Zorgpad zwangerschapspsychiatrie

Intake voor de zwangerschap

Een ‘preconceptionele intake’ is een eenmalig gesprek om te kijken wat er nodig is om u voor te bereiden op een zwangerschap, waarbij we advies geven over psychiatrische problemen en medicatiegebruik. Het doel is een zo goed mogelijke gezondheid van de ouders en de toekomstige baby en problemen tijdens de zwangerschap te verminderen door risico’s op tijd in beeld te hebben en hulp bij in te schakelen. 

Psycho-educatie

Binnen zwangerschapspsychiatrie kunt u individueel of samen met uw familie, partner, vriend of kennis gesprekken krijgen. Psycho-educatie bestaat uit voorlichting over het ziektebeeld. Met goede voorlichting krijgen u en uw naasten kennis en inzicht in uw ziektebeeld en kunt u dit toepassen op uw eigen leefsituatie. Zo wordt u zich bewuster van de invloed van uw ziektebeeld op uw leven en de manieren om daar beter mee om te gaan. Een belangrijk onderdeel hiervan is dat u geleidelijk uw ziektebeeld leert accepteren en dat u problemen van een meer positieve kant leert bekijken. 

Bevallingsplan

Een geboorteplan wordt ook wel een bevallingsplan genoemd. Het is een document waarin u duidelijk maakt wie u bent, hoe u de bevalling voor u ziet, wat voor u belangrijk is en waarom. Door zo’n plan te maken, denkt u in alle rust na over hoe u graag zou willen bevallen en over mogelijke andere scenario’s. Daarin houden we ook rekening met de psychiatrische klachten. U zet uw beslissingen en wensen op papier. Ook is een geboorteplan een communicatiemiddel. U bespreekt het vooraf met uw verloskundige en deelt het tijdens uw bevalling met eventuele andere zorgverleners. Zo is iedereen op de hoogte van wat voor u belangrijk is. Daar heeft u tijdens de weeën niet altijd de woorden meer voor. Uit onderzoek is gebleken dat mensen die een geboorteplan hebben gemaakt, vaker terugkijken op een positieve ervaring, zelfs als er wel onverwachte handelingen of ingrepen nodig waren.

Kraamplan

Om u en uw partner voor te bereiden op de kraamweek kan het handig zijn om een kraamplan te maken. Hierin kunt u onder andere aangeven wat voor u belangrijk en minder belangrijk is in de kraamweek. Dit kraamplan kan u bespreken tijdens een intakegesprek met de kraamzorg. De kraamverzorgende kan bij aanvang van de zorg uw plan gebruiken om haar werk zo goed mogelijk op jullie wensen af te stemmen. Hierin bespreken we onder andere balans, rust en wat belangrijk is voor de psychische klachten in deze periode.
 

Eye Movement Desensitization and Reprocessing EMDR

De afkorting EMDR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing. EMDR is een bewezen effectieve therapie die kan worden toegepast bij het verwerken van nare en ingrijpende ervaringen (rond de zwangerschap en bevalling).

EMDR wordt alleen ingezet voor laagcomplexe problemen die met de zwangerschap te maken hebben.

Exposure en responspreventie

Van de psychologische behandelingen is ‘exposure met responspreventie’ vaak de eerste therapiekeuze. Exposure betekent blootstelling aan de situatie waar u bang voor bent. Iemand die bang is voor besmetting raakt bijvoorbeeld de dingen aan die hij of zij vies vindt. Iemand die bang is voor brand of inbraak verlaat bijvoorbeeld het huis zonder controles. 

Tijdens en na die blootstelling voert hij of zij geen dwanghandelingen uit. In deze voorbeelden betekent dit geen handen wassen, niet teruggaan naar huis om te controleren of alles uit en op slot is. Dit heet responspreventie. 

Door deze exposure met responspreventie uit te voeren, ontdekt iemand dat de ramp waar hij of zij bang voor is niet plaatsvindt. Dit zorgt ervoor dat de angst voor die ramp afneemt. Het wordt dan steeds makkelijker om niet meer te vermijden en geen dwanghandelingen meer uit te voeren. Voor een zo goed mogelijk effect van de behandeling, worden er huiswerkopdrachten meegegeven om ook thuis zoveel mogelijk te oefenen.

Exposure met responspreventie wordt alleen ingezet voor laagcomplexe problemen die met de zwangerschap te maken hebben.

Emotieregulatie-module

De emotieregulatie-module is bedoeld voor mensen die moeite hebben om hun emoties op een passende manier te uiten en meer grip willen krijgen op zichzelf, eventueel in relatie tot een ander. U leert emoties beter te begrijpen, te beheersen en - als dat nodig is - op een andere manier te uiten. Bijvoorbeeld als u vaak impulsief reageert, emoties opkropt of lang in een emotionele toestand kunt blijven hangen. We onderzoeken wat u kan helpen om anders met deze situaties om te gaan.

Maatschappelijk werk

Maatschappelijk werk ondersteunt en begeleidt mensen met psychische problemen en/of psychosociale problemen om hun leven weer op de rit te krijgen en te integreren in de samenleving. De werker biedt een luisterend oor, geeft praktische hulp bij problemen (zoals het inschakelen van ondersteuning in de thuissituatie en contact met het werk) en helpt bij het vergroten van zelfredzaamheid. Ze werken samen met u, uw naasten en andere hulpverleners om uw herstelproces te ondersteunen en zorgverleners in de buurt te benutten.