Behandeling Borstamputatie (mastectomie)

Vóór de operatie

Voordat u geopereerd wordt, heeft u een gesprek met de plastisch chirurg of physician assistant. Tijdens dit gesprek bespreken we uw wensen, krijgt u informatie over de risico’s en complicaties die bij deze operatie horen en doen we lichamelijk onderzoek van uw borsten. 

Ook geven we uitleg over de Wet op Geneeskundige Behandelovereenkomst (WGBO). Volgens deze wet moet u een formulier ondertekenen. Met dit formulier geeft u aan dat u voldoende en de juiste informatie heeft gehad over de operatie en er goed over heeft nagedacht dat u de operatie wilt.  

• Lichamelijk onderzoek

  Bij het lichamelijk onderzoek kijken we naar:

  • de huid-elasticiteit
  • de grootte van de borsten
  • de tepelhoogte
  • de mate waarin de borsten ‘hangen’.

  Aan de hand van dit onderzoek bepalen we welke manier van opereren het beste is voor een zo goed en mooi mogelijk resultaat. Ook maken we met een speciale camera een 2D- en 3D-opname van uw borstkast.  

  Als u voldoet aan de criteria (BMI tussen 18 en 35 en stoppen met roken), melden we u aan voor de operatie en komt u op de wachtlijst. Zodra u aan de beurt bent, krijgt u een uitnodiging voor een pre-operatieve screening bij de anesthesioloog. Daarna ontvangt u een oproep voor de operatie.

• Dingen die u zelf kunt doen

  • Zorg voor een BMI tussen de 18 en 35, dan is de kans op complicaties door de operatie kleiner.
  • Stop minstens 6 weken vóór de operatie met roken en houd dit tot 6 weken na de operatie vol. Nicotine vernauwt de bloedvaten. Hierdoor kunnen problemen ontstaan bij het genezen van de operatiewonden. 

  • Bestel een compressieband. Na de operatie moet u deze 6 weken dragen. Tijdens de intake krijgt u informatie hierover.

• Operatie combineren met het verwijderen van baarmoeder en eierstokken

  In bepaalde gevallen kunt u tijdens de mastectomie tegelijk uw baarmoeder en eierstokken laten verwijderen. Dit kan wanneer u (langer dan) 6 maanden cross-sekse hormonen gebruikt en ouder dan 18 bent. Het verwijderen van de baarmoeder en eierstokken heet ook uterus- en adnexextirpatie.

  Deze operatie voeren de plastisch chirurg en gynaecoloog samen uit. Het voordeel is dat u maar één keer onder narcose hoeft en één herstelperiode heeft. Wel zal de herstelperiode net zo lang duren als wanneer u de operaties apart laat uitvoeren.

  U kunt met de psycholoog bespreken of 2 losse operaties of 1 combinatie operatie het beste bij u past.  

• Opname op de verpleegafdeling

  • U wordt op de dag van de operatie opgenomen op de verpleegafdeling van Plastisch chirurgie. Op deze verpleegafdeling zijn 1 vierpersoonskamer, 1 tweepersoonskamer en meerdere éénpersoonskamers. In de meeste gevallen komt u op een meerpersoonskamer.
  • Tot 8 uur voor de operatie mag u normaal eten. Tot 2 uur voor de operatie mag u nog waterige vloeistoffen drinken: water, koffie en thee (zonder melk, maar suiker mag wel), sap zonder pulp en aanmaaklimonade of frisdrank.  
  • De dag voor de operatie bellen we u om te controleren of er nog bijzonderheden zijn.

Tijdens de operatie

• Twee manieren om te opereren

  Er zijn 2 technieken voor en mastectomie: de donuttechniek voor kleine borsten en de double incision techniek voor (middel)grote borsten. Beide operaties duren ongeveer 1 uur en 50 minuten.

• Donuttechniek voor kleine borsten

  Deze techniek is alleen geschikt voor kleine borsten die niet hangen en een stevige en elastische huid hebben. Hierbij maakt de plastisch chirurg 2 ronde snedes op beide borsten (vandaar de naam donut). Via deze snedes verwijdert de chirurg huid en borstklierweefsel.

  

  De donkere huid rondom de tepel (tepelhof) kan iets worden verkleind en de plaats van de tepel kan een stukje worden verplaatst. Daarna wordt de buitenste cirkel op de binnenste cirkel vastgehecht, hierdoor ontstaat een rond litteken rondom de tepel. Omdat het litteken rond is zit er na de operatie een rimpeling langs het litteken, in de loop van de tijd zal dit minder worden of zelfs helemaal verdwijnen. Het litteken kan in de loop  van de tijd iets uitrekken of van vorm veranderen. Het gevoel in de tepel blijft behouden.

• Double incision techniek voor (middel)grote borsten

  Deze techniek is vooral geschikt voor middelgrote tot grote borsten. Double incision betekent dubbele snedes. Hierbij maakt de plastisch chirurg een snee op de hoogte van de grote borstspier. Via deze snee verwijdert de chirurg borstklierweefsel en huid. De tepels worden van de huid afgehaald en de grootte van de tepels wordt aangepast. Daarna hecht de chirurg de tepels op de nieuwe gewenste plaats weer vast. Op de tepels wordt een kleine spons vastgehecht om de tepel te beschermen. Daarover heen komt verband. Dit verband wordt na een week verwijderd bij de eerste controle op de polikliniek.

  De littekens na de operatie lopen van links naar rechts en lopen gelijk aan de grote borstspier. Ook is er een rond litteken rondom de tepels. De tepel kan in de loop van de tijd nog iets uitrekken of van vorm veranderen. Na de operatie heeft u geen gevoel meer in uw tepels.

