Onze impact in 2024

Duurzaamheid

Voor het Radboudumc betekent duurzaamheid: het minimaliseren van onze negatieve impact op het milieu en het maximaliseren van onze positieve impact op mens en maatschappij. We willen tot in de haarvaten een duurzame organisatie zijn. 

Enkele mijlpalen in 2024:

• De CO2-footprint is in 2024 met 3,8% gedaald ten opzichte van 2023.
• Samen met de andere umc's werkten we aan de doelstellingen van de Green Deal Duurzame zorg. Voorbeelden van resultaten: een rapport over verbruik en impact van medische disposables, rapport over terugdringen en beter recyclen van afval, een visiedocument ontwikkeld voor duurzaamheid in het onderwijs en een toolkit voor een duurzaam voedingsaanbod.
• In 2024 rondden we het ZonMw-programma Klimaat en Gezondheid af. Met dit programma hebben we de milieu-impact van verschillende operaties en opnames in kaart gebracht.
• Tijdens de landelijke Dag van de Duurzaamheid stond in het Radboudumc het thema ‘duurzaam vervoer’ centraal. Daarbij was op verschillende manieren aandacht voor onder andere duurzaam woon-werkverkeer en dienstreizen. Om duurzamer woon-werkverkeer te stimuleren, introduceerden we een nieuwe carpool-app, breidden we e-laadplekken uit voor auto’s en fietsen en verbeterden we het fietsplan.
• Circa 30 Green Teams van het Radboudumc zorgden onder andere voor: een duurzamere werkwijze voor blaaskatheters, data- en e-mail challenges waardoor de opslag van data verminderde, webinars over circulariteit en een Green Health Week voor studenten.
• Het Radboudumc heeft in 2024 voor het eerst een dubbele materialiteitsanalyse uitgevoerd. Dit is een belangrijke stap in de rapportage volgens de nieuwe internationale richtlijn voor duurzaamheidsverslaglegging (CSRD).
• Met de nieuwe centrale vries- en cryofaciliteit in het Radboudumc besparen we evenveel energie als 200 huishoudens in een jaar gebruiken aan stroom. De CO2-besparing is ongeveer 487 ton per jaar.
• Het NWO-project CAREFREE ging van start, waarbij het Radboudumc deel uitmaakt van het consortium. Dit project leidt tot concrete handvatten om onze ecologische voetafdruk in de zorg verder te verkleinen.
• Van de Researchtoren zijn de onderste drie verdiepingen opgeleverd, met heringerichte laboratoria. We gaan hier voor wendbaarheid in het gebruik van de laboratoria en voor duurzaamheid, bijvoorbeeld door gasloos werken, het delen van veelgebruikte apparatuur, ledverlichting en een duurzame klimaatinrichting.
• Bertine Lahuis, voorzitter van onze Raad van Bestuur, ontving de Jeroen Meijerink Award voor Groen Leiderschap.

Lees hier meer over de strategie van het Radboudumc en over ons duurzaamheidsbeleid. 

Klik op de afbeelding voor een vergroting.

Preventie

Voorkomen is beter dan genezen. Voorkomen van ziekte – én terugval ervan – staat voorop in het Radboudumc en we stimuleren gezond gedrag. We willen maximaal bijdragen aan een gezonde samenleving. Preventie is een grote, brede opgave die we alleen in samenwerking realiseren. We doen dit dan ook samen met onze partners in bijvoorbeeld eerste lijn en sociaal domein.

Enkele mijlpalen in 2024:

• Met programma’s als Fit4Surgery, Beter Gezond en Beter uit Bed stimuleren en ondersteunen we een gezonde leefstijl voor een effectieve behandeling en goed herstel.
• Het Leefstijlzorgloket groeide: er werden bijna 1.000 gesprekken gevoerd met patiënten over leefstijl en gezondheid.
• Het door ons ontwikkelde Beter Gezond-programma werd in Nederland gelanceerd. Hiermee worden minimaal 30.000 zorgprofessionals in 42 ziekenhuizen getraind in het voeren van leefstijlgesprekken en doorverwijzen van patiënten naar passende regionale en lokale leefstijlspecialisten via het ‘Beter Verwijs’-platform.
• Samen met (kinder)artsen van het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis gaven onze kinderlongartsen, kinderartsen in opleiding en arts-onderzoekers gastlessen op middelbare scholen over de risico’s van vapen.
• Samen met onze regiopartners voeren we het Integraal Zorgakkoord uit om passende zorg te bieden met aandacht voor onder andere gezond leven en preventie. De contouren van ons eigen transformatieplan zijn in een snelle toets positief beoordeeld door zorgverzekeraars CZ en Coöperatie VGZ.
• We deden onderzoek naar de rol van pesticiden bij het ontstaan van Parkinson.
• Het rookbeleid is in 2024 geactualiseerd en aangescherpt: vanaf 1 maart 2025 mag er nergens op ons terrein meer gerookt of gevapet worden. We gaan actief hulp aanbieden bij stoppen met roken aan medewerkers, studenten en patiënten.
• Een fietshelm zorgt voor fors minder kans op ernstig (hersen)letsel bij een botsing of val. In 2024 besteedden we op verschillende manieren aandacht aan het gebruik van de fietshelm, onder andere met online berichten, promotie voor onze eigen collega’s op de Dag van de Fietshelm en door de ondertekening van een convenant met verschillende partijen.
• We voerden een actieve, succesvolle (online) campagne voor een landelijk vuurwerkverbod. Jaarlijks komen door het oudejaarsvuurwerk honderden volwassenen en kinderen op de spoedeisende hulp van het ziekenhuis.
• We tekenden een ‘Zonvenant’ met het Nationaal Huidfonds, voor meer bewustwording over de schadelijke gevolgen van uv-straling en het voorkomen van huidkanker.
• Prof. dr. Edo Richard is per 1 mei 2024 benoemd tot hoogleraar Dementie, in het bijzonder preventie.

