Misselijkheid en braken

Patiëntenzorg Behandelingen Bestraling en chemotherapie bij patiënten met een glioblastoom

Over de behandeling

Bij patiënten met een kwaadaardige hersentumor (glioblastoom) kiezen we voor een gecombineerde behandeling van radiotherapie en chemotherapie. De volledige behandeling duurt bijna 9 maanden. De behandeling bestaat uit 2 delen.

lees meer

Voorlezen

Over de behandeling

Deel 1: 6 weken bestraling en gelijktijdige chemotherapie met temozolomide

Het eerste deel van de behandeling bestaat uit 6 weken bestraling (radiotherapie) in combinatie met chemotherapie. Voor de chemotherapie krijgt u het medicijn temozolomide. Dit medicijn (capsules) neemt u deze 6 weken iedere dag thuis in. Op werkdagen (maandag tot en met vrijdag) komt u naar het ziekenhuis voor de bestraling. We prikken deze periode regelmatig bloed bij u. Daarnaast heeft u wekelijks een afspraak op de polikliniek Medische Oncologie en een afspraak met de bestralingsarts. Zij bespreken met u hoe u de behandeling ervaart en of de behandeling goed verloopt.

Rustperiode van 4 weken

Na afronding van de eerste behandelperiode volgt een periode van 4 weken waarin u geen behandeling krijgt. In deze periode komt u nog wel op controle en onderzoeken we uw bloed. Aan het eind van deze 4 weken maken we een MRI-scan.

Deel 2: Vervolgbehandeling chemotherapie

Het tweede deel van de behandeling bestaat alleen uit chemotherapie. U neemt de medicijnen voor de chemotherapie 5 dagen achter elkaar in. Vervolgens stopt u 23 dagen met deze medicijnen. Dit noemen we een kuur. Eén kuur duurt dus 28 dagen. Daarna begint de volgende kuur met temozolomide. De temozolomide wordt voorgeschreven door de oncoloog. Hij of zij controleert uw bloed waarna een nieuwe kuur kan worden gestart. De medicatie worden door de apotheek van het Radboudumc verstrekt. In principe krijgt u 6 kuren. Na 3 kuren maken we een MRI-scan. Aan het begin van elke nieuwe kuur heeft u een afspraak met de verpleegkundig specialist of internist-oncoloog.

Tijdens de behandeling Waar moet u rekening mee houden?

De behandeling kan bijwerkingen geven. Bij bepaalde klachten moet u direct contact opnemen met het ziekenhuis. De behandeling kan de aanmaak van nieuwe bloedcellen door het beenmerg verminderen.

Door een daling van het aantal bloedplaatjes is uw bloed dunner en stolt het minder snel. U heeft hierdoor een verhoogde kans op bloedingen en blauwe plekken.

lees meer
Voorlezen

Tekort aan bloedplaatjes (trombocytopenie)
Trombocytopenie is een tekort aan bloedplaatjes (trombocyten) in het bloed. Bloedplaatjes spelen een belangrijke rol bij de bloedstolling. Door een daling van het aantal bloedplaatjes is uw bloed dunner en stolt het minder snel. U heeft hierdoor een verhoogde kans op:

Eeen neusbloeding die langer aanhoudt.

Blauwe plekken.

Bloed bij plassen.

Bloed bij hoesten.

Bloedend tandvlees.

Puntvormige bloedinkjes in de huid.

Bloed bij braken.

Bloed in de ontlasting.

Bij vrouwen kan de menstruatie anders zijn. Een menstruatie zal over het algemeen heviger zijn, maar kan als u chemotherapie heeft ook wegblijven.

In uitzonderlijke gevallen treden er spontane bloedingen op.

Advies

Als u een van bovengenoemde klachten heeft, neem dan contact op met de behandelend arts.

Pas op met stoten (blauwe plekken) en krab geen wondjes open.

Als u een wondje heeft, druk dit dan een tijdje stevig dicht (bijvoorbeeld met een steriel gaasje). Daarnaast kunt u beter elektrisch scheren in plaats van met een mesje.

Probeer uw ontlasting soepel te houden door veel te drinken. Dit betekent dat u per dag 1,5 tot 2 liter moet drinken. Dit zijn 16 kopjes of 14 bekers per dag.

Gebruik bij het tandenpoetsen een zachte tandenborstel.

