetectors op de luchthaven brengen geen schade toe aan uw PAC. In de meeste situaties reageert de metaaldetector niet. De gevoeligheid van metaaldetectoren kan wel verschillen. Het totaal aan metalen dat u bij u draagt (bijvoorbeeld juwelen, horloges, ritssluitingen, munten, etc.) kan voldoende zijn om de metaaldetector te laten reageren. U kunt dan het beste uw identificatiekaartje bij u dragen.

Tot slot

Met vragen kunt u altijd bij de arts of TPV-verpleegkundige terecht. Aarzel niet een beroep op hen te doen. Bij hen kunt u ook terecht als u de DVD wilt zien over het gebruik van de PAC. Het is zeker de moeite waard deze te bekijken.