ICT, huisvesting en bedrijfsvoering

Natuurlijk

Een kijk- en mindfulnesstuin, werktuin of een mini-savannelandschap. Een groene omgeving werkt bewezen rustgevend en draagt bij aan het welbevinden. Daarom werkten we in 2020 aan ontwerpen van verschillende healing gardens, verspreid over het terrein.

Met het realiseren van onze huisvestingsplannen komt er meer ruimte vrij voor groen. In nauwe samenwerking met de Radboud Universiteit en onze landschapsarchitecten gaan we het groen en de tuinen de komende jaren mooier maken. In 2020 werkten we samen verder aan de ontwerpen. Er komen verschillende ‘helende’ tuinen die de omgeving vergroenen en grijze steen aan het oog onttrekken. Daarmee verplaatsen we de gezondheidszorg (en de zorgprocessen die daar onderdeel van uitmaken) ook een beetje naar buiten. Die helende omgeving werkt niet alleen voor patiënten en bezoekers, maar zeker ook voor onze medewerkers.

In 2021 worden de tuin van het Eperience center, de daktuinen en binnentuinen van de nieuwbouw, en de tuin en brug op het terrein van de voormalige keuken, en een kloostertuin bij zorggebouw P gerealiseerd.

‘We realiseren prachtige projecten’

Bouwen in tijden van corona, hoe is dat? René Bleeker, directeur van ons Projectbureau Bouwzaken, blikt terug op de mijlpalen van onze bouwprojecten in 2020.

1. Hoe kijk je terug op 2020?

‘Na de eerste schrik bij de uitbraak van de coronacrisis, zijn we als Management Team meteen in de analyse- en actiestand gegaan. Wat betekent dit voor onze bouwprojecten? Kunnen we ons werk wel blijven doen zoals we dat bedacht hadden? We hebben de scenario’s goed besproken, ook de bouw stilleggen was een overweging. Maar dat zou op verschillende manieren een te grote negatieve impact hebben. We kozen voor veilig verder werken aan onze bouwprojecten. Alles is conform planning verder gegaan in dit roerige jaar en daar ben ik iedere betrokken collega en partner dankbaar voor.’

2. Waar ben je het meest trots op?

‘Eigenlijk op onze complete bouw, op alles wat we afgelopen jaar bereikt hebben binnen de verschillende huisvestingsprojecten. Na jaren ontwerpen, zijn we nu vol aan het bouwen én aan het opleveren. We zijn in goed teamwork echt prachtige projecten aan het realiseren, denk aan de nieuwbouw, het Experience center en het Amalia kinderziekenhuis met het Smart Hospital concept. Ik ben er trots op dat de vakmensen van onze bouwpartners ondanks de coronacrisis gewoon iedere dag ’s ochtends vroeg naar onze bouwplaatsen kwamen om samen aan het werk te gaan. En ik ben trots op mijn eigen collega’s van het projectbureau, die er grotendeels op afstand voor hebben gezorgd dat al die projecten door konden gaan. Normaal buigen we samen rondom een tafel over papieren bouwtekeningen heen, nu gaat alles digitaal. We werken dan met een bouwwerkinformatiemodel, ofwel BIM, waarmee je digitaal en de modernste 3D-ontwerpen het hele project kunt bekijken. We hebben als team, als opdrachtgever en samen met onze opdrachtnemers op verschillende manieren indrukwekkend veel flexibiliteit en creativiteit laten zien.’

3. Welke verbeterpunten uit 2020 neem je mee?

‘Bij enkele projecten die klaar of deels klaar zijn, komen we kinderziektes tegen. Een aandachtspunt dat daaruit kwam in 2020, is dat niet altijd helder is bij wie je moet zijn als er iets niet werkt. Zeker bij de ingebruikname van de nieuwbouw, moet dat toch echt wel goed afgestemd zijn. Een niet-werkende deur of een bank die achteraf gezien toch niet lekker zit, is nog tot daar aan toe. Maar zeker de technologie moet goed ondersteund zijn. We introduceren aardig wat nieuwe software en hypermoderne elektronica in onze bouwprojecten en het beheer ervan moet goed geregeld zijn. We gaan daarom helderder maken wie over welk deel van dergelijke processen gaat.’