Lees hier meer over de strategie van het Radboudumc. 

Zingevende, zinnige zorg

De ontwikkelingen in zorg en behandeling gaan hard. Er kán veel, maar niet alles wat kán, hoeft. Het Radboudumc kiest voor zingevende zinnige zorg: dat wat we doen, voegt waarde toe. De behandelmogelijkheden, wensen en kwaliteit van leven van patiënten zijn altijd onderwerp van gesprek. Niet het aanbod staat centraal, maar de vraag: wat heeft u nodig om verder te gaan? En wat is maatschappelijk acceptabel?

Enkele mijlpalen in 2024:

• In gesprek met onze patiënten gaat het ook over de behandelmogelijkheden, wensen en kwaliteit van leven. Hiervoor hebben we onder andere de trajecten Doen & Laten en Zorgevaluatie & Gepast Gebruik.
• We gingen een samenwerkingsverband aan met het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis, ZZG zorggroep, Kalorama en het samenwerkingsverband Zorg in mijn wijk. We gaan samenwerken aan toekomstbestendige parkinsonzorg, zodat deze patiënten de juiste zorg, op het juiste moment en de juiste plek krijgen.
• We deden onderzoek naar complexe medische beslissingen over heel jonge kinderen. Niet alleen het medische perspectief van de arts spelen een rol bij dergelijke beslissingen, maar ook de waarden van de ouders.
• Mede dankzij een ZonMw-subsidie van 1,9 miljoen euro kunnen we een groot onderzoek starten naar gebruik van bloedverdunners bij een beroerte op jonge leeftijd. Wegen de voordelen hiervan op tegen de nadelen, namelijk een verhoogd risico op bloedingen?
• 20 nieuwe Betaalbaar Beter initiatieven werden opgestart. Met dit programma werken we in samenwerking met zorgverzekeraar VGZ aan zorg die beter is voor de patiënt én betaalbaar blijft voor de samenleving. Eind 2024 hadden we in totaal 139 lopende initiatieven sinds de start van het programma. 85 daarvan zijn inmiddels duurzaam geïmplementeerd.
• Een galblaasverwijdering is niet altijd nodig bij galstenen en buikpijn, zo blijkt uit ons onderzoek. Betere selectiecriteria zijn nodig. We doen een vervolgstudie naar het effect van een leefstijlinterventie.
•  De training ‘het goede gesprek bij de acuut bedreigde patiënt’ kreeg een score ‘goed tot zeer goed’. Tijdens deze training wordt geoefend om in gesprekken met patiënten aandacht te hebben voor wat voor hen van betekenis is.
• Prof. dr. Christian Bakker is per 1 juli 2024 benoemd tot bijzonder hoogleraar Zorg en ondersteuning bij dementie op jonge leeftijd.
• Prof. dr. Jeanine Suurmond is per 1 september 2024 benoemd tot bijzonder hoogleraar Inclusieve persoonsgerichte zorg voor kwetsbare burgers.
• Prof. dr. Janneke Grutters is per 1 september 2024 benoemd tot hoogleraar Vroege Health Technology Assessment.

Lees hier meer over de strategie van het Radboudumc. 

Datadriven & artificial intelligence

Er zijn steeds meer en betere data beschikbaar. Als umc is het onze maatschappelijke rol om die data te verzamelen en de juiste informatie eruit te halen om onze zorg, onderzoek en onderwijs te verbeteren. We gaan op de juiste manier en veilig om met die data. Een voorbeeld om, gedreven door data, voor verbetering te zorgen, is kunstmatige intelligentie (AI). AI ondersteunt de zorg op veel manieren. Het helpt artsen bij diagnostiek en behandeling. Het leert ons meer over ziektes. En: het draagt bij aan het verminderen van werkdruk, personeelstekort en kosten van zorg.

