Vijf vragen over gehoorschade beantwoord door KNO-arts Corinne Delsing

Je gehoor is een van je belangrijkste zintuigen. Het is essentieel voor communicatie, sociale interactie en je veiligheid. Toch staan we veel vaker bloot aan blijvende gehoorschade dan we zelf denken of merken. Het meest bekende is schade door harde muziek of lawaai op het werk. Ook ouderdom zorgt voor verslechtering van je gehoor.

Als je gehoor eenmaal beschadigd is, is er geen weg terug. Dat realiseren we ons niet altijd. En het gevolg van blijvende gehoorschade kan je leven drastisch veranderen. Communiceren wordt lastiger, het kan leiden tot een sociaal isolement en psychische klachten.

Nu het festivalseizoen is aangebroken en veel mensen zullen gaan genieten van live muziekoptredens, is het een uitgelezen moment om stil te staan bij het risico op gehoorschade. Wij spraken met KNO-arts Corinne Delsing en stelden haar vijf vragen over de oorzaken, gevolgen, preventieve maatregelen en behandelmogelijkheden van gehoorschade.

1. Wat zijn de meest voorkomende oorzaken van blijvende gehoorschade?

Er zijn verschillende oorzaken van blijvende gehoorschade, waarvan langdurige blootstelling aan hard geluid één van de meest bekende is. Je moet dan denken aan bijvoorbeeld concerten, werken in lawaaierige omgeving, maar ook via koptelefoons. Daarnaast zijn er nog andere oorzaken zoals o.a. veroudering (presbyacusis, vaak beginnend vanaf vijftigste levensjaar) of het gebruik van bepaalde medicijnen.

2. Welke soorten blijvende gehoorschade bestaan er en hoe verschillen ze van elkaar (bijv. gehoorverlies vs. tinnitus)?

Gehoorschade door lawaai kan zich op verschillende manieren uiten:
•    Tinnitus (oorsuizen, een piep in je oren)
•    Vervorming van geluiden 
•    Overgevoeligheid voor normale geluiden (hyperacusis) 
•    Minder goed kunnen horen

In het begin zul je niet merken dat je door lawaai gehoorschade oploopt. Zeker op jongere leeftijd heb je dat vaak niet door, maar gehoorschade bouwt zich op. Belangrijk om te weten is dat gehoorschade die ontstaat door lawaai niet te herstellen is. Daar zijn geen behandelingen voor. Gehoorschade door lawaai is namelijk onomkeerbaar.

 
Doorsnede gehoorgang. Detail: slakkenhuis met onbeschadigde en beschadigde haarcellen (trilhaartjes)

3. Op welke manieren kan blijvende gehoorschade de kwaliteit van leven beïnvloeden, zowel sociaal als emotioneel?

Gehoorverlies heeft veel impact op je mentale welzijn. Het gaat niet alleen om minder goed kunnen horen, maar ook om het verliezen van communicatie en verbondenheid met anderen. Gesprekken worden lastiger in een rumoerige omgeving, waardoor mensen zich vaak terugtrekken uit sociale situaties en minder deelnemen aan activiteiten. Op emotioneel vlak leidt dit tot frustraties, eenzaamheid, angst en onzekerheid en ook somberheid en depressie. Mensen doven soms langzaam uit in de maatschappij. Hiervoor hebben we recent de term en stichting ‘Fade-out’ in het leven geroepen. Zo geven we de gevolgen van gehoorverlies een naam en creëren we meer bewustwording.

4. Welke preventieve maatregelen kun je nemen om blijvende gehoorschade te voorkomen?

Het belangrijkste is om je oren goed te beschermen tegen blootstelling aan lawaai:

• Draag goede gehoorbescherming (met muziekfilter indien gewenst)
• Vermijd langdurige blootstelling aan lawaai
• Geef je oren regelmatig rust

Als je merkt dat je gehoor achteruitgaat, is het belangrijk om:

• Een audicien te bezoeken
• Tijdig hoortoestellen te overwegen als dat nodig is
• Je gehoorverlies bespreekbaar maken met familie en vrienden om de sociaal-emotionele gevolgen te beperken

5. Welke behandelmogelijkheden zijn er voor mensen met blijvende gehoorschade?

Er bestaan geen genezende behandelingen, maar er zijn wel manieren om je gehoor te ondersteunen en je kwaliteit van leven te verbeteren. De aanpak hangt af van de ernst en oorzaak van je gehoorverlies:

• Hoortoestellen (gehoorapparaten)
• Gehoorondersteunende middelen zoals ringleiding of soloapparatuur
• Bij ernstig gehoorverlies: een cochleair implantaat (een soort elektronisch gehoorapparaat dat de functie van het beschadigde binnenoor overneemt)
• Psychosociale ondersteuning, bijvoorbeeld bij tinnitus (oorsuizen)

Meer informatie

Voor meer informatie over horen en gehoor kijk hier.  

• Meer weten over deze onderwerpen? Klik dan via onderstaande buttons door naar meer nieuws.

  Nieuws homepage Patientenzorg en Nieuws en verhalen