4. Wat verwacht je van 2021?

‘Wat spannend gaat worden, is de levering van elektronica en bouwmaterialen. Door de coronapandemie is de wereldmarkt van bijvoorbeeld elektronica in de problemen gekomen. We raken wereldwijd door voorraden heen en de logistieke ketens zijn verstoord. Ook wij gaan daar in onze elektrotechniek last van krijgen in 2021, vrees ik. Verder wordt 2021 voor het Radboudumc echt het jaar van opleveren en voorbereiden op ingebruikname van de verschillende bouwprojecten. En dan gaat het over meer dan alleen de ‘stenen’. We hebben namelijk in onze gebouwen verschillende concepten verwerkt, waardoor onze collega’s op een andere manier met elkaar gaan werken. We komen toch in andere wereld terecht, ook door het programma Fit for the Future en daar moeten we onze huisvesting ook voor klaarstomen. Ik verwacht dat we daar in 2021 grote stappen in zetten.’

Digitale werkplek

We zijn continu in beweging. Zorg, onderwijs en onderzoek vinden niet meer uitsluitend binnen de muren van het Radboudumc plaats. Dit vraagt om een veiligere, flexibelere en eenvoudigere werkplek. Daarom zijn we in 2020 het project 'Digitale werkplek' gestart. 

Wat biedt de nieuwe digitale werkplek?

• meer flexibiliteit om het werk op de best werkende locatie uit te voeren
• betere communicatiemiddelen met patiënten, studenten en collega’s
• oplossingen om eenvoudiger digitaal samen te werken en informatie uit te wisselen met collega’s, afdelingen en andere UMC’s

Met de digitale werkplek willen wij slimmer gaan werken. Dit betekent minder handmatige acties, sneller nieuwe functionaliteiten beschikbaar (geen grote technische upgrades meer maar een functioneel platform voor de toekomst) en meer mogelijkheden om digitaal samen te werken en kennis uit te wisselen. Kortom, de nieuwe digitale werkplek wordt steeds veiliger, flexibeler en eenvoudiger, zodat wij ons kunnen focussen op het leveren van nog betere zorg, onderzoek en onderwijs.

Slimme zorgtelefoons

Toen in juni 2020 de eerste verbouwde vleugel van het Amalia kinderziekenhuis klaar was, gingen de verpleegkundigen daar werken met Slimme Zorgtelefoons. Deze smartphone verving de oude telefoons en piepers van de verpleegkundigen daar. Een telefoon die bovendien veel meer kan dan alleen “piepen” en bellen!

Soorten oproepen

‘Via de oude alarmering wist je maar beperkt wat voor sóórt oproep het is’, vertelt verpleegkundige Marc Grevelink. ‘Het kon een alarm zijn dat de patiënt naar het toilet moest, maar ook dat er een kabeltje is losgeschoten. In de Zorgtelefoon heeft elk type oproep een ander geluid en icoon. Signalen worden daarbij automatisch doorgestuurd naar de juiste verpleegkundige, en als die niet beschikbaar is, naar de waarnemende collega.’

Efficiënt

Oproepen worden sneller afgehandeld. Marc: ‘Als een patiënt bijvoorbeeld iets wil eten, gaat deze oproep direct naar de voedingsassistent; niet eerst naar een verpleegkundige.’ Ook zitten er in de jassen van verpleegkundigen geen losse briefjes meer. ‘Het kwam voor dat we even snel iets op een papiertje noteerden, bijvoorbeeld het gewicht van een patiënt’, vertelt kinderverpleegkundige Sanne van Alphen. ‘Dan verwerkten we dit later in het elektronisch patiëntendossier. Via de zorgtelefoon kunnen we het gewicht direct invoeren in een app van het elektronisch patiëntendossier voor verpleegkundigen, of kan bijvoorbeeld medicatie gescand worden voor toediening aan de patiënt.'

Smart Hospital

De Slimme Zorgtelefoon valt onder het project van Smart Hospital. Programmaleider Maaike van Mourik: ‘We zijn begonnen met veel functionaliteiten van de zorgtelefoon, maar we gaan in overleg met de gebruikers nóg meer functies mogelijk maken. Bijvoorbeeld het maken van wondfoto’s en een paniekknop voor verpleegkundigen.'

Lees meer over de impact van Smart Hospital in 2020.

