Mensen met de ziekte van Parkinson die fysiotherapie krijgen van een therapeut die gespecialiseerd is in de behandeling van mensen met parkinson leven langer dan mensen met parkinson die deze gespecialiseerde zorg niet krijgen. Dat blijkt uit observationeel onderzoek van het Radboudumc in samenwerking met CZ onder meer dan 37.000 mensen met parkinson. De resultaten zijn nu verschenen in Nature Parkinson’s Disease.
Eén op de honderd mensen boven de 55 jaar krijgt de ziekte van Parkinson. Medicatie kan sommige symptomen van de ziekte verlichten, maar voorkomt complicaties zoals valpartijen of longontstekingen niet. Daarom wordt vaak aanvullende paramedische zorg ingezet, waaronder fysiotherapie. Eerder onderzoek liet al zien dat gespecialiseerde therapeuten, die specifieke expertise hebben opgebouwd via het landelijke ParkinsonNet, bijdragen aan minder complicaties. De huidige studie richt zich op de vraag of deze zorg ook invloed heeft op de levensverwachting.
Gespecialiseerde fysiotherapie
Onderzoekers Jan Ypinga en Sirwan Darweesh bekeken gegevens van 37.000 mensen met parkinson die fysiotherapie kregen. Ze vergeleken mensen die gespecialiseerde fysiotherapie kregen met mensen die gewone fysiotherapie ontvingen, specifiek voor klachten die met parkinson te maken hebben. In de groep met gespecialiseerde zorg overleed 28% van de mensen tijdens de onderzoeksperiode, tegenover 42% in de groep met reguliere zorg. De onderzoekers bekeken vervolgens andere mogelijke verklaringen, zoals verschillen in gezondheid of toegang tot zorg. Op basis daarvan bleef er een verschil van 11% bestaan tussen beide groepen.
Eerste auteur Jan Ypinga, promovendus aan het Radboudumc en werkzaam bij CZ, licht toe: ‘We hebben een observationele studie uitgevoerd op basis van bestaande data. Gespecialiseerde fysiotherapie lijkt samen te hangen met een lager risico op overlijden bij mensen met parkinson. Daarbij hebben we gekeken naar alternatieve verklaringen voor het lagere sterfterisico, zoals verschillen in zorgtoegang of patiëntkenmerken. Ook na die analyses bleef het verschil zichtbaar. Dat suggereert dat deze gespecialiseerde fysiotherapie een vorm van passende zorg is, die geschikt is voor mensen met parkinson.’
Hoopvolle bevinding
Neuroloog Sirwan Darweesh van het Radboudumc benadrukt dat de resultaten van het onderzoek een duidelijke samenhang laten zien tussen gespecialiseerde fysiotherapie en een langere levensduur bij mensen met parkinson. ‘We zien een significant verschil in overleving tussen patiënten die gespecialiseerde zorg krijgen en degenen die dat niet doen’, zegt Darweesh. ‘Maar we moeten voorzichtig blijven: het is een observationele studie, dus we kunnen niet met zekerheid zeggen dat gespecialiseerde fysiotherapie de oorzaak is. Toch wijzen de gegevens sterk in die richting.’
Daarnaast vindt Darweesh het bemoedigend dat deze vorm van zorg al breed beschikbaar is. ‘De therapie helpt complicaties zoals valpartijen en longontstekingen te voorkomen, en dat is belangrijk omdat we het ziekteproces zelf nog niet kunnen remmen’, legt hij uit. ‘Dankzij de landelijke dekking van ParkinsonNet is deze gespecialiseerde zorg voor vrijwel alle patiënten die dit willen, toegankelijk. Dat maakt het een relevante en direct toepasbare interventie.’
Op de foto: neuroloog Sirwan Darweesh.
Over dit onderzoek
Dit onderzoek is gepubliceerd in Nature Parkinson’s Disease: Effects of specialised physiotherapy on mortality in Parkinson’s disease: a prospective observational study. Jan H L Ypinga, Lieke H H M Boonen, Marten Munneke, Patrick P T Jeurissen, Yoav Ben-Shlomo, Bastiaan R Bloem, Nienke M de Vries, Sirwan K L Darweesh. DOI: 10.1038/s41531-025-01069-x.
-
Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.