Enkele mijlpalen in 2024:

• De data van ons onderzoek willen we goed opslaan, tijdens het onderzoek, als archief en om beschikbaar te stellen voor anderen. Samen met de Radboud Universiteit hebben we hiervoor in 2024 de gegevensopslagplaats Radboud Data Repository in gebruik genomen.
• In 2024 werkten we samen met Microsoft en Epic (het elektronisch patiëntendossier) en enkele andere Nederlandse Epic-ziekenhuizen aan AI-toepassingen. Een van de belangrijkste doelen hiervan is het versnellen van de toegang tot patiëntinformatie, vooral voor artsen en verpleegkundigen die snel cruciale informatie nodig hebben om beslissingen te nemen.
• We onderzochten de hulp van kunstmatige intelligentie (AI) bij kijkonderzoek van de darm. Wanneer AI meekijkt bij een onderzoek van de dikke darm, levert dat veertig procent meer opgespoorde darmpoliepen op.
• Uit ons onderzoek blijkt dat AI prostaatkanker op een MRI nauwkeuriger beoordeelt dan radiologen.
• De inzet van kunstmatige intelligentie helpt om binnen een week te voorspellen of een antidepressivum zal werken. Dit blijkt uit gezamenlijk onderzoek met Amsterdam UMC.
• Dankzij een nieuwe database van het Radboudumc is veel duidelijker welke gezondheidsproblemen bij een bepaalde ontwikkelingsstoornis horen, en welke niet. Met de unieke database zijn gezondheidsproblemen bij 50.000 kinderen met een ontwikkelingsstoornis in kaart gebracht.
• In het environMENTAL-project onderzoeken we hoe omgevingsfactoren (zoals inkomen, vervuiling en klimaat) het risico op psychische problemen verhoogt. Daarvoor werken we aan manieren om data uit verschillende onderzoeken wereldwijd te combineren.
• Met onze Academische Alliantie (MUMC+) en samen met het bedrijfsleven gaan we AI ontwikkelen voor de visualisatie van de persoonlijke medische toestand van een patiënt, bijvoorbeeld DNA, hersensignalen of het gehoor. Dat geeft patiënten een beter begrip van hun eigen gezondheid. We ontvingen hiervoor een subsidie van AiNed van 3,5 miljoen euro.

Lees hier meer over de strategie van het Radboudumc. 

Mechanismen van ziekten en nieuwe behandelingen

De moleculaire mechanismen van ziekten helpen ons te begrijpen hoe het komt dat mensen ziek worden. En dus ook, na onderzoek, welke behandelingen mogelijk zijn voor die ziektes. Vanuit de nieuwsgierigheid en gedrevenheid die past bij ons umc, willen wij dit weten. Daarom doen we biomedisch onderzoek naar zeldzame, aangeboren ziektes maar ook naar grote volksziektes. We onderscheiden ons vooral op onderzoek op het gebied van genetica, infectieziekten, nierziekten, neurowetenschappen (waaronder Parkinson) en urologische kanker.

Enkele mijlpalen in 2024:

• In 2024 zijn innovaties toegevoegd aan ons elektronmicroscopie centrum, voor biomedische analyses. Hiermee is nu ook de meest geavanceerde, unieke beeldvorming mogelijk met cryo-elektronen microscopie en bijbehorende analyses.
• We deden onderzoek naar terugkerende luchtweginfecties bij kinderen. Daaruit blijkt dat speeksel de ernst hiervan aantoont en dat een speekselmeting daarmee waardevolle informatie oplevert voor de behandeling.
• Uit ons onderzoek blijkt dat huid-op-huid contact met de moeder het microbioom van de baby beïnvloedt. Bij veel huid-op-huid contact slapen baby’s meer en huilen minder, en moeders zijn minder angstig en moe.
• Met een budget van 360 miljoen euro krijgt het nieuwe ERDERA-partnerschap een impuls voor internationaal onderzoek naar zeldzame ziekten. Het doel is om de gezondheid en het welzijn van de 30 miljoen mensen met een zeldzame ziekte in Europa te verbeteren door betere preventie, diagnose en behandelingen.
• Inenting met genetisch verzwakte malariaparasieten beschermt zeer goed tegen malaria, blijkt uit onderzoek van het LUMC en Radboudumc.
• Neurowetenschapper Emma Sprooten heeft een Consolidator Grant van de European Research Council (ERC) ontvangen, voor onderzoek naar de samenhang van genetische en omgevingsinvloeden, en hoe ze samen mentale gezondheid beïnvloeden.
• Het Leids Universitair Medisch Centrum, Radboudumc, Amsterdam UMC, UMC Utrecht en het Centre for Human Drug Research (CHDR) ontvingen een opstartsubsidie van 9,5 miljoen euro van ZonMw voor het opzetten van een Nederlandse faciliteit voor vroeg klinisch onderzoek naar geneesmiddelen en vaccins tegen infectieziekten.
• Prof. dr. Alexander Hoischen is per 1 juni 2024 benoemd tot hoogleraar Genomic technologies for immune-mediated and infectious diseases. Hij ontving in 2024 een NWO Vici voor onderzoek naar zeldzame afweerstoornissen.
• Prof. dr. Bart van de Warrenburg is per 1 april 2024 benoemd tot hoogleraar Zeldzame en erfelijke bewegingsstoornissen.

Lees hier meer over de strategie van het Radboudumc.