Kerncijfers financiën

Bekijk alle kerncijfers 2020 van het Radboudumc 

Crisisorganisatie volledig in werking

Het Radboudumc bereidt zich goed voor op een crisis of calamiteit. Daar hebben we plannen voor gemaakt, we oefenen, trainen en leiden op. Dat dit zijn vruchten afwerpt, bleek toen begin 2020 de coronacrisis uitbrak. In maart 2020 werd onze crisisorganisatie volledig opgeschaald vanwege COVID-19.  Voor het eerst was de crisisorganisatie volledig in werking, dus met alle - voorbereide en getrainde - teams. 

Het begin van de coronacrisis

Op 27 februari 2020 werd het eerste geval in Nederland bevestigd van een besmetting met het coronavirus. Op dat moment waren infectiologen en virologen van het Radboudumc via internationale contacten op de hoogte van ontwikkelingen rondom het virus en de verspreiding daarvan. De besmettingscijfers en ziekenhuisopnamen liepen vervolgens snel op, ook in het Radboudumc.

In de week van 9 maart 2020 werd de crisisorganisatie volledig opgeschaald. Voor het eerst was de crisisorganisatie volledig in werking, dus inclusief alle - goed voorbereide en getrainde - teams: Infectie Uitbraak, Zorg, Facilitair, Informatie Management, Communicatie en daarboven het Crisis Beleids Team. Het Radboudumc had in de maanden maart-juni 2020 permanent de crisisorganisatie actief. Deze stuurde de organisatie van de COVID-zorg aan, de toen noodzakelijke afschaling van reguliere zorg en andere bedrijfsprocessen, de toevoer van beschermingsmiddelen en de afstemming met de regio (Regionaal Overleg Acute Zorgketen) en de rest van het land (LCPS).

Na de eerste golf: de crisisorganisatie stopt

Op 26 mei 2020, na de eerste golf, stopte onze crisisorganisatie en zorgde de reguliere leiding voor de opschaling van reguliere zorg, onderwijs en onderzoek en de voorbereiding van de COVID-zorg op een eventuele tweede golf. Het uitgangspunt vanaf dat moment was dat het Radboudumc de COVID-zorg en andere zorg voortdurend op basis van prognoses zou inrichten. 

Eind mei 2020, na de eerste golf, werd besloten dat er van een crisis niet echt meer sprake was, en dat de organisatie de pandemie en de gevolgen daarvan zelf zou organiseren, waarbij het CBT wel standby bleef. Er is toen een hulpstructuur neergezet, het Centraal Coördinerend Team (CCT). Dit CCT zorgde voor het organiseren, verdelen en toewijzen van de klinische capaciteit (voor COVID- en non-COVID-zorg op korte en lange(re) termijn) en de centrale coördinatie van UMC-brede activiteiten die voortkomen uit de COVID-maatregelen (zoals inrichting fysieke omgeving, communicatie, uitrol vaccinatieprogramma. Een aantal actieteams, onder ander voor zorg, infectie-uitbraak, onderzoek, onderwijs, communicatie, inrichting en digitale ondersteuning heeft deelopdrachten onderzocht en uitgevoerd. Het CCT blijft bestaan totdat de staande organisatie de reguliere taken weer helemaal over kan nemen. De uitvoering van werkzaamheden blijft liggen bij de afdelingen en organisatieonderdelen. De Raad van Bestuur blijft direct verantwoordelijk voor alle overige taken en beleidsterreinen en is uiteraard in alle gevallen eindverantwoordelijk.

Financiën

Het Radboudumc heeft over 2020 een resultaat van 3 miljoen euro geboekt: een rendement van 0,2%. Dit is lager dan het begrote rendement van 0,8% (€ 10 miljoen). Uiteraard heeft COVID-19 ook financiële impact gehad, in zorg, onderzoek en onderwijs. Als gevolg van een landelijke compensatieregeling die met de zorgverzekeraars is getroffen, zijn de meeste financiële effecten in voldoende mate gecompenseerd. Ook voor 2021 kan het Radboudumc gebruik maken van een landelijke compensatieregeling. 

Het Radboudumc heeft per 31 december 2020 een solvabiliteit van 26,5%. Dit is voldoende buffer om risico’s mee op te kunnen vangen. Voor de komende jaren wenst het Radboudumc de solvabiliteit verder te verstevigen, zodat ook reserves beschikbaar kunnen worden gesteld aan investeringen in innovatie.