Na de operatie

Na de operatie komt de plastisch chirurg bij u langs om te vertellen hoe de operatie is gegaan. De verpleegkundigen houden in de gaten hoe het met u gaat.

• Drains en elastische band

  Als u wakker wordt na de operatie heeft u in sommige gevallen aan beide kanten van uw borstkas een drain. Een drain is een slangetje waardoor overtollig wondvocht en/of bloed wordt afgevoerd. Of u wel of geen drains krijgt bepaalt de chirurg tijdens de operatie. De kans dat u een drain krijgt is heel klein. Ook doen we een elastische band om uw borst tijdens de operatie alvast aan. Deze moet u vanaf nu 6 weken dag en nacht dragen. 

• Naar huis

  U blijft 1 nacht in het ziekenhuis en als alles goed gaat, mag u daarna naar huis. De drains mogen er uit als er nog minder dan 30cc per 24 uur uit komt. Als er nog meer wondvocht/bloed uit komt, gaat u dus met drains naar huis. De verpleegkundige legt uit hoe u hiermee om moet gaan. Als u een operatie heeft gehad waarbij ook uw baarmoeder en eierstokken zijn verwijderd, overleggen we met de gynaecoloog wanneer u naar huis mag.

• Controle

  Een week na de operatie heeft een afspraak op de poli bij een arts-assistent of de physician assistant. Deze controleert de wond en verwijdert sponsjes die op uw tepels zitten. 6 weken later heeft u een controle-afspraak bij de plastisch chirurg.

• Contact opnemen

  Als u weer thuis bent en u heeft vragen heeft die te maken hebben met uw operatie, kunt u contact opnemen via:

  • Polikliniek Plastische Chirurgie (overdag)
  • (024) 361 11 11 (’s avonds en in het weekend)
    Dit is het algemene nummer van het Radboudumc. De telefonist kan u doorverbinden met de physician assistant of dienstdoende plastisch chirurg.
  • Een vraag stellen via mijnRadboud.

Adviezen en leefregels voor na de operatie

• Als u na de operatie met drains naar huis bent gegaan, wacht dan met douchen tot 24 uur nadat de drains zijn verwijderd. Voor anderen geldt dat u 24 uur na de operatie weer kort kunt douchen. Gedurende de eerste week moet u ervoor zorgen dat de sponsjes die op de tepels zitten droog blijven.
• U mag de eerste 2 weken na de operatie niet zwemmen, in bad of naar de sauna. Door deze activiteiten kunnen de hechtingen te vroeg oplossen en kunnen de wondjes open gaan staan.  
• De eerste 6 weken na de operatie mag u niet sporten, zwaar tillen en uw armen boven schouderhoogte optillen. Hierdoor kunnen de wonden gaan bloeden of te veel vocht aanmaken. Ook is het niet goed voor eventuele littekens.
• U moet 6 weken het compressievest de hele dag en nacht dragen. Uiteraard mag u het afdoen tijdens het douchen en/of het wassen. Tijdens de operatie ontstaat een holte op de plek waar het borstklierweefsel heeft gezeten. Het lichaam wil deze holte vullen met vocht. Met het compressievest gaat u dit tegen. Als er ondanks het compressievest toch vocht ontstaat, wordt dat meestal vanzelf door het lichaam weer opgenomen.
• Bescherm uw littekens het eerste jaar goed tegen de zon door ze vaak in te smeren met een factor 50 zonnebrand. 
• Totdat de tepels goed zijn vastgegroeid is het belangrijk ze te beschermen tegen wrijving van buitenaf. Dit kunt u doen door ze te bedekken met een vet gaasje en een pleister. Meestal duurt dit tot 2 tot 3 weken na de operatie. Als u ziet dat het litteken dicht is, hoeft dit niet meer.
• Na 3 weken kunt u beginnen met het insmeren van de littekens met vaseline. Door ze in te smeren en te masseren zorgt u dat ze beter genezen.

Risico’s en complicaties

Tijdens of na de operatie kunnen er onbedoelde medische problemen (complicaties) ontstaan. Dit kan ook gebeuren als de operatie goed is uitgevoerd. Bij een mastectomie kunnen de volgende complicaties optreden:

• Nabloeding: dit gebeurt bij 1 op de 10 personen. Meestal gebeurt dit vrij snel na de operatie. Als de bloeding groot is, is een operatie nodig om deze te stoppen.
• Wondinfectie: Elke wond kan geïnfecteerd raken. Dit kan in het ziekenhuis en thuis gebeuren. Daarom is het belangrijk dat u zich aan de leefregels houdt en de wonden goed verzorgt. We leggen u uit hoe u dat kunt doen. Neem contact op met de afdeling Plastische Chirurgie als de huid rond de wond warm en rood wordt, als er viezigheid uit de wond komt of als u koorts krijgt.
• Wondranden die loskomen van elkaar (wonddehiscentie). Het kan gebeuren dat de wond niet goed geneest en de wondranden loskomen van elkaar. Dit groeit vanzelf weer dicht, maar heeft tijd nodig en het levert meestal een breder litteken op. Soms kan dit later gecorrigeerd worden.
• Ophoping van wondvocht onder de huid (seroom). Meestal verdwijnt dit vanzelf weer. U kunt dit tegengaan door het drukvest te dragen. Als er toch veel wondvocht is of u krijgt er klachten van, neem dan contact op met de afdeling Plastische Chirurgie.
• Afsterven (necrose van de tepel).  Een deel van de tepel kan afsterven, en heel soms zelfs de hele tepel. Dit gebeurt wanneer de tepel niet goed doorbloed is. Dit is heel vervelend, maar helaas niet te voorkomen. Na verloop van tijd kunt u dit laten corrigeren met een tepeltatoeage.