Neem uw temperatuur op onder uw arm of met een oorthermometer in plaats van in uw anus.
Leukopenie is een tekort aan witte bloedlichaampjes in uw bloed. Deze witte bloedlichaampjes zorgen voor afweer tegen infecties. Als u hier een tekort aan heeft, dan bent u vatbaarder voor infecties.

lees meer
Voorlezen

Tekort aan witte bloedlichaampjes (leukopenie)

Leukopenie is een tekort aan witte bloedlichaampjes (leukocyten) in uw bloed. Deze witte bloedlichaampjes zorgen voor afweer tegen infecties. Als u hier een tekort aan heeft, dan bent u vatbaarder voor infecties. Bacteriën of ziekten die voor gezonde mensen ongevaarlijk zijn, kunnen bij u tot heftige reacties leiden met hoge koorts. Ongeveer 3 weken na het starten van de kuur heeft u de minste witte bloedlichaampjes. Dit heet een dipperiode. Hier kunt u niets tegen doen. U kunt wel een aantal maatregelen nemen om de kans op infecties in zo’n periode zoveel mogelijk tegen te gaan. Een infectie is onder andere te herkennen aan een lichaamstemperatuur van 38,5 graden Celcius of hoger. U kunt ook koude rillingen hebben. Afhankelijk van de plaats waar de infectie zit, kunt u last krijgen van de volgende klachten:

slijm ophoesten

pijn bij het plassen

troebele urine

vaker plassen

pijnlijke plekken in uw mond of pijn bij het slikken

buikpijn

diarree

Adviezen

Als u een van bovengenoemde klachten heeft, meet dan uw temperatuur. Neem bij een temperatuur van 38,5 °C of hoger contact op met uw behandelend arts.

Zorg voor een goede lichaamshygiëne (ga een keer vaker onder de douche of in bad).

Controleer eventuele wondjes op ontstekingsverschijnselen, zoals roodheid, warmte, zwelling en pijn.

Een goede mondverzorging is belangrijk.

Houd een normale dagbesteding aan, maar probeer uzelf tegen infecties van buitenaf te beschermen. Ga bijvoorbeeld niet op bezoek bij verkouden of zieke mensen. Zorg dat u bij ziekte in uw eigen gezin uw handen goed wast en oppast op met zoenen.

Ga niet zwemmen in een natuurbad. Dit verhoogt de kans op infecties.

Uw voeding kan ook een infectiebron zijn. Houd rekening met wat u eet tijdens een periode van verminderde weerstand. Let goed op de hygiëne tijdens de bereiding en tijdens het eten van de maaltijd. Houd de kans op voedselvergiftiging zo klein mogelijk. Wees bijvoorbeeld voorzichtig met al klaargemaakte huzarensalade en snacks ‘uit de muur’. Eet geen rauwe eieren en/of rauw vlees.
Het kan zijn dat u last krijgt van misselijkheid en braken. U kunt een aantal dingen doen om dit te voorkomen.

lees meer
Door de behandeling kunt u moe zijn. De vermoeidheidsklachten kunnen na de behandeling nog lang aanhouden.

lees meer
Voorlezen

Vermoeidheid
Door de behandeling kunt u moe zijn. U heeft misschien voortdurend een gevoel van uitputting en lichamelijke of geestelijke inspanning kost meer moeite. De meest voorkomende klachten zijn:

Een (groot) gebrek aan energie.

Prikkelbaar.

Emotionele problemen, stemmingswisselingen.

Gebrek aan belangstelling voor de omgeving.

Slaperigheid en lusteloosheid.

Advies
De vermoeidheidsklachten kunnen na de behandeling nog lang aanhouden. De vermoeidheid kan veroorzaakt worden door lichamelijke, psychische en emotionele omstandigheden. U kunt het volgende doen:

Blijf lichamelijk actief, beweeg zoveel mogelijk. Als u minder doet, gaat uw conditie achteruit.

Uw energie is kostbaar, ga er zorgvuldig mee om.

Bepaal zelf waaraan u energie wilt besteden.

Wees duidelijk over wat u wel en niet kunt of wilt doen.

Vraag zo nodig hulp van familie of vrienden of schakel thuiszorg in.

Zorg dat u goed slaapt, houd u aan vaste tijden om naar bed te gaan en op te staan.

Doe op tijd leuke en ontspannende dingen.

Huidverzorging tijdens de bestralingsperiode

Door de bestraling kan uw huid geïrriteerd raken. Om irritatie van uw huid zoveel mogelijk te beperken is het belangrijk dat u een aantal adviezen opvolgt. lees meer

Voorlezen

Huidverzorging tijdens de bestralingsperiode

Door de bestraling kan uw huid geïrriteerd raken. Of u wel of geen huidreactie krijgt is van veel verschillende factoren afhankelijk. Huidreactie is een vaak voorkomende bijwerking op de behandeling. Huidreacties kunt u niet voorkomen met voorzorgsmaatregelen.
Hieronder vindt u de belangrijkste adviezen. Indien u vragen heeft kunt u altijd terecht bij uw verpleegkundig consulent op de radiotherapie.