Risicomanagement

In 2020 heeft de Raad van Bestuur verder ingezet op de verrijking van het strategisch risicomanagement. Het doel is de risico’s en de ambities van het Radboudumc in meer samenhang te kunnen volgen. In 2021 zullen we de ingezette verrijking afronden en een aangepast risicomanagementrapport presenteren. In 2020 hebben we ervoor gekozen om geen separaat risicomanagementrapport op te stellen. In lijn met voorgaande jaren zijn op afdelingen de operationele risico’s voor de bedrijfsvoering bewaakt en, waar nodig, bijgestuurd.

Huisvesting

2020 was een druk jaar voor onze huisvesting. De contouren van de nieuwe campus steeds zichtbaarder. Een overzicht van enkele projecten mét doorkijk naar 2021. Elders op onze website vindt u de meest actuele informatie over onze bouwplannen.

Nieuwbouw

De nieuwbouw van het hoofdgebouw (gebouw A) ging in april 2019 van start. Ondanks de coronamaatregelen loopt de planning op schema. In 2020 ging het gebouw de hoogte in en november 2020 werd het hoogste punt bereikt. De elf verdiepingen (waarvan 2 ondergronds) herbergen straks verpleegafdelingen, poliklinieken, dagbehandelingen, kantoren voor onze medische professionals, fietsenstalling, installatietechniek, de nieuwe hoofdingang en restaurant- en winkelvoorzieningen. Het wordt een duurzaam gebouw dat voldoet aan de classificatie BREEAM Excellent.

In 2021 gaan we binnen verder met de afwerking en bereiden we ons voor op de ingebruikname van dit 45.000 m2 grote gebouw. Samen met de afdelingen die hier naar toe verhuizen wordt nagedacht over processen en manieren van (samen)werken, het delen van ruimten en bijvoorbeeld ook de inrichting die hier bij past. Standaard waar het kan en maatwerk waar het moet. Altijd met oog voor de principes van ‘healing environment’ - een omgeving die het herstel van de patiënt bevordert. En volgens de principes van de Radboud Werk Omgeving, die omschrijven hoe collega's in het Radboudumc goed kunnen (samen)werken.

De bouwkundige oplevering is eind 2021, waarna het gebouw medio 2022 in gebruik genomen kan worden.

Nieuwbouw zorggebouw P

Eind 2020 startte de bouw van zorggebouw P, ook wel de High Level Infectie Unit genoemd. Hier worden straks patiënten met longgerelateerde infectieziekten, zoals tuberculose (tbc) en VHK (ebola), behandeld. Het gebouw komt aan de Erasmuslaan, tegenover de Erasmustoren. Het gebouw krijgt een vloeroppervlakte van circa 1.800 m2, een eigen ingang voor patiënten en bezoekers en is goed bereikbaar voor ambulances. Het gebouw is straks ondergronds verbonden met de andere gebouwen van het Radboudumc. Medio 2022 wordt het gebouw in gebruik genomen.

Renovatie Amalia kinderziekenhuis

Eind 2020 startte ook de bouw van de nieuwe Ronald McDonald huiskamer in het Radboudumc Amalia kinderziekenhuis. De futuristische, eivormige huiskamer, die als ‘zwevende kiezelstenen’ tussen twee verdiepingen hangt, vervangt de kleinere bestaande huiskamers elders in het kinderziekenhuis. De ingang komt op de tweede verdieping, pal naast de verpleegafdeling. Naar verwachting wordt de huiskamer in het najaar van 2021 opgeleverd.

De nieuwe huiskamer past bij de herinrichting van het Radboudumc Amalia kinderziekenhuis, dat sinds 2019 wordt gerenoveerd. Dat gebeurt in fases, want tijdens de verbouwing gaat de zorg door. De eerste fase is in de zomer van 2020 in gebruik genomen, inclusief verschillende innovatieve technologische toepassingen vanuit ons Smart Hospital programma, dit in voorbereiding op de nieuwbouw. Begin 2021 wordt de tweede fase opgeleverd. Daarna gaat de bouw gefaseerd verder met onder andere een nieuwe NICU: een intensive care voor pasgeboren baby’s.

Renovatie Experience Center

Het voormalige Onderwijsgebouw is gerenoveerd en eind 2020 bouwkundig opgeleverd. Het Experience Center, zoals het voortaan heet, wordt dé ontmoetingsplek voor zorgprofessionals, studenten, onderzoekers, medewerkers, patiënten en bezoekers en nodigt uit tot leren, innoveren en verbinden. Er komen onder andere faciliteiten in voor (praktijk)onderwijs en simulatie, de medische bibliotheek en de Innovation Space van REshape en iLab. Op de onderverdieping bevinden zich congres- en vergaderzalen en horeca. Het Experience Center wordt in het eerste kwartaal van 2021 in gebruik genomen.

Bewegwijzering

In 2020 is de bewegwijzering in het Radboudumc aangepast. De gebouwen aan de lange gang (centrale as) hebben een letter gekregen: A, B, C, D en F. Door de gebouwletter aan de routeinformatie toe te voegen, verwachten we dat patiënten en bezoekers makkelijker hun weg kunnen vinden in het Radboudumc. Nog niet alle gebouwen hebben een letter gekregen. Na de ingebruikname van de nieuwbouw in 2022, krijgen ook de overige gebouwen van het Radboudumc een letter.

En verder

In 2020 zijn er verschillende hubs gebouwd: uitnodigende plekken om elkaar te treffen en even bij te praten. De Dagbehandeling Operatiekamers is aangepast en het voormalige Transitorium is door de SSH& (stichting studentenhuisvesting Nijmegen) getransformeerd tot 160 studio’s voor studenten.

Intussen worden de plannen voor de laboratoria steeds concreter en is er gestart met de voorbereidingen voor de huisvesting ten behoeve van de afdeling Centrale Sterilisatie en de Longrevalidatie. Medio 2022 komen ook zij vanuit Dekkerswald naar het Radboudumc.

Onze huisvesting in 2021

In 2021 bouwen we verder aan onze nieuwbouw en renovaties. Daarnaast bereiden we ons voor op de ingebruikname van de nieuwbouw én de andere manier van (samen)werken die hiermee gepaard gaat en waar alle collega's mee te maken krijgen. Daarnaast worden slimme technologieën doorontwikkeld en komen er steeds meer modelkamers waar geoefend kan worden met de nieuwe processen en technieken.

Digitalisering en ICT

In tientallen projecten werkten we in 2020 aan verdere digitalisering en innovatieve oplossingen voor zorg, onderwijs, onderzoek en bedrijfsvoering. Hieronder een greep uit de mijlpalen.

Zaurus

In 2020 bleek het videobellen via het programma Zaurus een uitkomst om de poliklinische afspraken door te laten gaan tijdens de coronacrisis. Op 1 januari 2020 waren er 205 gebruikers. Op 31 december 2020 waren dat er 4.255. Er zijn in 2020 via Zaurus in totaal 86.882 gesprekken gevoerd en die duurden bij elkaar 55.790 uur. In 2021 worden zorgverleners verder ondersteund bij het gebruiken van videobellen via Zaurus.

Microsoft Teams

Eind 2020 zijn we vanuit het programma Digitale Werkplek aan de slag gegaan met het beschikbaar stellen van Microsoft Teams aan een eerste groep van ruim 3.000 collega's, de early adopters. Deze collega's zijn Teams gaan gebruiken en geven feedback op het gebruik en de beschikbare informatie, zoals berichtgeving, kennisitems en instructies. In 2021 wordt Microsoft Teams verder uitgerold en vervangt het de applicaties Skype for Business en Lifesize. Zaurus blijven we gebruiken voor patiëntencontact.

DRE

In 2020 is de volledige ontwikkeling en een groot deel van de support van de DRE ondergebracht in het anDREa consortium, bestaande uit het UMC Utrecht, Erasmus MC en Radboudumc. Op deze beveiligde en betrouwbare digitale omgeving kunnen onderzoekers geanonimiseerde data selecteren, bewerken en analyseren voor hun onderzoek. Verder zijn er in 2020 verschillende pilots gestart om de DRE in te zetten voor innovatieve data-gedreven oplossingen voor onderzoekers. Lees meer over de mijlpalen in 2020 op het gebied van het raadplegen en delen van wetenschappelijke data.