Draag makkelijk zittende kleding. Voorkom schurende randen/naden.
Het gebruik van milde zeep is toegestaan.
U mag normaal douchen en baden.
Zwemmen (buiten, chloor) en sauna mag indien de huid geen reactie vertoont.
Eigen huidverzorgingsproducten mag u blijven gebruiken, tenzij u irritatie bemerkt.
Deodorant (liefst zonder alcohol) is toegestaan.
Scheer bij voorkeur elektrisch in het gezicht. Indien nooit wondjes, dan mag het ook met het mes.
Lichaamsbeharing in bestraald gebied bij voorkeur niet ontharen.
Bij het ontharen niet harsen en geen ontharingscrème gebruiken.
Gebruik alleen aftershave voor een gevoelige huid in bestraald gebied.
Zorg dat uw huid zo min mogelijk in de zon komt in verband met het risico op hypo- of hyperpigmentatie (huidverkleuringen). Zorg dat u niet verbrandt.
Voor advies over zonnebrandcremes zie de adviezen op KWF.nl.
Plak geen pleisters in het gebied dat bestraald wordt.
Gebruk bij voorkeur geen sterk geparfumeerde producten/haarverf.

Indien een reactie ontstaat van de bestraalde huid, hoeft dit niet altijd pijnlijk te zijn. De huid droog houden is in dat geval een goede optie.

In geval van pijn, jeuk of andere klachten kunt u in overleg met uw verpleegkundig consulent of arts een recept krijgen voor verzachtende crème. Ook kunnen zij u mogelijk andere praktische adviezen geven.

De acute huidreactie ontstaan door bestraling, kan na de behandeling nog toenemen. Zeg het de verpleegkundige als uw huid open gaat na de bestraling.

Gemiddeld duurt het 2-4 weken voordat de huidreactie weer genezen is.

Contact opnemen

Neem direct contact op met het ziekenhuis bij de volgende symptomen. Contact opnemen kan dag en nacht met het spoednummer van Oncologie (024) 361 66 00.

Koorts/koude rillingen.
Rode onderhuidse bloedinkjes en/of bloedingen die niet spontaan stoppen.
Extreme vermoeidheid.
Combinatie van waterdunne diarree en braken.
Benauwdheid.

lees meer

Voorlezen

Contact opnemen

Neem direct contact op met het ziekenhuis bij:

Koorts en/of koude rillingen. U heeft koorts bij een lichaamstemperatuur van 38.5 graden Celsius of meer, of als u langer dan een halve dag een temperatuur van 38 graden heeft. Om uw temperatuur goed te meten is het belangrijk om een werkende thermometer in huis te hebben.
Rode onderhuidse bloedinkjes en/of bloedingen die niet spontaan stoppen, bijvoorbeeld een bloedneus.
Extreme vermoeidheid.
Combinatie van waterdunne diarree en braken of diarree langer dan 24 uur.
Benauwdheid.

Contact opnemen kan dag en nacht met het spoednummer van Oncologie (024) 361 66 00

Instructie temozolomide innemen

Het is belangrijk dat u zich aan de voorschriften houdt voor het innemen van de medicijnen.

lees meer

Voorlezen

Instructie temozolomide innemen

Deel 1: Combinatie bestraling en gelijktijdige chemotherapie

Tijdens het eerste deel van de behandeling neemt u de temozolomide 6 weken lang, iedere dag in. Ook in het weekend. De capsules temozolomide slikt u in zijn geheel door met een groot glas water. Kauw niet op de capsules. Op de dagen van bestraling (maandag tot en met vrijdag) moet u de temozolomide 1 uur vóór de bestraling innemen.

1 uur voor en 1 uur na de inname van de temozolomide mag u niet eten. U mag wel water drinken. In het weekend en op dagen dat u geen bestraling krijgt, moet u de temozolomide ’s ochtends innemen. Als u kort na de inname van de temozolomide moet overgeven, mag u die dag geen extra temozolomide innemen.

Deel 2: Vervolghandeling temozolomide na afloop van de radiotherapie

De temozolomide kuren beginnen 4 weken na afloop van de radiotherapie. De dosering van de temozolomide is in dit deel van de behandeling verhoogd. De temozolomide neemt u alleen de eerste 5 dagen van elke 4 weken in. Deze 4 weken vormen 1 kuur. U krijgt maximaal 6 van deze kuren.

1 uur voor en 1 uur na de inname van de temozolomide mag u niet eten. U mag wel water drinken. Met name tijdens de eerste 3 dagen van elke kuur raden we u aan om medicijnen tegen misselijkheid in te nemen. Als u kort na de inname van de temozolomide moet overgeven, mag u die dag geen extra temozolomide innemen. Tijdens deel 2 van de behandeling met chemotherapie raden wij u aan om de Temozolomide voor de nacht in te nemen.

Contact

Afdeling Medische Oncologie

Bij voorkeur bellen tussen 8.00 - 17.00 uur. Bij spoed zijn wij 24 uur per dag bereikbaar.
(024) 361 88 00
contactformulier

Afdeling Radiotherapie

De afdeling Radiotherapie behandelt kanker door middel van bestraling (radiotherapie). Radiotherapie vernietigt kankercellen of remt deze in hun groei.

lees meer