Digitaal gegevens uitwisselen 

Om samen te werken in professionele netwerken is het digitaal delen van patiëntinformatie zoals dossiers, beelden of radiologieverslagen noodzakelijk. We streven naar een situatie zonder fax of dvd’s. Middels het XDS-platform delen we vanuit ons elektronisch patiëntendossier veilig patiëntgegevens. In 2020 hebben we veel tijd gestoken in de koppeling met Jeroen Bosch Ziekenhuis, die in 2021 tot stand is gekomen. Daarnaast heeft ziekenhuis Bernhoven het gebruik van XDS uitgebreid van één afdeling naar meerdere afdelingen. In het Radboudumc kunnen inmiddels álle afdelingen hiermee werken. Ook hebben we in 2020 de voorbereidingen getroffen voor de aansluiting op het Twiin-portaal. Op dit portaal worden alle ziekenhuizen van Nederland  aangesloten en ermee kunnen onderling radiologische beelden en verslagen gedeeld worden. Inmiddels is die aansluiting voor het Radboudumc gereed.

Thuiswerken 

Vanwege de coronacrisis zijn alle medewerkers zo veel mogelijk thuis gaan werken. Dat is goed terug te zien in de cijfers van de inlogs op de digitale Radboudumc-werkomgeving. Tot de lockdown in maart 2020 hadden we gemiddeld 600 medewerkers per dag die thuis daarop inlogden. Daarna nam dat aantal in 2020 toe naar 4.000 tot 4.500 inlogs per dag.

Bricks, Bytes & Behavior

Naast het compacter en intensiever gebruik van onze huisvesting (bricks), richten we ons ook op het gebruik van hedendaagse technologie (bytes) en andere manieren van (samen)werken (behavior). Zo komen we tegemoet aan de eisen, trends en ontwikkelingen in de maatschappij. In het Radboudumc werken we daaraan met het programma Bricks, Bytes & Behavior. Het team daarvan bestaat uit experts van Bouwzaken, Informatie Management, Human Resources, het Servicebedrijf en Kwaliteit & Veiligheid. Ook in 2020 werden medewerkers over de voortgang van de laatste ontwikkelingen geïnformeerd. Dit gebeurde onder andere met de digitale nieuwsbrief Werken aan de Toekomst en intranet. 

Bricks, Bytes & Behavior in 2020

Het hoofdgebouw bereikte zijn hoogste punt en het Experience Center werd eind 2020 opgeleverd. Op verschillende plaatsen op de campus werd er gebouwd of gewerkt aan de voorbereiding daarop (bekijk het overzicht van de huisvestingsprojecten in 2020).

Goed (samen)werken

Compacter werken, meer ‘smart’ werken vraagt mogelijk ook om andere manieren van (samen)werken én maakt andere manieren van (samen)werken mogelijk. De ingebruikname van de nieuwbouw is hiervoor een belangrijke mijlpaal: dan moet en kán het écht anders. Met de voorbereidingen daarop, ook voor de rest van ons Radboudumc, zijn in 2020 stappen gezet. In verschillende teams werkten we aan visievorming, voorbereiding en concrete handvatten voor mogelijke activiteiten en projecten om collega’s mee te nemen in de nieuwe manieren van werken en samenwerken. Patiënten, oud-patiënten en collega’s uit verschillende hoeken van onze organisatie denken mee over de inrichting en het ontwerp. Van alle beroepsgroepen is in kaart gebracht hoe een werkdag eruit ziet. Die uitkomsten gebruiken we om onze nieuwe optimale werkomgevingen te creëren. Bijvoorbeeld met uitstekende ICT-voorzieningen daar waar je ze nodig hebt, fijne plekken om je even terug te trekken en een diversiteit aan werkplekken. Ook is er voldoende ruimte voor ontmoeting: in de trefpunten (hubs) of de koffiecorners.  

Smart Hospital

Goede zorg en slimme technologie gaan hand in hand in het Radboudumc. Daar werken we aan met het programma Smart Hospital. In 2020 zijn in het Radboudumc Amalia kinderziekenhuis verschillende slimme technologische toepassingen in gebruik genomen, zoals de zorgtelefoons, digitale deurbordjes en een speciale tablet voor patiënten. Dit in voorbereiding op de nieuwbouw.